İçimizdeki Şeytan, usta kalem Sabahattin Ali tarafından kaleme alınan 2. romandır. Okurlar ortasında epey tanınan olan İçimizdeki Şeytan, tavsiye listelerinde de yerini almıştır. Bilhassa genç yaştakilerin okumasının tavsiye edildiği bu roman, beşere dair niyetlerin ayrıntılıca ele alındığı bir yapıttır. Peki İçimizdeki Şeytan kitabının konusu nedir?
Gelin ayrıntılı bir biçimde inceleyelim…
İçimizdeki Şeytan Konusu Nedir?
İçimizdeki Şeytan, hayata bakışları büsbütün farklı olan iki insanın boşanma sürecini husus edinen bir romandır. Romanda Macide ve Ömer’in aşkları ve boşanma süreçleri anlatılır.
Ömer, hayattan ve her şeyden sıkılmış bir gençtir. Vapurda bir kızı görünce aşık olur. Kızın yanına konuşmaya giden Ömer, ondan etkilenir. İsminin Macide olduğunu öğrendiği bu kız da vakitle Ömer’den etkilenmeye başlar.
Macide hayatında birtakım zorluklar yaşar. Akabinde İstanbul’a gelip Ömer’in meskeninde yaşamaya başlar. Ömer ve Macide bu durumu evlilik olarak isimlendirir.
Fakat Ömer ve Macide çifti, vakitle maddi problemler çekmeye başlar. Ömer, maddi zahmetler nedeniyle tuhaf davranmaya başlar. Son olarak Macide’nin gözü önünde öbür bir bayanla görüşmesi, çiftin ayrılmasına sebep olur.
Fakat Macide ve Ömer’in başına gelenler bundan ibaret değildir. Çifti maddi kahırların yanısıra birçok farklı sıkıntı de beklemektedir.
İçimizdeki Şeytan Karakterleri Kimlerdir?
Ömer: Kitabın baş karakteri olan Ömer, hem istekli hem de inançsız, kararsız bir tiplemedir. Hayatına dair pek de bir olumlu görüşü yoktur. Uyanıktır. Ama halktan kopuk yaşar ve hayli sorumsuz bir insandır.
Macide: Ömer ile büsbütün farklı görüşlere sahip bir bayandır. Hayatından ödün vermeyen, duygusal, zeki, oturaklı ve optimist bir karakterdir.
Nihat: Kendisini öbür insanlardan üstün gören ve kimseyi beğenmeyen bir tiplemedir. Güçlü olmayı hayattaki en değerli şey olarak görür. Öteki insanlardan daha yeterli yaşamayı kendisine reva görür.
Bedri: Zeki, güçlü ve çok konuşmayan bir tiptir. Kendi emeğiyle hayatını sürdürmeye çalışan, çalışkan, şuurlu bir karakterdir. Ülkenin entelektüel bireylerini yansıtan bir tiplemedir.
İçimizdeki Şeytan, Sabahattin Ali tarafından 1940 yılında yayımlanmıştır. Ali’nin kaleme aldığı ikinci romanıdır.
Romanda yalnızca iki gencin aşkı değil tıpkı vakitte toplumsal olaylara da yer verilmiştir. Türkiye’nin 1940’lı yıllarda içinde olduğu gerek toplumsal gerek siyasal durum aktarılmıştır. Yapıtta karakterlerin iç hesaplaşmalarına sık sık yer verilmiş, böylelikle birebir vakitte ruhsal bir roman ortaya çıkmıştır.
Özellikle romanın baş karakteri Ömer’in kendini sorgulaması, olaylara bir tahlil getirebilmek için hesaplaşmalar yapması ruhsal olarak ele alınabilir. Lakin Ömer’in bu niyetlerini romanın sonunda ‘İçimizdeki Şeytana’ bağlar.
İçimizdeki Şeytan Kimdir?
Ömer, yaptığı kötülüklerin daha doğrusu iç sorgulamalarının kaynağını İçimizdeki Şeytan olarak görür. Sabahattin Ali bu hisleri ‘İçimizdeki şeytan bazen iradesizliğimizin, bazen tembelliğimizin ve hatta bazen de kararlarımızın sonuçlarını göze alamadığımızın yansımasıdır.’ cümleleriyle söz eder.
İçimizdeki Şeytan günümüzde de birçok farklı isimle anılabilir: nefs, vicdan, irade…Bu faktörler ise herkes tarafından farklı hallerde ele alınabilir, yorumlanabilir. Sabahattin Ali’nin ustalıkla aktarmış olduğu bu faktörler ise her okuyucu tarafından farklı manalarla ele alınabilir, kişinin kendisini sorgulamasına sebep olabilir.
İçimizdeki Şeytan Alıntıları
Ne diye benim ruhumun ahengini bozdun?
Unuttum diyemem, lakin üzerimde bir etkisi kalmamış.
Unutmayın ki, dünyada en dehşetli şey, ümidini kaybetmektir.
Aşık olmaktan, gerçekten ve meczup üzere sevmekten korkuyordu.
Kullanamadıktan sonra göğsümüzü dolduran hisler ve başımızda kımıldayan niyetler neye faydaydı?
Bazen bütün insanları boyunlarına sarılıp öpecek kadar seviyorum, bazen de hiçbirinin yüzünü görmek istemiyorum.
İçimizdeki şeytan pek de kurnazca olmayan bir kaçamak yolu. İçimizdeki şeytan yok. İçimizde aciz var, tembellik var, iradesizlik, bilgisizlik ve bunların hepsinden daha dehşetli olan şey; hakikatleri görmekten kaçmak var.
İçimde biriken hislerin aniden patlayarak beni zerreler halinde dağıtacağından korkuyorum.
Bu kitabı okudunuz mu? Yorumlarda buluşalım!