Son periyotta motorin ve akaryakıta birbiri arkasına gelen artırımlar nakliye masraflarını yurttaşın sofrasına ortak etti. Besinde taşıma masrafları son üç günde yüzde 10, 2022’nin birinci 69 gününde ise yüzde 80 arttı. Bilhassa nakliyecilikte en çok kullanılan motorinin litre fiyatı, gelen son artırımlarla 22 TL’nin üzerine çıktı.
Cumhuriyet’in haberine nazaran, CHP Uşak Milletvekili Özkan Yalım, sorunu 9 Mart tarihli fiyatlarla şöyle örneklendirdi:
“İstanbul’daki bir besin toptancısı Antalya’dan 1 kilo eseri fiyatsız alsa bile bunu kente getirdiğinde, üzerine hiç kâr koymadan satmaya kalksa kendisine maliyeti 1.10 TL. Ki buna olağanda, tarladaki üreticinin hissesi, komiteci fiyatı, hal fiyatı, KDV ve kent içi nakliye fiyatı, satıcı kârı üzere kalemleri de eklemek gerekiyor. Besin eserlerinin Antalya’dan İstanbul’a taşınabilmesi için 20 ton kapasitesi olan bir TIR’ın gidiş-dönüş 1600 kilometre yol yapması gerekiyor. Bir aracın sırf gidişteki yakıt fiyatı 7 bin 341 TL. Geri dönüşü var, köprü geçişi, Osmangazi Köprüsü geçişi var, sürücünün ferdî sarfiyatları, araç bakım eklendiğinde sayı 22 bin TL’ye yükseliyor. Bu da ton başına 1100 TL, kilo başına da 1.10 TL maliyet çıkarıyor.”
Nakliye maliyetinin üç günde yüzde 10 arttığını söyleyen Yalım, “Bu eserler tarladan ücretsiz bile alınsa kilogramını besin toptancısı 1.10 TL’ye satmak zorunda. Şöyle örnek verelim 10 kilogramlık bir karpuzun nakliye maliyeti 11 TL olmuş durumda. Bir demet maydanoz yaklaşık 150 gram gelse nakliye bedeli 17 kuruş. Daha üç gün evvel bu eserlerin kilogram başına nakliye maliyeti 1 TL idi” diye konuştu.
Hal esnafı yüzde 25 fiyat artışı yaşanabileceğini söylüyor
Bayrampaşa Zerzevat ve Meyve Hali esnafı da, “Bu hafta pazardaki eser fiyatları yüzde 20-25 artırımlı olacak. Eserin fiyatı yolda değişiyor. Tedbir alınmazsa yurttaş pazara gidemeyecek” diye konuştu.
“Ankara’dan İstanbul’a nakliye masrafı 20 günde 190 liradan 420 liraya çıktı…” diyen halciler, akaryakıt ve döviz kurundaki artış için tedbir alınmadı gerektiğini söylüyor; önümüzdeki günlerde Pazar fiyatlarının yüzde 20-25 oranında artacağını belirtiyor.
Bayrampaşa Meyve Zerzevat Hali’nde soğan toptancılığı yapan Mehmet Arkan, “Kamyoncular 420 TL’yi de kabul etmiyor artık. Benim şu an pazara yolladığım esere bu artırım yansımadı, zira depodaki eser gitti. Ancak yeni gelen eseri pazara yollarken mecbur yansıtacağım. Akaryakıttaki artış kadar olmasa da en az yüzde 20-25 artırım gelecek. Bu bu türlü giderse vatandaş pazara da gidemeyecek” dedi.