Yapılan son çalışmalara nazaran uyku apnesi ve kâfi uyku almamak, beyindeki beyaz madde/beyin dokusu anormallikleri ile bağlı olabileceği ortaya çıktı. Gelin ayrıntılara birlikte bakalım. 👇
Kaynak: https://www.livescience.com/health/sl…
10 Mayıs’ta yapılan bir çalışma, üst boğaz kaslarının uyku sırasında gevşediği ve hava yolunu tıkadığı Obstrüktif Uyku Apnesi (OSA) ismi verilen bir durumu inceledi.
Araştırmacılar, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ve uyku çalışmaları aracılığıyla, uyku apnesi ve değişen uyku durumunun beyin hücrelerinden uzanan yalıtılmış teller olan beyaz unsurun iki farklı çeşidindeki sıradışı yapılarla alakalı olup olmadığını inceledi.
Ciddi uyku apnesi ve derin uyku evrelerinde geçirilen müddetin azalması, daha evvel her biri alzheimer hastalığı yahut genel bilişsel gerileme riskinde artışla ilişkilendirilen bu iki biyobelirteçle ve felçle bağlantılı olduğu bulundu.
Bu çalışmaya dahil olmayan, Kaliforniya Üniversitesi, Irvine’deki Psikiyatri ve İnsan Davranışı Yardımcı Doçenti Bryce Mander:
‘Yavaş dalga uyku mühleti yahut derin uyku müddeti ile bu beyin dokusu ölçüleri ortasında epeyce kıymetli bir bağ bulduk’ dedi.
Çalışma, yaş ortalaması 73 olan 140 obstrüktif uyku apnesi hastasını içermekteydi.
Tüm iştirakçiler iki biyobelirteçten biri için tarama yapıldı, lakin yalnızca 103’ü ikinci belirteç için tarandı. Genel olarak, küme hafif, orta ve önemli uyku apnesi hastalığı olan şahıslar ortasında nispeten istikrarlı bir halde dağılıyordu ve çalışma müddetince birden fazla kişinin bilişsel bozukluğu yoktu.
Araştırmacıların beyin taramalarında aradığı biyobelirteçlerden biri beyaz madde/beyin dokusu hiperintensiteleriydi.
Çalışmanın müellifi olan Nöroloji Yardımcı Doçenti Dr. Diego Carvalho:
‘Beyin beyaz unsurunda sıklıkla görülen parlak noktalar yaşlanma ve vasküler hastalıkla birlikte ortaya çıkar. Bu, beyaz hususta hasar alan bölgeleri temsil eder.’
İkinci biyobelirteç olan “korpus kallozumun genu kısmının fraksiyonel anizotropisi” ise, suyun beyin hücreleri yahut aksonglar aracılığıyla nasıl akış gösterdiği ile ilgili.
Carvalho’nun belirttiğine nazaran, bu su akışındaki değişiklikler, aksong hasarına bağlı olup vasküler hastalığın erken bir işareti olabilir.
Korpus kallozum, beyin yarımkürelerini birbirine bağlayan ve organın en ağır beyaz hususunu içeren hudut lifleri demetidir.
Polisomnografi kullanarak, yani uyku çalışması sırasında toplanan çeşitli bilgileri kullanarak, araştırmacılar yavaş dalga uyku müddeti daha az olan iştirakçilerin beyin MRG’lerinde her iki tıp biyobelirteçten daha fazla etkilendiklerini tespit ettiler.
Ayrıca, önemli obstrüktif uyku apnesi (OSA) hastası olan şahısların, hafif yahut orta seviyede OSA hastası olanlara nazaran beyaz husus anormalliklerinden daha fazla etkilendiği görüldü.
Araştırma, uyku apnesi, derin uyku ve beyaz unsur anormallikleri ortasındaki ilgileri ortaya koyuyor, lakin bu uyku farklılıklarının anormalliklere sebep olup olmadığını yahut beyaz husus farklılıklarının uyku üzerinde tesirli olabileceğini belirleyemiyor.
Aynı vakitte, uyku ve beyaz husus anormalliklerinin birbirini etkileyebileceği ve makus uyku kalitesi ile daha berbat beyin sıhhati ortasında bir kısır döngü oluşturabileceği de söyleniyor.
Bryce Mander:
‘Bence bu en mümkün sonuç’
Çalışmanın bir kısıtlılığı, polisomnografi bilgilerinin iştirakçilerin yalnızca birinci birkaç saatlik uyku mühleti için toplanmış olması zira insanların uyku nizamları gece ilerledikçe farklılık gösterebilir.
Uyku çalışması sonrasında uyku apnesi kriterlerini karşılayan herkes, hava yolunu açık tutmaya yardımcı olan CPAP aygıtı yoluyla bir tedavi aldı.
Carvalho, bu ‘tedavi aşaması’ bilgilerinin dâhil edilmediğini belirtti zira insanların CPAP’ye nasıl reaksiyon verdiğinde farklılıkların datayı karmaşıklaştırabileceğini söz etti.
MRG’ler ve polisomnografi, ortalama olarak yaklaşık bir buçuk yıl ortayla alındı, lakin araştırmacılar her bir data cinsini sadece bir noktada topladı; bu da hastaların beyinlerinin ve uyku nizamlarının anlık imajlarını sunuyor.
Zamanla nasıl değişebileceğini göstermiyor. Ayrıyeten, çalışma iştirakçileri takip etmedi ve bunlardan hangilerinin demans geliştirebileceği gözlemlenmedi.
Mander, gelecekteki araştırmaların uyku apnesinin, en çok düş görülen uyku evresi olan REM uykusuna tesirini ve bunun beyni nasıl etkileyebileceğini incelemesi gerektiğini belirtti. (Yavaş dalga uyku, REM dışı uyku evrelerinde meydana gelir.)
Ancak, yeni çalışma, ‘uyku apnesi ve uyku bozukluğunun bilişsel gerileme ile nasıl ilişkilendirilebileceği’ konusunda kıymetli fikirler sunmaktadır, dedi.
