Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Gülistan Karadeniz: “KOAH’ta vefat oranı artıyor”
ANTALYA Sıhhat Bilimleri ÜniversitesiSuat Seren Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim Araştırma Hastanesi Göğüs Hastalıkları Kısmından Doç.Dr. Gülistan Karadeniz, sigara başta olmak üzere maruziyetlerin artması ve global yaşlanma nedeniyle KOAH görülme sıklığının arttığını, ayrıyeten serebrovasküler(beyin damar hastalıkları), kardiyovasküler(Kalp damar hastalığı), enfeksiyon ve onkolojik hastalıklar üzere pek çok hastalıkta mevt oranı azalırken, KOAH’ta tam aykırısı gitgide vefat oranının arttığına dikkat çekti.
Akciğer Sıhhati ve Ağır Bakım Derneği’nce Antalya Belek’te düzenlenen Milletlerarası iştirakli Ulusal Akciğer Sıhhati Kongresi Türkiye ve dünyadan çok sayıda Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi uzmanlarının iştirakleriyle gerçekleştirildi. Kongrede göğüs hastalıkları tarafından takip ve tedavisi yapılan hastalıklar ile ilgili şimdiki bilgiler, yeni teşhis ve tedavi metotları, karşılaşılan farklı olgular ve alandaki tabiplerin karşılaştığı klinik sorunlar tartışıldı.
Kongreye katılan Sıhhat Bilimleri Üniversitesi İzmir Suat Seren Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim Araştırma Hastanesi Göğüs Hastalıkları Doç.Dr. Gülistan Karadeniz, Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığının başta sigara olmak üzere, ziyanlı gaz ve partüküllere maruziyet sonrası hava yolları ve akciğerlerde haraplanma ile giden kronik solunumsal semptomlar ve hava akışı kısıtlılığıyla karakterize olan bir hastalık olduğunu bildirdi.
“Dünyada en fazla üçüncü vefat nedeni”
KOAH’ın dünya çapında kıymetli bir morbidite ve mortalite nedeni olduğunun altını çizen Karadeniz, “Dünyada 2020 bilgilerine nazaran serebrovasküler ve kardiyovasküler hastalıklardan sonra üçüncü vefat nedenidir. Erken teşhis konulması çok değerlidir. Erken teşhisle hastalıkta semptomların denetim altına alınması, hastaların hayat kalitesinin arttırılması, alevlenmelerin azaltılması ve hastalığın ilerlemesinin yavaşlatılmasına katkılar sağlanabilir. KOAH’ta en sık gördüğümüz semptomlar; kronik nefes darlığı, öksürük, balgam çıkarmadır. Hastalar bu şikayetleri sigaraya yada ileri yaşa bağlı olarak değerlendirip erken periyotta hastaneye başvurmamaktadır. Ne vakit bir alevlenme geçiriyorlar, sonrasında hastaneye geliyorlar” diye konuştu.
“Belirtiler”
Karadeniz, 10 yıldır günden bir paket ve üzerinde sigara kullanan 40 yaş üzerindeki şahıslarda 2-3 aydan uzun süren öksürük, nefes darlığı, efor kısıtlılığı üzere semptomları olanların kesinlikle bir göğüs hastalıkların branşına başvurmalarını, akciğer grafisi ve teneffüs işlev testinin yapılmasını önerdi.
“Risk faktörleri”
Kesin teşhisin teneffüs işlev testi ile konduğuna vurgu yapan Karadeniz,” Görülme sıklığı yapılan çalışmalara nazaran değişmekle birlikte 40 yaş üzerinde dünyada yüzde 5 ile 10, çoğunlukla yüzde 10-12 ortasında görülüyor. Bilhassa 40 yaş üzerinde 10 bireyden birinde KOAH görülebilmektedir. KOAH’lı bir hasta sigara kullanmaya devam ederse hastalığı süratli biçimde ilerliyor. Hastalara teklifimiz öncelikle sigarayı bırakmaları, varsa toz-duman üzere maruziyetlerinin sonlandırılmasıdır. Mesleksel maruziyet, yada kırsal bölgelerde bayan hastalarda yakılan tandırlar öbür risk faktörleridir. Bazen hastalarımız, ‘ben hiç sigara kullanmadım’ diye belirtse de pasif maruziyetlerin de denetim altına alınması gerekiyor. Sigaranın bırakılmasına ek olarak, aşılarını yaptırmalarını öneriyoruz. Her sene grip aşısı ve zatürre, boğmaca ve Covid aşılarının yapılması önemli” dedi. Medikal tedavilerden de bahseden Gülistan Karadeniz, KOAH hastalığının ileri evresinde teneffüs yetmezliği gelişebildiğini ve hastaların konutta uzun müddetli oksijen tedavisi ile daha ileri devirde basınçlı teneffüs aygıtı kullanmaları gerekebileceğini belirtti.
“Görülme sıklığı v öldürücü tesiri artıyor”
Yapılan çalışmalarda sigara başta olmak üzere maruziyetlerin artması ve global yaşlanma nedeniyle KOAH görülme sıklığının arttığını, ayrıyeten serebrovasküler, kardiyovasküler, enfeksiyon ve onkolojik hastalıklar üzere pek çok hastalıkta mevt oranı azalırken KOAH’ta tam aykırısı gitgide mevt oranının arttığını lisana getiren Karadeniz, ” Hatta mevt suratı Küresel Initiative For Chronic Obstructive Lung Disease klavuzunda evvelki yıllarda beşinci vefat nedeniyken, yıllar içinde dördüncü, üçüncü vefat nedeni olarak belirtilmiştir. Malasef hem sıklığı hem de mortalitedesi artan bir hastalık” değerlendirmelerinde bulundu.
“Şikayetler önemli”
Sigara içen vatandaşlarımızın sigarayı bırakmalarını öneriyorum. Şayet 10 yıldır günde bir paket ve üzerinde sigara kullanan bireylerde kronik bir nefes darlığı, öksürük, balgam ve efor kısıtlılığı üzere şikayetler varsa Göğüs Hastalıkları tabibine başvurmalarını öneririm” diye konuştu.
