Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi NASA, birkaç hafta önce Ay’a iniş için Elon Musk’ın uzay şirketi SpaceX ile anlaşma imzaladı. Ancak ajans, gelen tepkiler nedeniyle başlatılan inceleme üzerine bu kararından geri adım atmak zorunda kaldı.
Apollo programından sonra Ay’a ilk insanlı inişi gerçekleştirmek isteyen NASA, bu doğrultuda SpaceX‘le 16 Nisan‘da bir anlaşma imzaladı. Ancak ajan tarafından yapılan açıklamada, GAO (Hükümet Sorumluluk Ofisi)’nun gelen protestoları incelemek istemesi üzerine anlaşma askıya alındı.
NASA yapılacak incelemeleri bekleyecek
NASA sözcüsü Monica Witt konuyla alakalı yaptığı açıklamada, SpaceX‘le gerçekleştirilen sözleşmedeki ilerlemenin GOA‘ya yapılan itirazlar nedeniyle başlayan inceleme sonuçlanana kadar askıya alındığını ifade etti.
Sözleşme için yarışan şirketler arasında Jeff Bezos‘un Blue Origin‘i ile Dynetics de bulunuyordu. Ancak SpaceX’in tamamen yeniden kullanılabilir roket sistemi olan Starship, 2.9 milyar dolarlık teklifiyle ihaleyi kazandı. Gelişme üzerine Blue Origin, NASA’nın son dakikada hareket ettiğini ve sadece SpaceX‘i seçerek 2024‘teki zaman çizelgesini tehlikeye attığını iddia etti.
NASA ise bu iddiaya karşılık bir şirket seçmenin, o sırada Kongre’den sağlanan fonlarla verilebilecek en iyi karar olduğunu ifade etti.
Geçtiğimiz yıl Amerikan Kongresi, ajansa iki adet uzay gemisi satın almak için talep ettiği 3.3 milyar dolarlık bütçenin 850 milyon dolarını vermişti. NASA’nın insan uçuşu şefi Katty Leuders da ayrılan bu bütçenin Ay’a ulaşımı sağlamaya yönelik programın ilk adımı olduğunu ve yakın gelecekte yeni sözleşme fırsatlarının açılacağının sözünü vermişti.
2017 yılında başlayan Artemis projesi, 1972’den beri Ay’a yapılacak ilk insanlı seyahat olma özelliğini taşıyor. 2024 yılında uyduya iniş yapılması planlanan projede hem ilk kadın astronotun, hem de ilk siyahi astronotun yürüyüş gerçekleştirmesi hedefleniyor.