Fırat Üniversitesi (FÜ) Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ercan Aksoy, Malatya‘nın Pütürge ilçesinde 5,2 büyüklüğündeki zelzelenin akabinde kırsalda geniş bir alanda görülen ve kimi vatandaşlar tarafından gaz çıkışı olduğu düşünülerek tedirginliğe yol açan toz bulutunun meydana gelmesinin büsbütün bölgedeki kayaçların cinsine bağlı olduğunu açıkladı.
Prof. Dr. Ercan Aksoy, yaptığı açıklamada, Doğu Anadolu Fay Zonu üzerinde dün saat saat 17.02’de meydana gelen sarsıntının, 24 Ocak 2020’de Sivrice’de meydana gelen 6,8 büyüklüğündeki zelzelesinin bir sonucu olduğunu belirtti.
Sivrice’deki büyük zelzelenin akabinde faydaki aktivitenin güney batıya gerçek, Pütürge-Çelikhan ortasına kaydığını tabir eden Aksoy, “Ana şoktan sonra çok sayıda artçının da meydana geldiği görülüyor ve bunların dizilimine baktığımız vakit Doğu Anadolu Fay Zonu’nun genel olarak kuzey doğu ve güney batı uzanımına paralel olarak gerçekleştiklerini görüyoruz. Bu durum fayın zelzele ürütmeye devam edeceğinin göstergesidir. Zelzelenin 24 Ocak 2020’de kırılan Pütürge segmentinin, Erkenek segmentine bağlandığı yerde gerçekleştiğini söyleyebiliriz.” dedi.
- TIKLAYIN | Malatya’daki sarsıntıda dikkat çeken imaj: Toz bulutu oluştu
Aksoy, şiddetli sarsıntılar sırasında ya da sonrasında ışık patlaması ya da toz bulutu formunda meydana gelen tabiat olaylarının insanlarda tedirginliğe yol açtığını lisana getirdi.
Dün meydana gelen 5,2 büyüklüğündeki sarsıntıda bilhassa Üçyaka köyü kırsalında geniş bir alanda gözlenen toz bulutu oluşumunun bölgenin jeolojik yapısından kaynaklandığını aktaran Prof. Dr. Aksoy, şunları söyledi:
“Toz bulutunun meydana gelmesi büsbütün bölgedeki kayaçların cinsine bağlıdır. Zira zelzelenin meydana geldiği yerdeki kayaçlara baktığımızda bunların Pütürge metamorfitleri olarak bilinen kayaçlar ünitesine ilişkin olduğunu görüyoruz. Buradaki kayaç tiplerinin de yaygın olarak kiltaşlarından (şist) meydana geldiğini biliyoruz. Kiltaşları çok küçük taneli kayaçlar ve mika minerellari yaygın olarak bulunuyor. Münasebetiyle kiltaşları ayrışınca adeta un haline geliyor. Yeniden bu toz bulutunun vadide ağırlaştığını görüyoruz. Zira vadinin yamaçlarında daha evvelce ayrışmış kiltaşları, yani un haline gelmiş gereç yerin titreşimiyle vadiye hakikat hareket ediyor ve bu sırada ağır bir toz bulutunun kalktığını görüyoruz.”
“Bunu tıpkı bir bina yıkılırken çıkan toza ya da çöl tozlarına da benzetebiliriz”
Prof. Dr. Aksoy, 24 Ocak 2020 sarsıntısında ışık patlaması gözlemlendiğini lakin toz bulutu biçimindeki bir tabiat olayının görülmemesinin kış ayı olduğu için tabanın yaş olmasından kaynaklandığını aktardı.
Kimi vatandaşların toz bulutunun beğenilen ve genizde yanmaya neden olduğunu kendilerine ilettiklerini vurgulayan Aksoy, şöyle devam etti:
Prof. Dr. Aksoy, oluşan toz bulutunun insan sıhhatine ziyan verecek boyutta olmadığını belirterek, “Burada dikkat edilmesi gereken zelzele meydana geldiğinde gerisinden artçıların meydana geleceğini düşünmek lazım. 5,2 büyüklüğündeydi, artçılar 4,2-4,5’e kadar yaklaşabilir. Münasebetiyle hasarlı binalardan uzak durmak gerekir.” diye konuştu.
