Türkiye’de artan besin fiyatları enflasyondaki en büyük sorunu oluştururken, vatandaşın alım gücünün temel gereksinimlerde düşmesi seçimlerde iktidarın işini de zorlaştırıyor. Tarım siyasetlerinde yılların getirisi olan tabloda yakın vakitte deva olmayacak tahlillerle seçime kadar durumu kurtarmaya çalışırken, tarım ve hayvancılık kesimi temsilcileri ‘sırada daha makus günler var’ diyor. Dünyada da artan kuraklık zorlarken, Türkiye’nin yaklaşan iklim krizinden daha acil lakin daha uzun vadeli tahliller üretmesi gerekiyor.
Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği (TÜSEDAD) Lideri Sencer Solakoğlu, uzun vakittir et, süt fiyatlarıyla ilgili yaptığı ihtarların dozunu artırdı.
Solakoğlu, uzun vakittir hayvancılıktaki meseleleri lisana getirirken, fiyat artışları için ihtarlarda bulunuyor ve ikazları da gerçekleşiyor. Yaklaşan turizm dönemi için de yeniden et ve sütte fiyatlarında orantısız artış olacağını belirten Sencer Solakoğlu, bölümün artık büyük bir çıkmaza girdiğini söyleyerek, seçimler sonrasında oluşacak hükümetin tabiri caizse, ‘kucağında saatli bomba bulacağını’ söyledi.
“Üretici hem etten hem sütten ziyan ediyor. Yeni bir kriz kapıda, üstelik cari açık yaratacak.”
Cumhuriyet’ten Şehriban Kıraç’ın söyleşisinde, Et ve süt fiyatlarındaki yükseliş için, süt fiyatlarında enflasyonun nedeniyle oluşan baskının 4 yıldır sürdüğünü ve bunun da üreticiye para kazandırmadığını söyledi. 2022 yılında bilhassa üreticilerin hem sütten hem de etten ziyan ettiğini, buna da ya hayvanların kesite gönderilmesiyle ya da yeni yavru almayarak tahlil bulunduğunu belirtti.
Solakoğlu, yeni bir krizin de kapıda olduğunu söylerken, son kalan hayvanların da kısma gönderildiğini, yeni bir et krizinin kapıda olduğunu belirtiyor.
Telafisinin mümkün olmadığını belirtirken, ithalata yönelerek tahlil arandığını, bunun da döviz finansman gerekmesi demek olduğunu söylüyor. Kur üzerinde yapacağı baskı ile de girilecek döngünün maliyetinin yükseleceğini söyleyen Solakoğlu, süt fiyatlarında artış olmadığı takdirde ette bunun katlanacağını söylüyor.
“Et fiyatları 450 TL’nin üzerine çıkacak! Bu şartlarda Tarım Bakanı olmak istemem.”
Çiğ süt fiyatının 13 TL olması gerektiğini belirten Sencer Solakoğlu, bu artırım olmadığı takdirde, yaz aylarında et fiyatlarının 450-480 lirayı göreceğini ve kolay kolay düşmeyeceğini de söylüyor. Tüm bu meselelerin Türkiye’ye en az maliyetinin 15 milyar dolarlık bir bütçe ile telafi edilebileceğini hesap ediyor.
TÜSEDAD’ın üye sayısının 4 binin üzerinden 1280’e düştüğünü söylerken, planlı üretim olması gerektiğini vurguluyor.
Turizm dönemiyle birlikte talep artışıyla kesimde açık boyutunun ortaya çıkacağını söyleyen TÜSEDAD Lideri, kendisine Tarım Bakanlığı için teklif gelmesi ihtimali için, ‘Ülkeye hizmet etmek için hiç kimse buna hayır demez. Ancak ister misiniz diye sorarsanız hayır mutlaka istemem. Şu anda çok ağır şartlarda çok berbat bir tablo ile karşı karşıyayız’ tabirlerini kullandı.
Gıda enflasyonunda Dünya Bankası sıralamasında 5. sırada olan Türkiye, OECD’de birinci!
300 TL’ye yaklaşan et fiyatlarının seçim öncesi artmaması için, Et ve Süt Kurumu (ESK) evvel marketlere artık de kasaplara et satacağını belirtirken, beyaz ete yüzde 20 artırım gelmesi bekleniyor.
Rekabet Kurumu geçen haftalarda et satan işletmelere inceleme başlattıklarını, fahiş fiyat artışları için ceza kesileceğini duyurmuştu. ESK da İstanbul ve Ankara’da Perakendeciler Derneği ile ile protokol imzalayarak marketlere ucuz et temin ederken, benzeri bir halde Türkiye Kasaplar Federasyonuyla da imzalar atıldı.
Tarım müellifi Ali Ekber Yıldırım, toplumsal medyadan, tavuk ihracatına tedbir alındığını bunun fiyatlar için tedbir olup olmayacağını sorguladı.
Birgün’ün aktardığına göre, İzmir Kasaplar Odası Lideri Melih Şenkara, beyaz ete artırım geleceğini söylerken, 140-150 TL olan tavuk but ızgaranın yüzde 20 oranında artırımla 180-200 TL bandına ulaşacağını açıkladı.
Şenkara, 3 yıl evvel bu mevzuların konuşulmazken, artık konuşulmasının sebebinin enflasyon olduğunu söyledi.
TÜİK, enflasyon bilgilerine nazaran, nisan ayında fiyatı en çok artan eser kuzu eti olurken, onu yüzde 13,34 ile dana eti izledi. Nisanda fiyatı en çok artış gösteren öbür eserler ortasında, yüzde 9,97 ile kümes hayvanları eti ve yüzde 9,48 ile şarküteri eserleri ve öbür et çeşitleri görüldü.
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, fiyatların gerilediğini kasap reyonu olan marketlerde fiyat garantili eser verildiğini belirtirken, kıymanın 190 liradan satılması koşuluyla marketlere verildiğini söyledi.
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, soğanda da arz kasveti olmadığını söylerken, ‘soğan fiyatlarının 11-12 liralara geldiğini duyabiliriz’ dedi.
Tarım eserleri üzerinden spekülatif davranışların karşılık bulduğunu söyleyen, Kirişçi, üretim fazlası olduğunu belirtti.
Diğer yandan Türkiye’nin hem sarsıntı hem de kuraklıkla sarsılması gibisi dünyada da etkilenen bölgeler olmaya başladı. Son yıllarda çok hava olayları tarımı etkilerken, kuraklık dünyanın zeytinde 1 numarası İspanya’yı da tesiri altına alıyor.
İspanya’nın kimi bölgelerinde kuraklık o kadar şiddetli ki, binlerce insan çaresizce yağmur duası ediyor. İspanya’nın güneyinde Jaen kentindekiler 1949’dan beri birinci defa yağmur için dua etmek için ‘El Abuelo’ isimli Mesih heykeliyle geçit merasimi düzenledi.
Uzmanlar İspanya’nın kimi bölgelerinde bin yılın en büyük kuraklığı olduğunu söylüyor. Nisan ayı sonunda İspanya, AB’den şiddetli kuraklıkla gayret için acil durum fonları istedi. İspanya Cordoba’da 38.8 santigrat dereceye (101.8 Fahrenheit) ulaşan sıcaklık, nisan ayında şimdiye kadar görülen en yüksek sıcaklık oldu. kaydetti.
Dünyanın en büyük zeytinyağı ihracatçısı ve Avrupa’nın kıymetli tarım bölgesi olan İspanya’da zeytin ve zeytinyağı ile geçinen halk, için bu kuraklık ekonomik felaket manasına da geliyor.
Tarım ve hayvancılıkta hem dünyadaki iklim şartları hem Türkiye’deki politik ve ekonomik şartlar sıkıntı günler beklediğimizin bir resmi olarak önümüzde duruyor.
