Simbiyoz, iki farklı organizma ortasındaki karşılıklı ilgiyi tabir eden bir tabirdir. Bu bağ, her iki organizmanın da birbirine yarar sağladığı bir ortak ömür biçimidir. Simbiyozda, organizmalar birlikte yaşayarak karşılıklı olarak beslenme, korunma yahut öteki avantajlardan yararlanır. Biz de bu içerikte sizler simbiyozu tanıtacak ve birbirinden farklı özellikleri hakkında bilgi vereceğiz.
Simbiyoz, iki farklı organizma ortasında karşılıklı fayda sağlayan ve birlikte yaşama durumunu söz eden bir kavramdır.
Simbiyoz, farklı organizmaların bir ortaya gelerek birbirlerinin hayatlarını kolaylaştırdığı bir paydaşlık biçimidir. Bu bağlantıda, en az bir organizma başkasına bağımlıdır ve ortak ömrün avantajlarından faydalanır. Simbiyotik alakada yer alan organizmalar, birbirleriyle etkileşime girerek evrimsel değişikliklere uğrayabilir ve iştiraklerini daha da geliştirebilirler. Peki simbiyozun öteki farklı özellikleri nelerdir?
Karşılıklı yarar
Simbiyoz alakasında yer alan organizmalar birbirine karşılıklı olarak yarar sağlar. Her iki taraf da ortak ömürden avantaj elde eder. Bu faydalar beslenme, korunma, üreme, paklık üzere farklı biçimlerde ortaya çıkabilir.
Yakın ilişki
Simbiyotik organizmalar ortasında yakın bir etkileşim ve irtibat vardır. Ortak hayat için fizikî temas, fizyolojik ahenk ve etkileşim sistemleri geliştirilir. Organizmaların birbirleriyle daima etkileşim halinde olmaları bu özelliğin temelini oluşturur.
Karşılıklı bağımlılık
Simbiyoz bağında yer alan organizmalar birbirine bağımlı hale gelir. Bir organizma başkasına bağımlı olduğu üzere, öteki organizma da kendisini sürdürebilmek için birinci organizmadan yarar sağlar. Bu bağımlılık, uzun periyodik bir ilgiyi takviyeler.
Ortak amaçlar
Simbiyozda yer alan organizmaların ortak gayeleri vardır. Beslenme, korunma yahut üreme üzere hedefler, organizmaların birlikte hareket etmelerini ve ortak ömrün avantajlarını elde etmelerini sağlar.
Evrimsel etkileşim
Simbiyotik ilgiler, organizmaların evrim sürecini tesirler. Ortak hayatın gereklilikleri ve ortamın baskıları, organizmaların adaptasyon yeteneklerini şekillendirir ve evrimsel değişimlere yol açar.
İstikrarlı devam
Simbiyotik münasebetler ekseriyetle uzun periyodik ve istikrarlı bir formda ilerler. Organizmalar, karşılıklı faydası sürdürebilmek için birbirine bağımlı hale gelir ve birlikte yaşamaya devam eder. Bu süreklilik, organizmaların evrimleşmesini ve ahenk sağlamasını sağlar.
Çeşitlilik
Simbiyoz, doğal dünyadaki çeşitliliği dayanaklar. Farklı organizma cinsleri ortasında oluşan simbiyotik alakalar, biyolojik çeşitliliğin zenginleşmesine katkıda bulunur. Bu münasebetler, ekosistemlerin istikrarını sağlamada kıymetli bir rol oynar. Peki simbiyoz ilgisi kaç farklı tıpta olabilir?
Karşılıklı simbiyoz (Mutualizm)
Bu tıp simbiyozda, her iki organizma da birbirine yarar sağlar. Örneğin, bir çiçek ve üzerine konan bir böcek ortasındaki bağlantı karşılıklı simbiyoz örneğidir. Böcek çiçekten beslenirken, çiçek de böceğin taşıdığı polenleri öteki çiçeklere taşıyarak üreme sağlar.
Parazitizm
Bu tıp simbiyozda, bir organizma başkasına ziyan verirken, ondan yarar sağlar. Parazit organizma, konakçı organizmadan beslenir ve ziyan verirken, konakçı organizma ise ziyan görür. Örneğin, kene insanlara yahut öbür hayvanlara yapışarak kanlarını emer ve bu halde beslenir.