Türkiye’de kış mevsiminin çok uzun geçtiğinden şikayet eden beşerler, havanın ne vakit tam olarak ısınacağını merak ediyor. Bahar aylarında da soğuk havalarla karşılaşan vatandaşların başlarında iklim değişikliğiyle ilgili soru işaretleri de bulunuyor.
Meteoroloji Mühendisleri Odası Lideri Fırat Çukurçayır, Haberler.com stüdyosunda Melis Yaşar’ın konuğu oldu. Mart ayının Türkiye’de uzun yılların ortalamasından daha soğuk geçtiğini söyleyen Çukurçayır, sıcaklıkların yükseleceğine dikkat çekerek, Türkiye’nin çok sıcak bir yaza hazırlıklı olması gerektiğini söz etti.
“NİSAN AYI ORTALAMALARIN 2 DERECE ÜZERİNDEYDİ”
Mart ayının vatandaşların şikayetleri çerçevesinde daha soğuk geçtiğini doğrulayan Çukurçayır, şunları söyledi;
“Mart ayı nitekim çok soğuk geçti mevsim 1990-2020 yılı ortalamalarına bakıldığında yaklaşık 3.7 derece daha soğuk geçti Türkiye genelinde. Türkiye genelinde derken bilhassa bu kelimeyi seçtim. Avrupa’nın da bir kısmı gerçekten çok sıcak günler yaşadı Mart ayında lakin bizim üzere soğuk yaşayan da oldu. Nisan ayına geldiğimizde ben bugün denetim ettim ancak tam bilakis Nisan ayı ortalamaların yaklaşık 2 derece üzerinde daha sıcak geçti. Halbuki algılarımız o tarafta değildi. Mart ayında ise yaşadığımız 10 gün müddeti uzun yıllar ortalamalarının biraz daha altında üzere duruyor. Bunu net olarak söylememiz için Mayıs ayını tamamlamamız lazım. Yalnız Mayıs ayını biraz ortalamanın altında tamamlayacağız, bunun da sebebi şu; Artık Türkiye’yi etkileyen hava koşulları aşikâr. Bu iklim değişikliği olmasaydı, yılın çabucak hemen tıpkı günlerinde tıpkı hava olaylarını yaşıyor olacaktık. Ancak bu yıl Türkiye’yi etkileyen durumda Kuzey’den yurdumuza gelen hava sistemleri bizi etkiledi. Rusya ve Balkanlar’dan gelen soğuk havalar ülkemizi etkilediği için biraz soğuk geçirdik. Hasebiyle bu soğuk günleri yaşadık. Önümüzdeki günlerde de soğuk bir döneme girebiliriz tekrar Kuzey’den gelen havanın tesiriyle. Bilhassa Mayıs ayında görünen o ki Mayıs ayını mevsim normallerinin daha altında tamamlayacağız. Lakin bu olağan bir durum, geçtiğimiz yıllarda da bu hava olaylarını yaşadığımız oldu. Bir yıla bir aya bakarak çok karamsar olmamamız yahut iklimle ilgili önyargılar oluşturmamamız gerekir. Lakin görünen o ki Haziran ayına kadar inişli çıkışlı bir hava yaşayacağız.”
“GECE SICAKLIKLARI ÇOK DÜŞÜK”
Gündüzlerin sıcak, gecelerin daha soğuk geçtiğini söyleyen Meteoroloji Mühendisleri Odası Lideri Fırat Çukurçayır, “Özellikle gece sıcaklıklarımız düşük. Daha çok İç Anadolu üzere karasal iklim yaşanan bölgelerde. Binaların içi şu an daha sıcak. Dış ortamlardaysanız geceleri gündüzlere nazaran daha soğuk. 24 saatin ortalamasıyla değerlendirdiğimiz için mevsim normallerinin daha altında bir Mayıs ayı göreceğimizi söyleyebilirim.” dedi.
“DAHA SICAK BİR YAZA HAZIR OLUN”
Tüm Kuzey Yarımküre’de daha sıcak bir yaz olacağını söz eden Çukurçayır, “Dünyada aşikâr merkezler mevsimsel kestirimler yapıyor. Meteoroloji’nin web sayfalarına girerseniz Haziran, Temmuz, Ağustos aylarında olağan şartlardan daha sıcak bir yaz yaşayacağız. Uzun yıllar ortalamalar temel alındığında. Bu sürpriz değil, Kuzey Yarımküre daha sıcak bir yaz yaşayacak. Şu andaki öngörüler mevsimsel kestirimlere yönlendiriyor bizi bu da bize daha sıcak bir yaz geçireceğimizi söylüyor. Karadeniz bölgesi biraz daha şanslı lakin öteki tüm bölgeler daha sıcak bir yaza hazır olmalı.” dedi.
“İNİŞLER ÇIKIŞLAR YAŞANIYOR”
Mevsim geçişlerinin eskisi üzere olmadığını söyleyen Çukurçayır, “Eskiden mevsim geçişleri biraz daha besbelliydi. Fakat son 20 yıldır mevsim geçişleri çok iz bırakmıyor hafızamızda. Güya bir günde mevsimden mevsime geçiyormuşuz üzere. Yazın daha geç gelmesi üzere bir şey yok. Olağan şartlarda ağaçlar çiçeklerini açacak, meyvelerini vermeye başlayacaklar. İlkbahar aylarının ılık geçmesi ziraî rekolte açısından da olumlu bir tablo. Yaza hazırız lakin bu inişler çıkışlar bizi biraz karamsarlığa itiyor.” yorumlarında bulundu.
“İKLİM KRİZİ DEĞİL DEĞİŞİKLİĞİ”
İklim krizine özel bir parantez açan Fırat Çukurçayır, “İklim krizi sözüne biraz karşıyız oda olarak. Krizden çıkış vardır. Mesela ekonomik krizden çıkış vardır. Krizlerden dönüşler mümkün. Ancak değişikliklerden dönüşler mümkün değil. İklim değişikliği dediğimizde krizden çok daha farklı bir olay. Birçok bilim insanı bu hususla ilgili önemli çalışma yapıyor. Bizi bekleyen tehlikenin altını çiziyorlar. İklim değişiyor, Dünya Meteoroloji Teşkilatı 9 Mayıs’ta bir rapor yayınladı. Önümüzdeki 5 yıl içinde rastgele bir yılda bu Paris Mutabakatı’nda maksat olarak seçilen 1.5 derecelik sıcaklığı geçmememiz gerekiyor. Önümüzdeki 5 yıl içinde bu yaşanacak. Bunlar aslında olağan şeyler lakin biz emisyonlarımızı azaltmadığımız sürece gerekli önlemleri almadığımız sürece bu eşiği aşacağız.” sözlerine yer verdi.
“EMİSYONU AZALTIP EKONOMİK OLARAK KALKINMAK ÇOK MÜMKÜN DEĞİL”
Kalkınma ile emisyon azaltmayı tıpkı anda yapmanın çok güç olduğunu söyleyen Çukurçayır, “İklim değişikliği tüm insanlığı ilgilendiriyor. Lakin buna karşın çok tuhaf, iklim değişikliğiyle ilgili çok parametre var mesela siyasalların iki dudağının ortasında diyoruz ancak siyasalların de tıkandığı noktalar var. İklimle ilgili çalışmaları hayata geçirirseniz sürdürülebilir kalkınma amaçlarınızdan vazgeçmemeniz gerekiyor, ekonomik olarak da ben bu önlemleri alacağım diyerek birtakım üretim faaliyetlerinden vazgeçmeniz gerekiyor. Aslında bunlar çok kolay şeyler değil. Hem emisyonu azaltıp hem büyüyemeye devam etmek çok kolay bir şey değil. Onun için muvaffakiyete bir türlü ulaşılamıyor. Kyoto, Paris üzere muahedelerde gayeler gerçek lakin onlara ahenk noktasında kimse optimist değil. 1.5 derecede tutarsak muvaffakiyet deniyor lakin 2 dereceyi bile geçeceğiz üzere. Zira göstergeler o ki insan faaliyetleri devam ettikçe iklim değişikliği olaylarını yaşayacağız.” dedi.
“1 DERECELİK ARTIŞIN EKOSİSTEME MALİYETİ ÇOK YÜKSEK”
İnsanların algısında küçük lakin ekosistem için çok büyük tesirler olacağını söyleyen Çukurçayır, “İnsanlar şunu algılamıyorlar; 1 derecelik sıcaklık artışının ekosisteme maliyeti çok büyük. Tüm canlılar evrim geçirmediği sürece Yaklaştığımız sıcaklıklara ahenk sağlamamız mümkün değil. Bu bize kuraklık, inançlı besine erişimde külfet olarak dönecek, içme suyu kaynaklarına erişimde ıstırap olarak dönecek, aklınıza gelebilecek her türlü felaket senaryosunu yaşayacağız şayet iklim değişikliğini durduramazsak. Biz geldik geçtik bizden sonra gelenler bizi ilgilendirmez diyenler olabilir ancak bizden sonrakilere âlâ bir dünya bırakamadığımızı artık görmemiz gerekiyor. En kıymetlisi var olanı korumalayız. Öncelikle var olanı korumalıyız ve bunda kararlı olmak durumundayız. Haberlerde görüyorsunuz ormanların yakılıp yıkılması, tarım alanlarının yok edilmesi üzere birçok aktivite ile ekosistemi yok ediyoruz. Pak su ve inançlı besine erişim yıllar geçtikçe düşüyor.” tabirlerini kullandı.
“ÜZERİMİZE DÜŞENİ YAPMALIYIZ”
İklim değişikliğinde Türkiye’nin üstüne düşen misyonu yapması gerektiğinin altını çizen Çukurçayır, “İklim değişikliği tüm dünyayı etkileyecek, Türkiye de etkilenecek ülkelerden biri. Akdeniz bölgesi için kuraklık riskinin yüksek olduğunu biliyoruz. Tek başımıza Türkiye olarak yapacak pek bir şey yok. Fakat kendi konutumuzun önünü süpürürsek bütün sokak pak olur mantığıyla en azından bizler kendi üzerimize düşeni yapmalıyız.” dedi.
