Çernobil kazasının üzerinden 35 yıl geçti ve artık bölgede yabani atlar yaşıyor. Hiçbir insanın yaşamadığı bölgede birçok yabani hayvan türü çoğaldı. Bilim insanları için bölge eşsiz bir doğa rezervi.
Çernobil kazası, dünyanın en kötü nükleer felaketlerinden biri. Patlama, 26 Nisan 1986’da nükleer santralin dördüncü reaktöründe meydana geldi. Kaza en çok Ukrayna ve Belarus’u etkiledi ve iki ülkenin havasını kötü bir şekilde kirletti. Ukrayna ve Belarus hükümetleri kazadan hemen sonra istasyonun 30 kilometre yarıçapı içindeki herkesi tahliye etti. Birçok köy ve kasaba terk edildi. İnsanların terk ettiği Çernobil, büyüklüğü itibarıyla Avrupa’da eşsiz bir doğa rezervi haline geldi.
Çernobil 24 bin yıl insan yaşamına uygun değil
Ukraynalı yetkililer, bölgenin 24 bin yıl insanlara uygun olmayacağını söylüyor. Ancak vahşi atlar bölgede çoğalmaya başladı. Bilim insanları ve devlet görevlileri beş yıl önce bölgede Çernobil doğa koruma birimini oluşturdu. Bilim bölümü başkanı Denys Vyshnevsky, “Çelişkili bir şekilde, biyoçeşitliliği korumak için eşsiz bir fırsat.” dedi.
Çernobil patlamasının ardından bölgede 35 yıldır hiçbir insan yaşamıyor.
Felaketten bu yana bölge geyiklerin, kurtların ve Przewalski (Moğol atı) atlarının yuvası oldu. Przewalski, Asya’ya özgü, soyu tükenmekte olan bir at türü. Bu tür adını, Asya’nın Gobi bozkırında keşfeden Rus bilim insanı Nikolai Przewalski’den aldı. Moğol atı aşırı avlanma nedeniyle 20. yüzyılın ortalarında kısmen yok oldu. Bilim insanları, 1998 yılında 30 Moğol atını Çernobil’e salıverdi. Böylece bu tür, bölgede soyu tükenmiş olan Tarpan’ın yerini aldı. Ukrayna’daki bu at deneyi kısa süre sonra sona erdi. Ancak atlar kaldı ve şu anda Ukrayna sınırı içinde 150, Belarus’ta ise yaklaşık 60 Moğol atı var.
Çernobil Biyosfer Rezervi Kıdemli Araştırmacısı Sergiy Zhyla, doğru koşullar altında atların çoğalacağını söyledi. Zhyla, Ukrayna’daki sürünün 500’e çıkabileceğini belirtti. Prag hayvanat bahçesi araştırmacıları da koruma çalışmalarına katıldı. Araştırmacılar, şu anda dünya çapında 2 bin 700 Przewalski atı olduğunu ifade etti.
Avrupa bizonu da bölgeye salıverilecek
Çernobil’deki başarının ardından, nesli tükenmekte olan diğer türlerin bölgeye getirilmesi tartışılıyor. Vyshnevsky, Belarus sınırında dolaşan Avrupa bizonunu potansiyel aday görüyor. Ukraynalı yetkililer, küresel çevre kuruluşu Dünya Vahşi Yaşam Fonu (WWF) ile görüşmeleri sürdürüyor.
Çernobil için potansiyel adaylardan biri de Avrupa bizonu.
Vyshnevsky, son yıllarda Çernobil’e ziyaretçi akını olduğunu belirtti. Araştırmacılar, insanlar bölgeyi istismar etmeden önce vahşi yaşamın korunması gerektiğini vurguladı.
