Günümüzde güçlü bir şirket olmanın altın kurallarından biri, başka şirketlerle düzgün geçinerek ortak mutabakatlar imzalamak. Başka ismiyle konsorsiyum olarak bilinen bu antlaşmalar, en temelde şirket gücünü artıran ve tesir alanını genişleten bir ataktır. Fakat bundan çok daha fazlası manasına da gelir.
O halde başarılı şirketlerin olmazsa olmazı konsorsiyuma yakından bakalım!
Konsorsiyum 2 yahut daha fazla şirket ortasında yapılır.
Konsorsiyum; 2 yahut daha fazla şirketin bir ortaya gelerek, olağanda tek başına yapamayacakları bir işi yapmalarını sağlayan muahededir. Ortak bir amaç uğruna anlaşan bu şirketler, uzmanlıklarını ve kaynaklarını kullanarak işin birlikte tamamlanmasını maksatlar.
Konsorsiyum bir nevi güç birlikteliğidir.
Konsorsiyumdaki her şirket, bir hususta özelleşmiştir ve işin muhakkak bir kısmını üstlenir. Bu nedenle konsorsiyum, ortak amaç için kurulan bir güç birliği olarak da tanımlanabilir. Örneğin; baraj üretim ihalesi alan şirketlerden biri barajın inşaatında, biri kazılmasında, oburu ise santral ve türbin kurulmasında uzmanlaşmış olabilir. Hasebiyle bu şirketler kendi uzmanlık alanları üzerinden yükümlülük alır.
Konsorsiyum ve iş paydaşlığı farklı iki kavramdır.
Konsorsiyumu, klasik bir iş iştirakinden ayıran en kıymetli özelliği de yeniden bu iş yapma biçimidir. Olağan iş iştiraklerinde şirketlerin hepsi işin genelinden sorumluyken, konsorsiyumda bu türlü bir durum kelam konusu değildir. Özetle; konsorsiyum şirketleri, işin kendilerini ilgilendiren kısmını yapmakla yükümlüdür.
Konsorsiyum mukaveleleri koordinatör aracılığıyla hazırlanır.
Ayrıca iş iştiraklerindeki şirketler birlikte hareket eder ve kar ile ziyanı, kontratta özel bir unsur yoksa kendi ortalarında eşit olarak böler. Konsorsiyumda ise; hangi şirketin işin ne kadarını, nasıl yerine getireceği koordinatör aracılığıyla belirlenir. İş sonunda ortaya çıkan kar ziyan durumu da her bir şirket tarafından farklı olarak beyan edilir.
Konsorsiyum üyeleri kendi faaliyetlerinde özgürdür.
Bütün bu özellikleri nedeniyle konsorsiyum, iş operasyonu bakımından bağımsız bir yapıdır ve şirketlere özgürlük tanır. Konsorsiyuma dahil olan bir şirket, kendi uzman olduğu bahiste, öteki üyelerin müdahalesi olmadan hareket edebilir. Bu da ortak maksada ulaşmak için epeyce tesirli bir sistemdir.
Konsorsiyum çoklukla büyük çaplı ihalelerde kullanılır.
Şirketlerin konsorsiyum muahedesi yapması ise çoklukla kaynak yetersizliği ile ilgilidir. Yani, farklı alanlarda uzmanlık isteyen ve büyük yatırım gerektiren işler hem kapsamlı hem de değerlidir. Hasebiyle şirketler, bu cins büyük ihalelerin altına tek başına girmek yerine, işin öteki uzmanlarıyla çalışmayı tercih ederler. Böylelikle olağanda yapamayacakları bir projeyi tamamlayabilirler.
Konsorsiyum muahedesi ile büyüme ivmesi artar.
Konsorsiyum, şirket pahasını artıran ve gayelere ulaşmaya yardımcı olan yararlı bir sistemdir. Başarılı bir proje sonunda, konsorsiyum üyeleri kar marjını artırarak büyüme maksatlarına daha rahat ulaşabilir. Bu cins bir sistem, gelecekte misal iştiraklerin kurulması ismine da avantajlıdır ve benzeri mutabakatların yapılmasını kolaylaştırır.
Konsorsiyum mutabakatı yapan şirketlerde kredibilite yükselir.
Konsorsiyumun getirdiği bir başka yarar da şirket kredibilitesinin, yani güvenilirliğinin artmasıdır. Çoklukla kendi başına gereğince güçlenemeyen bir şirket, konsorsiyum yoluyla marka bilinirliğini artırır ve öbür şirketlerin ilgisini çekerek daha fazla ihaleye girme avantajı elde eder. Özetle; muvaffakiyet, başarıyı getirir de denilebilir.
Türkiye’deki konsorsiyumlar çoklukla köprü, baraj, metro inşaası için yapılır.
Her üyesine farklı başka yarar ile ek gelir sağlayan konsorsiyum, Türkiye’de sıklıkla kullanılan bir formüldür. Bilhassa bankalar aracılığıyla yapılan konsorsiyum mutabakatları sayesinde, hizmet bölümü çeşitlendirilir ve müşteriye daha yararlı araçlar sunulur. Baraj, köprü, metro inşaatı üzere faaliyetler konsorsiyumların en sık kullanıldığı alanlardır. Örnek olarak ise; İtalyan Astaldi ve IC İÇTAŞ ortası kurulan 3. köprü konsorsiyumu gösterilebilir.
Türkiye’deki konsorsiyum muahedeleri pek çok farklı kesimden şirketi kapsar.
Konsorsiyum şirketlerinden kimileri ise şunlardır:
-
Aselsan
-
Türk Telekom
-
Türkiye Petrolleri
-
Arçelik
-
Turkcell
-
Vestel
-
TUSAŞ (Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş.)
-
FNSS Savunma Sistemleri
-
STM Savunma Teknolojileri Mühendislik ve Ticaret A.Ş.
-
Havelsan
Konsorsiyum yalnızca şirket kıymetini artırmak birebir vakitte ülke iktisadına de katkı sağlar.
Konsorsiyum, şirketlerin geleceğe daha gerçekçi halde bakmasını sağlayan ve gelecek amaçlarını kolaylaştıran bir sistemdir. Ayrıyeten yurt dışı kaynakların kullanılmasına katkı sağlayarak ülke pahasını de artırır. Bankaların ekseriyetle kredilendirme kademesinde yer aldığı konsorsiyumlar, hem şirket büyümesine hem de hizmet bölümünün gelişmesine önemli manada yarar sağlar. Bu da lokal iktisadın büyümesine yardımcıdır.