Hepimiz vakit zaman baş ağrısı, karın ağrısı üzere sorunlar çekiyoruz. Bunlar dayanılmaz bir hal alınca da ağrı kesiciler yardımımıza koşuyor. Kimileri hiç işe yaramazken kimileri acımızı şıp diye dindirebiliyor! E alışılmış ‘Ağrı kesiciler insan beşere farklı tesirlere mi sahip?’ sorusu da gündeme geliyor böylelikle. Pekala hakikaten bu bu türlü mi? Gelin birlikte öğrenelim! 👇
Kaynak: https://www.npr.org/sections/health-s…
Ağrı kesiciler sağlıklı insanların dahi bazen kullandığı acıyı ve ağrıyı hafifletmeye ya da geçirmeye yarayan değerli ilaçlar.
Bazen bir baş ağrısı yahut omuz ağrısı günümüzü mahvedecekken bir ağrı kesici alıp hayatımıza devam edebiliyoruz. Fakat birtakım ağrı kesiciler şıp diye tesir ederken kimileri hiç işe yaramıyor! Pekala bu beşerden beşere farklılaşmanın sebepleri neler? 👇
Aslında ağrı kesiciler de kendi ortalarında oldukça çeşitli.
Bazısı beyne gönderilen ağrı sinyallerini engelleyeme yönelikken kimileri ağrıya sebep olan kimyasalların üretilmesini durdurmaya yarıyor. Yani farklı ağrı kesiciler farklı fonksiyonlara sahip.
Buna misal formda ağrı kesicilerin tesiri beşerden beşere da değişiyor! Yani ağrı ve acı reseptörleri farklı farklı çalışıyor.
Ağrı denilen olgu tek başına bile karmaşık bir bahis ve pek çok faktörden etkileniyor. Bu faktörler ortasında ağrının çeşidi, genetik farklılıklar, gerilimle gelen ruhsal tesirler, duygusal durumumuz, evvelki tecrübelerimiz ve ağrıyı ortaya çıkaran sebepler sayılabilir.
Tıp uzmanı olan ve ‘ağrı’ konusunda çalışmalar yapan Dr. Perry Fine, bilhassa genetik faktörlere dikkat çekiyor.
‘Her şeyin karşılığı biyolojide. İnsanların ilaçlara verdiği yansılar şahıstan şahsa değişkenlik gösterir ve tek ölçütle herkese uygun ilaçlar üretmek imkansızdır. Ağrı reseptörlerimizdeki genetik farklılıklar da bunun asıl sebebidir.’
Ağrı / acı reseptörleri, hudut sistemimizde ağrıyı tanıyan ve beyne haber veren hücrelere verilen isim.
commons.wikimedia.org
Ağrı kesicilerin kimyasal tabiatında gerçekleşen ufacık farklılıklar bile insanların genetiğine bağlı olarak değişen tesirler gösteriyor. Buna delil olarak ise 2011 yılında yapılmış olan bir araştırma örnek verilebilir. 👇
Bileşenleri değişen 38 farklı ağrı kesiciyi tıpkı dozda kullanan 45 bin hastanın geri dönüşleri incelenmiş bu çalışmada.
Biyokimyacı Andrew Moore önderliğinde yapılan araştırmada emel insanların çoğunluğu için en güzel ve uygun olan ağrı kesiciyi bulmaktı. Sonuç ise beklediklerinin tam aykırısı tarafta gelmişti; bir hastaya âlâ gelen ağrı kesici başkası için azıcık bile tesirde bulunmayabiliyordu!
Moore bu sonuç üzerine tabiplere şöyle bir tavsiye vermişti: “İlk kullandığınız ilaç hastanız için işe yaramadıysa öteki tıp ilaç önermelisiniz.”
Bu bakımdan ne yazık ki hastaların ağrı reseptörlerinin nasıl çalıştığına dair genetik test yapmak mümkün olmadığı için deneme yanılma metodu kullanmak gerekiyor. Hastanın geçmişinde nelerin işe yaradığı üzere bilgilerin ışığında hekimler reçete yazmalı.
Ayrıca Perry Fine “fazla doz, daha süratli iyileşme” mantığının muhakkak yanlış olduğunun altını çiziyor.
Bu yüzden insanların da kendi başına nazaran ağrı kesici kullanmaması gerekli. Daha az ilaçla yahut iki ilacın birlikte çalışmasıyla kolaylıkla iyileşebilecekken fazla doz ağrı kesici alıp böbrek ve karaciğerlere ziyan vermek mümkün.
Bunlar dışında ağrı kesicilerin tesirini farklılaştıran bir öbür faktör de beden yapısı ve sahip olunan birtakım hasalıklar.
Alınan ilacın yoğunluğu bedenimizin içerdiği sıvı ölçüsüne ve olağan ki verilen doza nazaran değişiklik gösteriyor. Daha küçük yapılı bir beşere tesir eden doz iri birine verildiğinde bu yüzden işe yaramayabiliyor. Çocuklarla yetişkinlerin dozları da ilaçları da bu yüzden farklı.
Karaciğer ve böbreklerinde rahatsızlık olan insanlarda da ağrı kesicilerin tesiri ve dozu hayli farklı.
Bu organlarda meydana gelen hastalıklar ağrı kesicilerin parçalanması ve kana karışması konusunda da kahırlar yaratıyor. Alınan ilacın kimyasalları bedene karışmadan idrar yoluyla dışarı atılabiliyor.
Sonuçta ağrı kesicilerin tesiri birçok nedenden dolayı şahıstan şahsa farklılık gösteriyor.
Sizin için en faydalı olanı seçmek için hekiminizle görüşmeli ve şayet işe yaramayan ilaçlar kullanıyorsanız bunu haber vermelisiniz.
Bu bahiste siz neler düşünüyorsunuz? Yorumlarınızı bekliyorum! 👇