Ukrayna-Rusya savaşının ardından gelişen Doğu Avrupa ülkelerinin NATO’ya üyelik tartışmaları, küresel anlamda gündemdeki yerini koruyor.
Bu kapsamda resmi kanallarla üyelik için başvuruların yapılacağı açıklanan Finlandiya ve İsveç tartışmaların merkezinde.
Türkiye, konuya iki ülkenin terör örgütleri ile irtibatı nedeniyle sıcak bakmadığını açıklamasından sonra Hırvatistan’da da tartışmalar alevlendi.
Bosna Hersek şartı
Süreç nedeniyle Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic ve hükümet arasında tartışmaya neden oldu.
Milanovic, Hırvatistan’ın Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya üye olmalarını veto etmemek için tek şartlarının, Bosna Hersek’te bir sonuca bağlanamayan “seçim yasası reformunun” çözüme kavuşturulması olduğunu söyledi.
Hırvatistan Meclis Başkanı Gordan Jandrokovic ise Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğini veto etmenin, ülkenin uluslararası konumuna ve itibarına zarar vereceğini, bunun Bosna Hersek’teki Hırvatlara hiçbir faydasının olmayacağını dile getirdi.
Dışişleri Bakanı Radman’dan destek
Hırvatistan Dışişleri Bakanı Gordan Grlic Radman da NATO Dışişleri Bakanları Gayrıresmi Toplantısı’na katılmak için gittiği Berlin’de basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
Radman, “Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğini destekliyoruz. Bu iki ülke bizlerle aynı değerleri taşıyan ortak ülkelerdir. Bu yüzden iki ülkenin de NATO üyelik sürecine destek vermeye devam edeceğiz.” dedi.
“İktidar, Milanovic’in görevden alınması çağrısında bulunabilir”
Dış politika analisti Denis Avdagic, Hırvat Radyo Televizyonu’nda (HRT) Milanovic’in Finlandiya ve İsveç çıkışının, kendisine büyük sorun yaratabileceği ve iki ülkenin üyelik sürecini durduracak yetkiye sahip olmadığı değerlendirmesinde bulundu.
Avdagic, “Başbakan Plenkovic ve çoğunluk iktidarı, Milanovic’in görevden alınması çağrısında bulunabilir. Sebebi de Milanovic’in veto açıklaması olur. Umarım hükümet ve Cumhurbaşkanı ülkenin ulusal çıkarlarını göz önünde bulundurarak ortak uzlaşı etrafında toplanabilir.” yorumunu yaptı.
Bosna Hersek’te seçim yasası reformu müzakereleri
Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’da, Avrupa Birliği (AB) delegasyonu eşliğinde başlatılan seçim yasası reformu müzakereleri sonuç alınamadan sonlanmıştı.
Bosna Hersek seçim yasası reformu görüşmelerine Bosna Hersekli siyasi parti temsilcileri, arabulucu olarak da AB Dış İlişkiler Dairesi (EEAS) Direktörü Angelina Eichhorst ve ABD’nin Saraybosna Büyükelçisi Michael Murphy katılmıştı.
AA’nın haberine göre Hırvatistan Cumhurbaşkanı Milanovic, bunun üzerine Dayton Barış Anlaşması’nın aslının anlaşılmadığını savunarak, “Her üç milletin de kurucu ve eşit olduğunu kabul etmiyorlar, Hırvatların, Bosna Hersek devlet sistemindeki meşru temsilini kabul etmek istemiyorlar.” ifadesini kullanmıştı.
Bosna Hersek’te seçim reformu talebi
Cumhurbaşkanlığının biri Boşnak, diğeri Hırvat halkından olmak üzere iki üyesi, Bosna Hersek Federasyonu’ndaki vatandaşlar tarafından, üçüncü üye Sırp Cumhuriyeti Entitesinde yaşayan vatandaşlar tarafından seçiliyor.
Son Devlet Başkanlığı Konseyi seçimlerinde Zeljko Komsic’e karşı kaybeden Dragan Covic, Komsic’in Bosna Hersek Federasyonu’ndaki Boşnakların oylarıyla seçildiğini iddia ederek, ülkede yeni bir seçim reformu talebinde bulunmuştu.