Sanat manifestomdaki başlıklar ve detaylarını paylaşmaya devam ediyorum.
Önceki kısımda hiçlikten bahsetmiş ve “Eğer hiçliği pahalandıran varsa artık kastedilen mutlak hiçlik, hiçliğini yitirir; artık o hiçlikten bahsedilemez. Zira rastgele bir varoluştan sonra mutlak manada hiçlik, artık bu durumunu yitiriyor. En azından mutlak hiçlikten çıkıyor. Varlıkla bağlantılandığı için hiçlik, varlığın başlangıç hududuna eşik ya da yer durumuna geçiyor.” demiştim.
Devam ediyorum.
Evren yani fizik varoluşta insan zihninin algılayamayacağı, idraki güç durumlar vardır. Bu yüzden mevzuya çok aşina olmayanların zihninde kozmosun varoluş durumuyla ilgili bilime uygun bir fotoğraf, bir taban oluşturmak gerekiyor.
Evrenin varoluşuyla ilgili kabul edilen, birçok ölçüm ve deneylerle kanıtlanan Bigbang yani büyük patlama izahı, kainatın bir başlangıcı olduğunu söyler. Bunun için bilim, başlangıca yanlışsız yani geriye yanlışsız yola çıkar. Kâinatın tek ve temel gereci olan gücün sonsuz yoğunlukta, atomik ölçeklerde olduğu tekillik (singularity) denilen bir noktaya kadar sarfiyat. Öteye geçmez, geçemez. Çünkü Büyük patlama, tıpkı vakitte bilimin başlangıç sonudur, eşiğidir. Bilimin keşfettiği, kullandığı tüm fizik, tabiat kanunları büyük patlamadan itibaren var olmuştur. Bu yüzden geçemez. Bunun için fizik profesörü Richard A. Muller’in kitabından alıntı yaparak devam edeyim.
“Büyük patlama “öncesinde” ne uzay vardı ne de vakit; aslında bu bahiste öncesinde sözcüğünün hiçbir manası yok. ‘Zaman başlamadan evvel ne oldu?’ sorusu anlamsız. Zira evvel diye bir şey yoktu. Bu sorulara cevap verilemez zira anlamsızdırlar.” Richard A. Muller Artık, Vaktin fiziği S.140.
Muller’in söylediği “Büyük patlama ‘öncesinde’ ne uzay vardı ne de vakit.” Tabiri bilim için vakit şimdi oluşmadığından ötürü “önce” durumu olamayacağını belirtiyor. Lakin tıpkı vakitte çok daha kıymetli bir durumu belirtiyor. Büyük patlama (Bigbang) öncesinde uzayın olmadığını bildiriyor. Öyleyse büyük patlama öncesine bilhassa güç ve uzay konusunda detaylara girmemiz gerek. Çünkü bu hususlarda bilimle bilhassa fizikle çok ilgilenmeyen birçok beşerinin başında yanlış bir algı, yanlış bir durum bilgisi vardır.
Birçok bireye nazaran kainatın varoluşu şöyledir; “Bir boşluk, bir uzay vardı. Kimisinin de hiçlik dediği yer. İşte burada rastlantısal yahut akıllı tasarım sonucu güç oluştu ve bu boşluğun içinde harekete geçerek süratle genişlemeye başladı ve cihanı oluşturdu”. Lakin bu niyet yanlıştır. Çünkü bilim, bizim algıladığımız, var olan uzayın, gücün oluşturduğu uzay olduğunu söyler. Yani uzay, Bigbang’le başladı ve var oldu. Üstte da verdiğim üzere bilimsel datalara nazaran güç, Bigbang’i oluştururken dışında genişleyebileceği uzay denilen devasa bir boşluk, bir alan yoktu. Hiçlik denilebilecek hiçbir şey yoktu, hatta yok bile yoktu! Dahası cihan hâlâ büyük bir süratle genişliyor ancak tekrar dışında bir boşluk, bir uzay yok.
Bunu daha anlaşılır biçimde şöyle söyleyebilirim. Bizim evrenimizin oluşturduğu ve hala genişlemekte olan uzayın iç yüzeyi var lakin dış yüzeyi yoktur. Kozmosu bir balona benzetirsek, bu balonun içi vardır dışı yoktur. Bizim algıladığımız tüm boşluk, tüm uzay balonun içidir. Balonun dışında bir boşluk hatta balonun dış yüzeyi bile yoktur.
Şurası enteresandır, kozmosun dışında bir boşluk, genişleyeceği bir alan yok fakat tıpkı vakitte genişlemeyi engelleyecek bir öge da yok. Buna da balondan örnek verirsek; bizim fizik maddelerimize nazaran balonun şişebilmesi için dışında boşluk, bir alan olması gerekir. Örneğin; şayet balonu avcunuzun içinde sıkarsanız o balon şişemez. Kastettiğim dış mani budur. Lakin cihan genişlemesinde bu türlü bir mahzur yok. Bunu çok ekstrem bir kurguyla açıklayayım:
Diyelim ki cihanın genleşmesi durdu, hududu sabitleşti. Ve yeniden diyelim ki teknolojimiz de bu sona gitmeye müsait. Pekala, şayet cihanın sonuna gidersek ne olur? Karşılık kolay; hududa kadar gideriz ancak bu hududu geçemeyiz. O denli duvar, tavan ya da manyetik kalkan üzere bir mahzur olduğu için değil, hududun dışı, öbür tarafı yok! Rastgele bir boşluk, yer yok! kısaca fizik yok. Münasebetiyle biz fizik varlıklar olduğumuz için kozmosun sonunu geçemeyiz.
Madalyonun bir de zıt yüzü var, bunu da çok daha ekstrem sanal benzetmeyle açıklayayım:
Bilim dünyasında evrenimizin sonu ile ilgili birkaç teori vardır. Bunlardan biri, kainatın genişlemesi sona erdiğinde gerisin geriye büzüleceğini söyler. Diyelim ki bu durum gerçekleşti ve cihan büzülmeye başladı. Trilyonlarca kilometre genişliğindeki uzayı olan cihan, bir stadyum büyüklüğüne kadar geriledi. Pekala, bu durumda rastgele bir fizik husus stadyumun dışına çıkabilir mi? Hayır çıkamaz. Zira cihan ne kadar genişlerse genişlesin dışında bir boşluk, alan olmadığı üzere, ne kadar küçülürse küçülsün tekrar dışında bir şey olmayacaktır. Münasebetiyle hiçbir fizik unsur stadyum büyüklüğündeki kainatın dışına çıkamayacaktır.
Aynı durum kainatın başladığı gücün tekillik durumu için de geçerlidir. Örneğin büyük patlamanın başlangıcı için geriye gerçek gücün tekillik noktasına kadar gidersiniz. Lakin bu nokta nerededir? Atomik ölçeklerdeki ağır güç neredeydi? Bir adresi bir pozisyonu yoktur. Yani güç şuradaydı ve orada büyük patlamayla cihan oluştu, diyemiyoruz. Gücün içinde bulunduğu bir yer, enerjiyi dıştan kapsayan bir alan, yer yoktu. Var olan bütün boyutlar, pozisyonlar, boşluk, uzay, vakit, her şey enerjideydi, gücün içindeydi ve büyük patlamayla var olup meydana geldi. Kısaca gücün pozisyonu da adresi de kendisindeydi. İşte bu durumdan ötürü başlıkta “Evrenin doğumu vardır ancak doğduğu bir yer yani bir doğum yeri yoktur.” dedim. Amiyane bir tabirle cihan, kendi içine doğmuştur.
Kâinatın varoluşuyla ilgili büyük patlamanın dışında diğer çeşitli teoriler de vardır. Birçok bilim adamı bu teorileri tartışırlar ve kendi inandığı modellerini savunurlar. Ben onlara değinmeyeceğim. Benim asıl dikkat çekeceğim şey, evrenin varoluşuyla ilgili her şey tartışılır fakat bir şey tartışılmazdır. O da güçtür. Farklı fikirlerdeki, farklı teorileri savunan bütün bilim adamlarının çabucak hepsi güç konusunda hemfikirdir. İsmine güç dediğimiz her ne ise, kozmosun varoluşunda olmazsa olmaz tek ögedir. İster akıllı tasarım deyin ister rastlantısal, keyfi deyin ya da farklı bir teori söyleyin bahis kozmosunun varoluşu ise güce mecburidir. Güç yoksa bildiğimiz cihan de yoktur, var olamaz. Dolayısıyla akıllı tasarım ya da rastlantısal var olmuş dediğimiz şey, aslında kainatın kendisi değil onun temeli yani hammaddesi olan güçtür.
Bilim gücün varlığını kabul ediyor lakin gücün başlangıcı yani tekil durumu hakkında kesin bir bilgi veremiyor. Zira daha evvel de belirttiğim üzere kozmosun varoluşuyla ilgili bildiğimiz, bilmediğimiz tüm tabiat kanunları, fizik kanunları büyük patlamayla başladı. Pekala, güç tekillikte iken yani şimdi büyük patlama olmamışken ki durumu nedir? Ben bu bahiste yeniden bilime dayalı kurgularla benzetmelerle mantık yürüterek yorum yapacağım. Fakat burada şunu belirteyim, hususla ilgili iç içe çok lakin çok değişik sorular ve de meseleler var.
Sorunlardan başlayalım. Güç, tekillikte ( Bigbang öncesi) ne kadar mühlet durdu? Yani tekillik durumunun müddeti var mı? Varsa nedir? Literatüre nazaran bu sorunun karşılığı yok. Verilemez de! Zira büyük patlama öncesi şimdi vakit başlamadığı için tekillik durumuna rastgele bir mühlet verilemez.
Bu durumda “Büyük patlama” güç ya var olur olmaz birebir anda yani sıfır müddette (Planck vaktinin sınırında) başladı. Ya da güç ezeli (öncesiz) vardı. İkisinin ortasında rastgele bir müddet dilimi verilemez.
Peki, kurgusal olarak güç Bigbang’den evvel şu kadar vakittir vardı diye bir müddet verilirse ne olur? Ya da tam aykırısı, mühlet verilmezse ne olur? Her iki durumda da çok karmaşık durumlarla karşılaşırız! Gelecek kısımda devam edeceğim.
Instagram
Twitter
Facebook
Linkedln
‘Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar külliyen muharrirlerinin özgün niyetleridir ve Onedio’nun editöryal siyasetini yansıtmayabilir. ©Onedio’