Anayasa Mahkemesi Lideri Zühtü Arslan, Anayasa Mahkemesi’nin 61. kuruluş yıl dönümü merasiminde konuştu. Arslan, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da katıldığı merasimde yaptığı konuşmada Osmanlı İmparatorluğu’nun son devrinin kıymetli devlet adamlarından Abdüllatif Suphi Paşa’nın bir anısını anlatarak ‘adalet’ bildirisi verdi.
AYM Şanlı Divan Solonu’nda düzenlenen Anayasa Mahkemesinin 61. Kuruluş Yıl Dönümü Merasimi’ne, Anayasa Mahkemesi Lideri Zühtü Arslan’ın yanı sıra Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, CHP Genel Lideri ve Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu, Yüksek Mahkemenin üyeleri ve işçisi ile hukukçular katıldı. Arslan konuşmasında yargı bağımsızlığı ile yargıçlar için coğrafik teminatın kıymetine dikkat çekti. Arslan, şunları kaydetti:
‘Anayasamızın, ‘Mahkemelerin bağımsızlığı’ kenar başlıklı 138. hususunda, yargıçların vicdanî kanaatlerine nazaran karar verecekleri, yargı yetkisinin kullanılmasında mahkemelere ve yargıçlara -tavsiye ve telkinde bulunmak dâhil- hiçbir surette müdahale edilemeyeceği ve mahkeme kararlarının geciktirilmeksizin yerine getirileceği belirtilmektedir. Bu hâliyle 138. hususa demokratik hukuk devletinin sigortası diyebiliriz.
Bu maddeyi yorumlayan Anayasa Mahkemesi’ne nazaran, yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı hâkimin çekinmeden ve kaygı duymadan, rastgele bir dış tesir altında kalmadan, tarafsız tavırla ve özgürce karar verebilmesini gerektirmektedir. Bu da, yargıçlar için coğrafik teminat üzere birtakım anayasal ve yasal teminatların yanında, sağlam bir kişilik ve kirlenmemiş bir yargısal vicdanla mümkündür.’
“Yarın hünkârın da, benim de huzuruna çıkacağımız bir hâkim vardır ki, yalnız ondan korkarım!”📹
Yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı prensibinin birinci anayasamız olan Kanun-i Esasî’de ‘Mahkemeler her türlü müdahelâttan azadedir’ (m.86) kararıyla yer aldığını belirten Arslan, ‘Meşrutiyet periyodunda bu kararın uygulamasını şahsen yaşayarak gören şahıslardan biri Namık Kemal’dir. Ünlü şair, yazılarında devletin devamının ve halkın bahtiyar olmasının yolunun adaletten geçtiğini tabir eder. Örneğin bir şiirinde şöyle der: ‘Bulunmazsa adalet milletin efrâdı beyninde, Geçer bir gün tabana arşa çıksa pâye-i devlet.’ Hasılı, adaletin olmadığı yerde devletin payesi yahut gücü arşa çıksa bile bir gün yerle bir olur’ tabirlerini kullandı.
Namık Kemal’in adaletin sağlanmasının birinci koşulunun yargı bağımsızlığı ve hakim teminatı olduğunu belirttiğini lakin adaletin aslında telaffuz değil bir hareket problemi olduğunu tutuklu yargılandığı bir davada deneyim ettiğini anlatan Arslan, şunları kaydetti:
‘Bunu ona öğretecek olan da, birkaç yıl evvel yazdığı mektupta kendisinden ‘nebbâş’ yani ‘mezar soyguncusu’ diye bahsettiği İstinaf Mahkemesi Lideri Abdüllatif Suphi Paşa’dan diğeri değildir.Duruşma ağır bir ilgi altında gerçekleşmiştir. Yapılan telkinlerin de tesiriyle, başta Namık Kemal olmak üzere çabucak herkes mahkûmiyet kararı beklemektedir. Lakin, beklenenin bilakis, Namık Kemal’i hürriyetine kavuşturan bir karar verilmiştir. Kızı bu kararı verirken korkup korkmadığını sorduğunda, Mahkeme Lideri Suphi Paşa tüm vakitlerin yargıçlarına unutulmaz bir ders niteliğinde olan şu yanıtı vermiştir: ‘Yarın hünkârın da, benim de huzuruna çıkacağımız bir hâkim vardır ki, yalnız ondan korkarım!’