Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, dün hükümet yetkilileriyle gerçekleştirdiği toplantıda, ABD ve Avrupa Birliği’ne mal tedarikinde ödemeyi dolar yahut euro ile almanın artık anlamsız olduğunu kaydetti. Batılı ülkelerin, Rus varlıklarını dondurarak gayrimeşru adımlar attığını vurgulayan Putin, “Batı aslında kendi para ünitelerine yönelik itimadı zedeledi. Artık herkes dolar ve euro cinsinden yükümlülüklerin yerine getirilemeyebileceğini biliyor. ABD ve AB’ye mallarımızı tedarik ederken ödemeleri dolar, euro ve kimi para üniteleri üzerinden almanın artık bizim için hiçbir mana tabir etmediği açıktır. Dost olmayan ülkelere doğal gaz satışının ödemelerinde Rus rublesine geçmeyi planlıyoruz.” diye konuştu.
UYGULAMANIN BİR HAFTA İÇİNDE BAŞLAMASI BEKLENİYOR
Kremlin’in planına ait daha fazla detay verilmezken, uygulamanın bir hafta içinde başlatılması bekleniyor. Putin, “Merkez Bankası ile hükümete, operasyonların ruble cinsinden yapılmasını sağlayacak formül hazırlamaları için 1 hafta müddet verdim.” dedi.
PUTİN’İN AÇIKLAMALARI RUBLE’Yİ GÜÇLENDİRDİ
Putin‘in açıklamaları Rus para ünitesi üzerinde direkt tesir gösterdi ve ruble, dolar ve euro karşısında güçlendi. Putin’in açıklamalarının akabinde dolar/ruble paritesi yüzde 3’e yakın gerileyerek 3 Mart’tan bu yana birinci kere 100’ün altına indi.
SON 50 YILIN EN BÜYÜK GÜÇ KRİZİ YAŞANABİLİR
Putin’in açıklamaları milletlerarası haber ajansları tarafından son dakika olarak geçilirken ekonomistler, bunun önemli sonuçları olabileceğini ve Batılı ülkelerin ikilemle karşı karşıya kalabileceğini, 1970’lerden bu yana Avrupa’nın en makûs güç krizinde önemli sonuçlar doğurabileceğini belirtiyor. Ekonomistler, Putin’in ruble atağının batıyı dolaylı olarak ya kendi yaptırımlarını aşmaya ya da Rus gazını boykot etmeye zorlayabileceğini savunuyor. Bilhassa Rus gazına bağlı Almanya için bunun kıymetli yansımaları olabileceğine işret ediliyor. Şimdiye kadar Gazprom üzere Rus güç tedarikçilerine ödemeler öncelikle dolar olarak yapılıyordu. Rus güç tedarikçileri daha sonra dolar ödemelerinin birçoklarını Rus Merkez Bankası’nda rubleye çevirebiliyordu.
“PUTİN BİZİ KENDİ YAPTIRIMLARIMIZI AŞMAYA ZORLUYOR”
Düsseldorf Heinrich-Heine Üniversitesi Rekabet İktisadı Enstitüsü’nden Prof. Dr. Jens Südekum, bahse ait Twitter hesabından yaptığı değerlendirmede, memleketler arası finans piyasalarında gereğince ruble bulunmadığını, tek alternatifin rubleyi direkt Rusya merkez bankasından almak olduğunu belirtti. Rusya’nın sahip olduğu altın ve döviz rezervlerinin Batılı ülkeler tarafından dondurulduğunu anımsatan Südekum, “Putin bu halde dolaylı olarak bizi kendi yaptırımlarımızı aşmaya zorluyor.” tabirini kullandı.
Tıpkı vakitte Almanya İktisat ve İklimi Müdafaa Bakanlığı’nın bilimsel müşavere şurası üyesi de olan Südekum, Batı yaptırımlarına karşı, Rusya’dan bu türlü bir misilleme beklenmediğini tabir etti. Südekum, “Bekleyip Batı’nın nasıl reaksiyon vereceğini görmemiz gerekecek. Bir mümkünlük, bunu bir provokasyon olarak alıp kendi yaptırımlarınızı artırabilir. İleri giderek, gaz ithalatını büsbütün durdurabilir. Tahminen de Putin’in başarmak istediği tam olarak buydu.” değerlendirmesinde bulundu.
Jens Südekum, Putin’in son açıklamasından sonra Rusya’ya karşı bir güç ambargosunun daha mümkün olduğuna işaret etti.
“YENİ YAPTIRIMLARIN ÖNÜNE GEÇMEK İSTİYOR”
Bonn üniversitesi Öğretim Vazifelisi Moritz Schularick da ruble ile satış konusunda detayların aşikâr olmadığını belirterek, fakat prensipte petrol ithalatçıları, yaptırım uygulanmayan Rus bankalarından rubleyi dolar satarak almak zorunda kalacaklarını belirtti. Schularick, “Ancak burada gerçekte olan, elbette Putin’in Avrupa hükümetlerinin kaygıları üzerine oynamasıdır. Tepe öncesi (AB liderleri) dehşetleri körüklemek ve yeni yaptırımların önüne geçmek istiyor.” değerlendirmesinde bulundu.
RUBLE’Yİ GÜÇLENDİRECEK
Würzburg Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Vazifelisi Peter Bofinger ise rublenin döviz piyasasından satın alınması durumunda, bunun rublenin bedelini güçlendireceğini belirtti.
ALMANLAR KARARDAN RAHATSIZ
Putin’in açıklamaları, Alman doğal gaz sanayisi tarafından da “anlaşılmazlıkla” karşılandı. Gaz kesiminde faaliyet gösteren 136 şirketi çatısı altında bulunduran “Zukunft Gas” derneğinin lideri Timm Kehler, yaptığı açıklamada, “Rusya’nın doğal gaz teslimatlarını sırf ruble cinsinden tahsil etmek istediği haberini aldığımız için büyük bir rahatsızlık duyduk.” tabirini kullandı.
Kehler, “Şu anda bunun doğal gaz ticareti üzerinde ne üzere tesirleri olacağını şimdi varsayım edemiyoruz. Lakin yaptırımların işe yaradığı ve Putin’in giderek daha fazla baskı altına girdiği izlenimi veriyor.” değerlendirmesinde bulundu.
