Yeni Şafak gazetesi müellifi ve ilahiyat profesörü Hayrettin Karaman, okurunun boşanmalara ait sorusuna, “Usulüne uygun da olsa kusuru bulunmayan bir eşi boşamak mekruhtur” karşılığını verdi.
Karaman, okurlarının sorularını köşesinden yanıtlamaya devam ediyor.
Karaman, “Koca, karısını önemli bir sebep olmadan boşamak isterse günah işlemiş olmaz mı? Ehli Sünnet’e nazaran erkek karısını önemli bir sebep olmadan boşamak isterse günah olmaz, fakat bayan kocasını önemli bir sebep olmadan boşamak isterse günah olur mu? Şayet Ehli Sünnet bu türlü bir durum olmadığını savunuyorsa (ben de bunu isterim) buna neleri kanıt gösterdiklerini açıklayabilir misiniz?” sorularına şu cevapları verdi:
“Evlenme üzere boşanmayı da hiçbir değerlendirmeye tabi tutmayan, bu tasarrufları şahısların özel hayatı içinde gören sistemler yanında boşamayı kesin olarak yasaklayan, veya hâkimin kararına bağlayan din, hukuk, ahlâk sistemleri de vardır. İslâm hukuku bu hususta orta bir yol tutmuş, gerektiğinde boşamaya, evlilik hayatını sona erdirmeye cevaz vermiş, bu tasarrufu erkeklerin şahsen, bayanların ise hâkim yahut hakemler aracılığı ile yerine getirmesine imkân tanımış, ayrıyeten boşamayı dinî ve ahlâkî taraftan değerlendirmiştir: Buna nazaran;
1. Kitap ve Sünnet’te gösterilen yol ve metoda ters olarak boşamadır ve bu çeşit boşama haramdır.
2. Usûlüne uygun da olsa kusuru bulunmayan bir eşi boşamak mekruhtur, dinin beğenilen görmediği bir davranıştır.
3. Geçimsiz olan, veyahut iffetli ve dindar olmayan bir eşi boşamak mendupdur; dinin teşvik ettiği bir davranıştır.
4. Ailede geçimsizlik ve sorunların büyümesi üzerine tarafların talebi ile tahlil arayan hakemlerin boşamayı gerekli görmeleri halinde boşamak farzdır, dinin kesin talebidir.
5. Çiftlerden biri yahut her ikisi başkasını sevmiyorsa; bu husus müçtehitler tarafından tartışılmış, çoğunluk tarafından caiz görülmüştür.
6. Evlilikte çocuk olmuş ise taraflar, çocukların hatırı için evli kalmaya dayanabilecek durumda olup bunu sürdürürlerse bundan sevap kazanırlar.
Evli kalmak çocuklara da ziyan veriyorsa bu türlü bir fedakârlığa katlanmak gerekli olmaz. Ayrılma gerçekleştiğinde çocukların ruh ve vücut sıhhati, din ve ahlâk eğitimi kimin yanında kalmalarını gerekli ve güzel kılıyorsa o tarafta kalırlar.
İslâm, boşamaya niye müsaade vermiş, yuvanın dağılmasına çıkan yolu niye kapatmamıştır?
Bu sorunun karşılığı, İslâm’da yer verilen boşama uygulamasının ideolojisini (hikmetini) söz edecektir. Elbet İslâm, evlenmenin ömür uzunluğu bir beraberlik ve bağlılık olmasını istemiş ve bunun içindir ki, periyodik ve süreksiz evlilik akitlerini bâtıl (hükümsüz) saymıştır. Lakin ülkü ile gerçek, istenen ile gerçekleşen ortasında birçok kere farklılıklar vardır. Birtakım durum ve kaidelerde evlilik çekilmez bir yük, katlanılmaz bir beraberlik halini almaktadır. Buna karşın evlilik devam etsin, “Allah’ın birleştirdiklerini hiçbir kimse ayıramaz” demek insanın yapısı, maddi ve manevî gereksinimleri ile bağdaşmayan bir temenni olmaktadır. İslâm bunun yerine, evliliğin devamı için tarafları azamî uğraş göstermeye teşvik etmiş, boşamayı “Allah’ın sevmediğini” söz ederek sevimsizleştirmiş, ancak gerektiğinde, zaruret haline geldiğinde bu yolu da açık tutmuştur. Zira zorla hoşluk olmamakta, zorlama ile sevgi ve bağlılık doğmamaktadır. Kâğıt üzerinde evli kalıp, gönül ve vücut olarak farklı yaşamayı ise -ahlâkî, toplumsal ve ailevi mahzurlarından dolayı- İslâm tasvip etmemiştir.
Bayan sevmediği, keyifli olmadığı yahut ziyan gördüğü için boşanmak istediği halde kocasının onu nikâhı altında tutması, boşama yetkisini berbata kullanması Bakara müddetinin 231. âyetinde yasaklanmış, bu durumda mahkeme yahut hakemler aracılığı ile bayanın kurtulması sağlanmıştır.”
Karaman, kendisine ilişkin internet sitesinde, kendisini Sünni olarak söz eden bir bayanın, “Alevi ile evlenilir mi?” yönündeki sorusuna “Eğer bilerek Aleviliğini koruyorsa, Alevilere ilişkin olup İslam ile bağdaşması mümkün olmayan inançları ve uygulamaları koruma ediyorsa o genç ile Sünni bir kız evlenemez” yanıtını vermişti. Karaman’ın reaksiyon çeken kelamlarının akabinde hata duyurusunda bulunulmuştu.
TIKLAYIN | “Alevi genç ile sünni bir kız evlenemez” diyen ilahiyatçı müellif Hayrettin Karaman hakkında hata duyurusu
Bulgurcu Hoca, cevabını niçin sildi?
Yeni Şafak muharriri Hayrettin Karaman: Fitne-fesat taifesi yıllarca evvel yazılmış yazıları çarpıtarak piyasaya sürüyor, menfur emellerine ulaşmak istiyorlar