Bu benim en çok karşılaştığım soruların başında geliyor ve iddia ediyorum daima gelecek. Ve bu mevzu üzerine çalışmalar daha da sürecek zira her gün yesyeni bilgiler öğreniyoruz ve bilgi havuzumuz her geçen gün artıyor. Bu bilgilerde bizlerin doğruları bulma ve bireylere dayanak olabilmemiz ismine bizlere takviye oluyor.
İlk başta birtakım bilgilerimizi kısaca gözden geçirelim:
• Erkeklerin ve dişilerin metabolizmaları ve biyolojileri birbirinden farklıdır. Hatta erkelerin bile kendi içinde yahut dişilerin kendi içlerinde bile ferdi farklılıklar bulunmaktadır. Zira genetik ve epigenetik açıdan birbirimizden farklıyız.
• Hücrelerimizi sirkatken ritim yahut döngü ismini verdiğimiz sistemin denetimindedir, bu döngü ne kadar nizamlı ise bizler o kadar antrenman yahut günlük rutinlerimizde başarılı olabiliriz. Bu bahiste hücrelerinizi çok fazla şaşırtmayın.
• Her yaş kümesinin hatta meslek kümesinin idmanları birbirinden farklı olmalıdır ve asıl antrenmanın maksadına nazaran uygun planlanmalıdır.
• Kesinlikle sistemli idmana başlamadan evvel doktorunuzdan gerekli tetkikleri yapması için dayanak isteyin. İmkânınız varsa kesinlikle bir spor uzmanı ile planlamanızı size özel bir biçimde yapılmalıdır. Antrenmanın uzmanları spor bilimcilerdir.
• Ve en değerlisi antrenmanınız kesinlikle size uygun diyet ile desteklenmelidir. Bu halde daha süratli ve sağlıklı karşılık alabilirsiniz. Nasıl idman tek başına kâfi olamazsa diyet programları da tek başına kâfi gelmeyebilir.
Bu bilgiler ışığında aslında çoğumuz aslında antrenman programlarının ferdî olması gerektiğini anlamıştır. Artık gelelim asıl sorumuza, antrenman ne vakit yapılmalıdır. Ben bu hususta yapılmış bir dolu çalışmanın özetini burada sizler ile paylaşacağım.
Yapılan çalışmaların ortak sonucu, ÖZEL BİR VAKİT olmadığıdır. Fakat antrenman hedefine uygun olarak zamanlamada da değişiklikler yapılabilir.
Eğer hedef bel bölgesi yağlar ise yapılan bir çalışma bayanlarda sabah aç karnına yapılan antrenmanın daha yararlı olduğunu göstermiş, lakin hatırlatma yarar var lütfen bir uzman ile programınızı yapın, çok direnç antrenmanları yapmanız kardiyovasküler açıdan risk oluşturabilir. O yüzden kesinlikle bir uzman ile çalışarak sabah antrenman programlarınızı oluşturun. Lakin sabah yapılacak spor içinde bir evvel ki akşam yemeği erken yenirse sabah güç depolarımız yeteri kadar dolu olamayacağından gerekli uzunluklarda idman yapılamayabilir. Bu da idmandan alacağımız randımanın daha düşük olması manasına gelmektedir.
Sabah erken saatlerde gerçekleştirilecek idmanda genel beden ısımız tam yerine gelmediği için sakatlık riskimiz artabilir.
Sabah yapılan idmanın öteki bir yararı, hem erkek hem de bayanlarda ortak olarak sabahları daha düşük olan kan basıncının antrenman ile birlikte artacağından gün içini daha etkin geçirilmesi olmuş. Ayrıyeten sabah idman yapanlar ile yapmayanların karşılaştırıldığı diğer bir çalışmada antrenmandan sonra gösterilen yemek fotoğraflarından idman yapanlar daha az etkilenmiş. Yani az da olsa iştahımız kapanmış. Erkeler için sabah erken saat idmanının daha yararlı olduğu ile çok fazla özel bir bilgi bulunmamaktadır. Özetle sabah antrenmanları güne zinde başlamak, gerekli endorfinler ile daha eğlenceli gün geçirmek ve bel bölgesi yağların azalması ile alakalı olduğunu belirten çalışmalar daha fazla.
Akşam saatlerinde gerçekleştirilen sporlarda ise hem erkek hem de dişilerde bilhassa üst bölge kas üretiminin daha fazla geliştiği belirtilmiş. Bedenin daha ısınmış halde olduğu, güç depolarının daha dolu olduğu akşam saatlerinde ortalama idman mühletleri de %20 daha uzun olduğu belirtilmiş. Bu da bilhassa direnç antrenmanları için hoş bir planlama olabilir. Performans atletlerinin akşam saatlerini seçmesi de bunun bir göstergesi olabilir. Şayet uygun beslenme ile desteklenebilirse kardiyovasküler açıdan da çok yararlı vakit dilimidir akşam saatleri. Birde günün gerilimini atmak için birebirdir akşam idmanları. Lakin uyku vaktine yakın olarak yapılan idmanlar uyku düzenlerinizde değişiklik yapabilir, bu yüzden dikkat etmekte yarar var.
Özetle:
• Kendinize uygun bir vakit dilimi KESİNLİKLE bulun. Kâfi ki idman yapın, hem de her gün. Şayet vakit sorununuz yoksa antrenman hedefinize nazaran gününüzü planlayabilirsiniz. Örneğin çok ağır çalışıyoruz, meskene geç geliyoruz ve çok yorgunuz. O vakit 20 dk erken yatıp sabah 20 dk erken kalkarak kendimize bir vakit oluşturmuş oluruz.
• Antrenman vaktinizin nizamlı olmasına dikkat edin, imkânınız varsa her gün tıpkı saatte idmanlarınızı uygulayın. (Her gün idman demek salonlara gidip illa ki orada yapın manasına gelmemeli, spor hocalarınızın yönlendirmesi ile mesken antrenmanları ile kesinlikle destekleyin.)
• Genetik yapınız hakkında bilginiz varsa aslında beslenme ve antrenman programlarınız çok daha kolay ve bilimsel düzenlenebilecektir. Antrenmanınızın periyotlaması ve içeriği çok daha kolay belirlenebilecektir. Bu bilgileri kesinlikle edinin.
Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar külliyen muharrirlerinin özgün fikirleridir ve Onedio’nun editöryal siyasetini yansıtmayabilir. ©Onedio