Seçim geçti, haftaya okullar da tatil olacak, önümüzde bir de Kurban Bayramı tatili var. Seyahat için plan yapmanın tam vakti. O denli ya, ortamdan çıkıp biraz başımızı dinleyelim, geleceğe dair yeni umut kıvılcımları yakalayalım.
Niye seyahat?
Türkiye, 2019’da ülkeyi ziyaret eden 42 milyondan fazla turistle tanınan bir turizm merkezi olduğunu bir kez daha gösterdi. Turizm sanayisi, 34 milyar doların üzerinde gelir elde ediyor ve 2,5 milyondan fazla işi destekliyor. Ayrıyeten yurt içi turistler de hesap edildiğinde Türk iktisadına kıymetli ölçüde katkıda bulunan bir alandır.
Bunun yanı sıra; dünyanın en her yerinde turizm alanlarının ekonomik büyüklüğü son yıllarda kıymetli ölçüde artıyor. 2019’da global turizm sanayisi ekonomik faaliyette 9,2 trilyon dolar üretti ve 330 milyon işi destekledi. Bu dev pastadan daha fazla hisse almayı Türkiye hak ediyor.
Seyahat denince aklınıza çabucak deniz, kum ve güneş gelmesin. Her mevzuda farklı bakış açısı geliştirmeye çalışıyorsak, bu bahiste da usulümüzü ortaya koymalıyız!
Nasıl mı?
Birkaç yıl evvel Van’a gittiğimde değişik bir şey öğrendim. Halbuki Van’a yalnızca kahvaltı yapmaya, Van Canavarı’nı görmeye, Akdamar Adası’ndaki kiliseyi ziyaret etmeye gelenlerin dışında olan turistler de varmış.
Van, egzotik kelebekleriyle de farklı bir özelliği olan vilayetlerimizden biri. Malum kırsalında sahip olduğu doğal floraya ve endemik bitkilere sahip olması sebebiyle arılar dünyanın en hoş ballarını yapıyorlar. Haliyle bu doğal ortamda farklı kelebekler de kendi sevdalılarını buraya çekiyor.
Aynı halde, bir seferinde Isparta’ya gül hasadı periyodunda gitmiştim. Orada da “gül turizmi” başlamış. Gül bahçelerine yakın kimi köyler, konutlarını rezidans biçiminde düzenlemişler. Yabancı gül sevdalıları, hasat mevsiminde burada kalıyorlar, gün doğmadan bahçelere gidiyorlar, gül topluyorlar ve bahçe dönüşlerinde de gül yapraklarının yağını, damıtıyorlar. Hoş anılar ve lezzetlerin yanı sıra birkaç damla esans ile unutulmaz anıları da yanlarına alıyorlar. O kadar ilgi varmış ki hasat mevsimi köyler tam rezervasyon çalışıyormuş.
Bunlara “niş turizm” deniliyor. Niş turizm, makul bir ilgi alanına yahut faaliyete odaklanan bir turizm tipidir. Bu, şarap tadımından sıcak hava balonuna kadar her şeyi içerebilir. Gezginler daha eşsiz ve şahsileştirilmiş tecrübeler aradıkça niş turizm giderek daha tanınan hale geliyor.
İşte niş turizm alanlarının başka birtakım örnekleri:
Son devirde neredeyse her kentin sahip çıkmaya çalıştığı gastronomi turizmi: Bu turizm tipi yiyecek ve şaraba odaklanır. Gezginler, lokal mutfağı tatmak yahut bir yemek şenliğine katılmak için makul bir bölgeyi ziyaret için seçebilirler.
Sağ olsun babam alıştırdığı ve çocukluğumdan beri tercihim olan kültür turizmi: Gezginler müzeleri, tarihi ören yerleri yahut kültürel merkezlerini hedeflemelidir. Son devirde dünyanın da gözdesi olan Göbeklitepe, Çatalhöyük, Hattuşaş üzere antik merkezlere Türkiye’de yeni emsal yerler daha keşfedildi: Karahantepe, Sayburç, Sefertepe gibi…
Benim aralı durduğum ancak yapanları alkışladığı bir turizm üslubu da dağ yürüyüşü, dağ bisikleti, su altına dalmak yahut kayak üzere açık hava aktifliklerine odaklanır. Gezginler adrenalin pompalayan tecrübeler arayabilir yahut tabiatın huzurunun ve sessizliğinin tadını çıkarabilir.
Hak ve özgürlükler bağlamında dini ve kutsal yerleri ziyaret etmeye, duaya odaklanmaya, din hakkında bilgi edinmeye de son yıllarda artan ilgi var. Türkiye, inanç turizminde de her dine ve kültüre hitap eden bir zenginliğe sahip. Mardin’den İstanbul’a, Konya’dan Trabzon’a inanç turizmi için seçenekler oluşturabilirsiniz.
Yurtdışı çıkışlarda, artık her uçakta kesinlikle Türkiye’de saç ektirmiş birini görebilirsiniz. Sıhhat ve estetik tercihlerle Türkiye’ye gelen pek çok turist var. Ve bu âlâ yönetilebilir ise, büyük bir gelir kapısı olmaya devam edecek. Bunun yanı sıra Anadolu’daki pek çok termal kaynağımız, Ege’nin dağlarının pak havası da sıhhat emelli seyahat programları için güçlü seçenekler sunuyor. Ne demişler, seyahat et sıhhat bul…
Artık Antalya Belek, dünyanın en geniş golf destinasyonlarından biri haline geldi. Yeniden kış döneminde, binlerce spor kulübü, Antalya otellerini tercih ediyor. Zira artık pek çok otelin altyapısı spor aktiflikleri için de uygun hale getirildi. Nasıl yurtdışına Olimpiyatlar, Dünya Kupası yahut Formula1 yarışları için gidenler var, Türkiye’ye aşikâr spor maksatlarıyla gelenler olmalıdır. Siz de seyahat planınızı spor hobilerinize nazaran planlayabilirsiniz.
Yukarıda gastronomi turizmi içinde şarap seçeneğini de sundum. Bunu yalnızca şarap olarak sınırlamamak gerekiyor. “Bağ Meskeni Turizmi” demek daha manalı geliyor. Artık pek çok bağ konutu, bir gurme restoran düzeyinde hizmet sunuyor. Ayrıyeten bağ konutlarında lavanta üzere tıbbi ve aromatik bitkiler de yetiştiriliyor. Bağ konutları küçük merasimler, dostlarla buluşmalar, idare heyetlerinin “think tank” toplantıları için de tercih ediliyor. Trakya ve Ege bu bahiste seçkin örnekler sunuyor.
En son Kars’a gittiğimde, otellerde yer bulmanın sorun olduğu söylendi. Sebep olarak da Doğu Ekspresi ile yeni bir ivme kazanan tren seyahatleriymiş. Tren seyahatleri konusunda fazla seçeneğimiz yok. Halbuki Toroslar, Karadeniz, Ege bu alanda büyük potansiyel taşıyor. Bunun için tren vagonlarının tekrar dizayn edilmesi gerekiyor.
Niş turizm seçeneklerinin yanı sıra, seyahatleriniz için yeni bir sorumluluk farkını daha ortaya koymanızı öneriyorum. O da sürdürülebilir turizm anlayışı içinde seyahatlerinizi gerçekleştirin.
“Sürdürülebilirliği” seyahatlerinize de bulaştırdım fakat merak etmeyin keyifli bir tercih olacak!
Seyahat etmek, dünyayı görmenin ve yeni kültürleri deneyimlemenin kusursuz bir yoludur, fakat etraf üzerinde de olumsuz bir tesiri olabilir. Hava seyahati iklim değişikliğine kıymetli bir katkıda bulunuyor ve her uçağa bindiğimizde karbon ayak izimize katkıda bulunuyoruz.
2018’de global turizm sanayisi 8,8 milyar ton karbondioksit saldı ve bu da onu dünyanın en büyük kirleticilerinden biri haline getirdi.
Havacılık sanayisi, global sera gazı emisyonlarının yaklaşık yüzde 2’sinden sorumludur, lakin hava seyahati artmaya devam ettikçe bu sayının artması beklenmektedir. İşte uçuşlarımızı daha etraf dostu hale getirmek için yapabileceğimiz birkaç şey var. İşte 7 teklif:
Direkt uçuşlar, aktarmalı uçuşlardan daha az karbondioksit yayar. Bunun nedeni, uçakların kalkış ve iniş sırasında daha fazla yakıt kullanması ve direkt uçuşların daha az kalkış ve inişe sahip olmasıdır.
Bir uçağa eklenen her kilogram tartı, uçmak için gereken yakıt ölçüsünü artırır. Bu nedenle, seyahat ederken ışık toplamaya çalışın.
Kısa bir ara seyahat ediyorsanız, uçmak yerine tren yahut otobüse binmeyi düşünün. Trenler ve otobüsler uçaklardan daha az karbondioksit yayar.
Seyahat ederken mahallî yemekler yemeye çalışın. Bu, taşınması gereken besin ölçüsünü azaltmaya yardımcı olacak ve bu da sera gazı emisyonlarını azaltacaktır.
Çevre dostu oteller çevresel tesirlerini azaltmak için tasarlanmıştır. Yenilenebilir güç kaynaklarını, su müdafaa tedbirlerini ve atık azaltma programlarını kullanabilirler.
Çevreye ziyan vermeden açık havanın tadını çıkarmanın birçok yolu vardır. Yürüyüşe, bisiklete binmeye, yüzmeye yahut kampa gidebilirsiniz. Ayrıyeten ulusal parkları ve başka korunan alanları da ziyaret edebilirsiniz.
Seyahatinizin çevresel tesiri konusunda telaşlarınız varsa, karbon emisyonlarını düzenleyebilirsiniz. Bu, emisyonlarının atmosferden kaldırılması için ödeme yapabileceğiniz manasına gelir.
Ve bunları yaparak gezegeni gelecek jenerasyonlar için muhafazaya yardımcı olabilirsiniz. Sürdürülebilir turizm talep eden turist sayısı hakkında birtakım ek vereyim:
2019 yılında, sürdürülebilir turizm için global pazarın bedeli 2,8 trilyon dolar olarak değerlendirildi ve sürdürülebilir turizm pazarının 2020’den 2025’e kadar yüzde 7,6’lık süratte ortalama büyümesi bekleniyor.
Dünya Turizm Örgütünün (UNWTO) 2021 tarihli bir raporuna nazaran ise, global gezginlerin yüzde 78’i önümüzdeki yıl etraf dostu yahut yeşil bir konaklamada en az bir sefer kalmayı planlıyor. Giderek daha fazla insan turizmin çevresel tesirinin farkına vardıkça, bu sayı son yıllarda istikrarlı bir biçimde artmaktadır.
Yukarıda söylediğim çerçevede bir seyahat eminim hem daha cazip ekonomik kurallarla hem de daha keyifli bir formda tamamlanacaktır. Tekrar de Türkiye’de olması gerektiği kadar dikkat çekmeyen birkaç turizm destinasyonunu da ben sayayım:
Karadeniz kıyısı: Karadeniz kıyısı, dağlar, ormanlar ve plajlar dahil olmak üzere çarpıcı görünüme sahip hoş bir bölgedir. Bölge birebir vakitte Sümela Manastırı ve Trabzon Kalesi üzere bir dizi tarihi ve kültürel cazibe merkezine de konut sahipliği yapıyor.
Doğu Anadolu Bölgesi: Doğu Anadolu bölgesi, varlıklı bir tarihe ve kültüre sahip dağlık bir bölgedir. Bölge, Ani Harabeleri ve Ağrı Dağı üzere bir dizi tarihi ve kültürel cazibe merkezini görme bahtı elde edeceksiniz.
Akdeniz kıyısı: Akdeniz kıyısı tanınan bir turizm merkezidir, fakat tıpkı derecede hoş olan daha az bilinen bir dizi bölge vardır. Bu alanlar ortasında dağlardan ve kıyı boyunca uzanan bir yürüyüş parkuru olan Likya Yolu ve küçük kasaba ve köylerde sürdürülebilir turizmi teşvik eden Cittaslow (Sakin Şehir) hareketi yer alıyor.
İç Anadolu Bölgesi: İç Anadolu bölgesi, tanınan bir turizm merkezi olan antik kent Kapadokya’ya konut sahipliği yapmaktadır. Bununla birlikte, bölgede Göreme Açık Hava Müzesi ve Ihlara Vadisi üzere tıpkı derecede değişik olan daha az bilinen bir dizi alan daha var.
Ege kıyısı: Ege kıyısı tanınan bir turizm merkezidir, lakin tıpkı derecede hoş olan daha az bilinen bir dizi yerleri de var. Bu alanlar ortasında bir doğasever cenneti olan Datça Yarımadası ve bir dizi tarihi ve kültürel cazibe merkezine mesken sahipliği yapan Bodrum Yarımadası üzere.
Aralarından seçim yapabileceğiniz pek çok farklı seçenekle, Türkiye’de sizin için harika bir turizm destinasyonu olacağından emin olabilirsiniz. Âlâ seyahatlerde görüşmek dileğiyle…
Linkedln
Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar büsbütün müelliflerinin özgün fikirleridir ve Onedio’nun editöryal siyasetini yansıtmayabilir. ©Onedio