Rusya, geniş bir coğrafyaya sahip olan ve tesiri değerli olan bir ulustur. Rusya’nın kökenini anlamak, kültürel, siyasi ve toplumsal gelişimini kavramak için değerlidir. Bu içeriğimizde, Rusya’nın kökenine ait tarihî bir perspektif sunulacak; erken Slav yerleşimleri, Viking tesirini gösterecektir. Artık Rusya’nın kökenine hakikat büyüleyici bir seyahate çıkalım.
Öncelikle Rusların kökenlerini öğrenmekle başlayalım.
Rusya’nın kökeni, bölgede yerleşik olan Slav topluluklarına dayanır. Erken devirlerde Slav toplulukları, bugünkü Rusya topraklarında farklı bölgelerde yaşamaktaydı. Bu yerleşimler, Slav kültürünün ve toplumsal yapıların oluşmasına katkıda bulunmuştur. Erken Slav toplulukları ortada ortalarında çatışlarda Slav topluluklarında kimse uzun vadeli baskınlığını sürdürememişlerdi.
Vikingler Slav topraklarına 9. yüzyılda geldi.
8 ve 11. yüzyıllarda Avrupa Vikingler tarafından sıklıkla yağmalanıyorlardı. Bir bölgeyi işgal edip, yağmaladıktan sonra geri dönüyorlar ve birkaç yıl içinde tekrar o bölgeye gelip yine toprakları yağmalıyorlardı. Vikingler, yağmalama ve taarruzlarını ekseriyetle iki tarafta gerçekleştirdiler. Batı tarafında İngiltere, İrlanda, Fransa ve başka Batı Avrupa ülkeleri Viking akınlarına maruz kaldı. Doğu istikametinde ise, Baltık Denizi’nden Doğu Avrupa’nın içlerine hakikat akınlar düzenlediler. Bu ataklar ortasında Slav toprakları da amaç alındı.
Rus sözünün manası “Rurik Hanedanı’na ilişkin olan” manasına gelir.
Vikinglerin Slav bölgelerine saldırmasıyla bir Viking-Slav etkilemişimi meydana geldi. Rurik isminde Viking kökenli bir önder yaklaşık olarak 9. yüzyılda Novgorod’a geldi. Novgorod, o devirde bir Slav kenti olarak bilinirken, Rurik’in gelişiyle birlikte bölgedeki siyasi ve toplumsal yapıda kıymetli değişiklikler yaşandı. Rurik kral olup çeşitli Slav kabilelerini birleştirerek güçlü bir siyasi otorite oluşturdu. Ve bu formda Rurik Hanedanlığı oluşmuştur.
Rurik rehberliğinde Rusya genişlemiş ve birleşik bir devlet olmuştur.
Rurik liderliği altında başlayan bu süreç, Rusya’nın siyasi ünitelerini bir ortaya getirerek merkezi bir otorite kurulmasına yardımcı olmuştu. Hanedanın başkanları, güçlerini genişletmiş, başka Slav prensliklerle ittifaklar kurmuş ve Rusya’nın topraklarını korumuştu. Birebir vakitte, Rurik Hanedanı’nın başkanları, Rusya’nın kültürel kimliğinin oluşmasında ve tarihindeki kıymetli bir mirasın bırakılmasında da değerli bir rol oynamıştır.
Oleg Novgorod’u ele geçirdiği için birtakım kaynaklara nazaran Rusya’nın birinci hükümdarı sayılır.
Oleg, Rurik Hanedanı’nın kıymetli bir başkanıydı ve Rurik’in torunu olduğu kestirim ediliyor. Oleg, başşehri Kiev’i güçlendirmiş ve bu kenti Rusya’nın siyasi ve kültürel merkezi haline getirmişti. Oleg’in en değerli hareketlerinden biri, Novgorod’u ele geçirmesidir. Novgorod, Rusya’nın kuzey bölgelerinde stratejik bir kıymete sahip olan bir kentti. Oleg, Novgorod’u işgal ederek hanedanının gücünü ve topraklarını genişletmişti.
Kiev Rusya’sı devrinde, Ruslar Bizans İmparatorluğu’na saldırmış ve vergi talep etmiştir.
Kiev Rusya’sı, Bizans İmparatorluğu ile ağır bir ticaret münasebeti içindeydi ve bu alaka vergi ödemelerini de içeriyordu. Fakat, kimi devirlerde Ruslar, Bizans’a askeri baskı yaparak daha fazla vergi almak yahut ödemeleri azaltmak isteyebilirlerdi. Bu nedenle ataklar çoklukla ticaret yolları üzerinde gerçekleşiyordu. Ruslar, Bizans’ın denetiminde olan topraklara saldırarak yağma yapıyor ve vergi talep ediyorlardı. Bu taarruzlar bazen karşılıklı mutabakatlar yahut barış antlaşmalarıyla sonuçlanabilirken, bazen de çatışmalara yol açabiliyordu.