Cesur, sadık ve onurlu. Orta Çağ devrindeki ülkü bir şövalyenin özellikleri bu türlü tanımlanabilirdi…. Yüzyıllar boyunca hem saygınlık kazandıran hem de herkesin gözünde başka bir yere sahip olan şövalyelik, 12. Yüzyılın sonlarına hakikat ortaya çıktı Orta Çağ edebiyatı ve folkloru sayesinde tanınan hale getirildi. Buyurun, Orta Çağ şövalyeleri ve hayatları hakkında az bilinen 10 gerçeği bir arada inceleyelim!
Kaynak: https://www.history.co.uk/articles/6-…
Bugün şövalye sözünü duyduğunuzda muhtemelen aklınıza iki şey geliyordur. Bayanlara ebediyen centilmence davranan, kapısını açan, şemsiyesini tutan, üşüdüğünde ceketini veren ve kıymetli vazifelere sahip bir adam. Ya da parlak zırhlı, tehlikede olan genç bir kızı kurtarmak için ejderhalarla bile savaşan bir adam…
Bunların hepsi binlerce yıldır okuduğumuz, prensesi kurtaran centilmen, mert ve sadık adam profilinden geliyor. Gelin görün ki, şövalyelik bu çağdaş ve biraz da gerçek dışı kalan bu profilden hayli farklı bir şeydi. Her şeyden evvel tüm şövalyelerin her durumda ve her an muhakkak bir halde davranmasını sağlayan kurallar ve beklentiler içeren etik bir koddu! Şövalyelik neydi, nasıl bir şeydi diye merak edenler için şövalyeler ve yaşadıkları hayat hakkındaki 10 farklı gerçeği araştırdık!
1. Şövalyelik gayri resmi bir koddu.
Tüm şövalyeler tarafından mutlaka takip edilmesi gereken kurallar listesi diye rastgele bir şey yoktu. Vakit içerisinde gitgide popülerleşen ve idealize edilen bir şey haline geldi ve onlardan ne beklendiği ve nelere uymaları gerektiği yazılıp çizilmemişti lakin herkes tarafından bilinirdi.
2. Yeniden de 12. yüzyıldan 16. yüzyıla kadar çeşitli versiyonları bulunan Roland Destanı’ndan yola çıkarak beklentinin ne olduğuna dair bir fikir edinebiliyoruz.
Roland Destanı’nda bahsedilen şövalye yeminleri şu biçimdeydi:
Tanrı’dan ve kilisesinden korkun.
Lorda yiğitlik ve inançla hizmet edin.
Zayıf ve savunmasız olanları koruyun.
Onurunuz için ve zafer kazanmak için yaşayın.
Kadınların onuruna hürmet gösterin.
3. Ayrıyeten Fransız tarihçi Leon Gautier’e nazaran de şövalyeliğin on buyruğu vardı.
- Gautier, 1882 yılında yazdığı La Chevalerie isimli kitabında şövalyeliğin on buyruğunu şöyle özetlemişti:
· Kilisenin öğretilerine inanın ve tüm talimatlarına uyun.
· Kiliseyi ebediyen savunun.
· Zayıflara ve savunmasızlara hürmet duyun ve onları koruyun.
· Düşmanlarınızdan asla korkmayın.
· Ülkenizi sevin.
· Kafirlerle savaşmaktan asla çekinmeyin ve onlara merhamet göstermeyin.
· Tanrı’nın kanunlarıyla çelişmediği sürece tüm feodal vazifelerinizi yerine getirin.
· Asla palavra söylemeyin ve sözünüzden dönmeyin.
· Ebediyen cömert olun.
· Berbatlığa ve haksızlığa her vakit baş kaldırın.
4. Yalnızca varlıklı ve tanınan ailelerin çocukları şövalye olabiliyordu.
Orta Çağ periyodunda şövalyelerin birçok en âlâ savaşçılar olarak öne çıkıyordu. Şövalyeler, en uygun atlara, en düzgün silahlara, sofistike zırhlara ve yüksek seviyede eğitim düzeylerine sahip olurdu zira ülkenin en varlıklı ailelerinden geliyorlardı ve hepsi asilzadeydi.
5. Eğitimleri çok değerli ve çok uzun sürüyordu.
Şövalyeler, esasen varlıklı ailelerin çocukları olduğu için sahiden bir şövalye olduklarında kendilerini en yeterli atlar, zırhlar ve silahlarla donatabiliyorlardı. Lakin şövalye olmak o denli kolay bir şey değildi. Onlar için eğitim, 7 yaşındayken yani daha küçücük birer çocukken başlıyordu ve sahiden hazır olmaları tam 14 yıllarını alıyordu.
6. Sonunda bir tarafın kesinlikle öldüğü, herkesin izlediği turnuvalara katılmaları mecburdu.
Rekabet, şövalyelere daha eğitimlerinin birinci gününden itibaren işlenirdi ve katılmak zorunda oldukları kanlı turnuvalar da rekabet ortamını sağlayan en değerli şeydi. Şövalye turnuvaları soylu kültürün bir kesimiydi ve herkesin izlemeye can attığı, seyircili bir aktiviteydi.
7. Öldürmek için rastgele bir pürüzleri hiçbir şartta yoktu.
Şövalyelere öldürme yetkisi veren bir müdafaa protokolü vardı. Bu protokoller sayesinde, şövalyeler rastgele bir savaş sırasında yahut harici öteki bir durumda birini öldürdüğünde ortaya çıkabilecek yasal süreçlerin hepsinden muaf tutuluyordu.
8. O periyotlarda sebzelerin insanları zehirlediğine inanılıyordu ve et yüklü besleniyordu. Ve elbette, en kaliteli ve hoş etlerle ziyafet çekenler şövalyelerdi…
“Yeşil salatalardan ve çiğ meyvelerden sakının zira sizi önemli halde hasta edebilir” cümlesi Orta Çağ’da yaşasaydınız sık sık duyacağınız bir cümle olurdu. İddialarımıza nazaran o devirlerde biri yahut birkaç kişi nitekim zehirli bir ot yahut mantar yediği için bu türlü bir fikir çıktı ortaya… Üstelik o vakit et, oldukça değerli bir şeydi ve buna karşın zerzevat meyve yerine domuz eti tüketiliyordu. Lakin alışılmış ki şövalyelik yüksek bir toplumsal statü kazandırdığı için, şövalyeler her gün sığır, koyun yahut kuzu etini peynirle birlikte tüketebiliyordu.
9. Bizim sağlıklı gördüğümüz kesintisiz, en az 6 saat uyku müddeti onlar için bir lükstü.
Tüm o şan, şöhret, yüksek statü, hoş yemekler ve türlü türlü muafiyetlere karşın şövalyeler geceleri “Şöyle mis üzere yayılıp uyuyayım!” diyemiyorlardı. Vardiyalı olarak uyuyabildikleri bir sistem vardı. Daima olarak nöbet tutulması ve etrafın kolaçan edilmesi gerekiyordu.
10. Ortalama hayat müddetleri 30 kısa yıldı.
Orta Çağ’da insan bedeni ve hastalıklar hala anlaşılmaya çalışılan bir şey olduğundan, beşerler hastalıklara karşı çok daha savunmasız, hastalandıklarında ise çok çaresizdi. Hasebiyle, şövalyelerin ortalama ömür müddetinin 30 yıl olması olağan karşılanabilir. Yeniden de hayat biçimleri, yani çok az ve sistemsiz uyudukları, hiç meyve zerzevat tüketmedikleri ve gereğinden çok daha fazla et tükettikleri düşünüldüğünde kendilerine çok da yeterli baktıkları söylenemez!
11. K2:
12. K3:
