Bilimin bizi büyülediği bir gün bile geçmiyor. Bilim insanları bu sefer de Avustralya’da bulunan antik taşları inceleyerek bilinen ömrün en eski ataları olan ‘Kayıp Dünyayı’ bulmayı başardı. Detayları altta inceleyelim.
Kaynak: https://www.vice.com/en/article/z3mmm…
Dünya’nın eski tarihine dair ipuçları bulmak her vakit heyecan verici bir uğraşdır.
Bu uğurda birçok araştırma ve çalışma gerçekleşir. İnsanlık bulduğu bilgiler sonucu ilerlemiş ve bugünlerine ulaşmıştır.
Avustralya’da bulunan bilim insanları antik kayaları inceleyerek bir unsur imza attı.
Yaklaşık 1,6 milyar yıl evvel dünyada karar süren ve tahminen de bitkilerin, hayvanların ve hasebiyle insanların en eski bilinen atalası olan gizemli ömür formlarının ‘kayıp dünyası’ bilim insanları tarafından keşfedildi.
Yıllardır bilim insanları, yaklaşık 1.7 milyar yıl evvel başlayan ve bir milyar yıl süren Dünya’nın “orta çağındaki” ökaryotik atalarımızı bulmak için çalışıyorlar.
Bu organizmalar, hayvanların ve bitkilerin ortaya çıkmasından yaklaşık bir milyar yıl evvel dünyamızın sulu hayat alanlarına yayılmış olup, şimdiye kadar fosillerin içerisinde bâtın kalmayı başarmışlardır.
Avustralya’da bulunan antik kayaların içerisinde “protosterol biyota” ismi verilen mikroskopik canlıların bulunuşu, hücrelerinin içerisinde çekirdekli ömür formlarını içeren ökaryotların erken evrimi hakkındaki anlayışımızdaki büyük bir boşluğu dolduruyor.
Bremen Üniversitesi Deniz Etraf Bilimleri Merkezi’nden (MARUM) bir geobiyolog olan ve çalışmayı yöneten Benjamin Nettersheim, “Bulgularımız, ömrün birçoklarının artık jenerasyonu tükenmiş olduğunu ve bu nedenle ekseriyetle göz gerisi edildiğini, lakin bu organizmaların, ömrün evriminde kıymetli roller oynayabileceğini ve Dünya tarihindeki birçok ekosistemleri şekillendirebileceğini gösteriyor.’ dedi.
Bu ilkel steroidlerin tespiti, Dünya’nın orta çağında birçok sucul ekosistemi domine etmiş olabilecek erken mikroskobik ökaryotların varlığını ortaya çıkardı, bu organizmalar büyük olasılıkla Dünya’nın birinci avcıları olmuş olabilir
‘Bloch’un hipotezini biliyorduk ve çağdaş orta eserlerin biyosentetik son eserler olabileceği jeolojik periyotlardan âlâ korunmuş kaya örneklerine sahiptik, fakat bu eski kayalardaki bu bileşiklerin ne kadar yaygın ve bol olduğunu keşfetmek yeniden de çok şaşırtıcıydı.’ dedi.
Bu organizmalar muhtemelen ökaryotların “kök grubuna” aitti.
Bu terim bir ailenin son ortak atasını ve tüm canlı akrabalarını içeren bir ‘taç grubunun’ tüm jenerasyonu tükenmiş akrabalarını tabir eder.
“Bu eski kayaların steroid içerdiğini anlamak son derece heyecan vericiydi. 1.64 milyar yıllık kayaların fosil proto-steroidler içerdiğini fark etmek bizim için gerçek bir memnunluk anıydı.’
Başka bir deyişle protosterol biyota, çağdaş ökaryotlar da dahil olmak üzere insanların direkt ataları olabilir yahut geçmişteki mikrobiyal öncülerimizin rakipleri olabilirler.
Nettersheim, “Büyük olasılıkla bugün yaşayan ökaryotların direkt yahut dolaylı atalarıydılar ve çağdaş ökaryot kümelerinin (taç grupları) muhtemelen rakipleriydiler. Daha erken evrimleştiler ve birden fazla ekolojik yeri zati işgal etmişlerdi, bu yüzden çağdaş ökaryotların bu kadar geç gelişmesininin nedeni olabilirler. Ek evrimsel yenilikler yahut değişen çevresel şartları (örneğin artan oksijen konsantrasyonları) ile sonunda çağdaş ökaryotların birden fazla bu canlılara karşı olan rekabetlerini kazanabildiler.’ dedi.
Protosterol ökaryotlarının sadece kimyasal yan eserlerinden bilindiği göz önüne alındığında, onların neye benzediği yahut nasıl yayıldığı hakkında kestirim yapmak sıkıntı.
Bu ilkel canlılar, düşük oksijenli ve güç gerektirmeyen şartlara daha uygun olabilir, bu da onlara Dünya’nın orta çağındaki düşük oksijenli ömür alanlarında yayılmak için büyük bir avantaj sağlıyor.
Yeni çalışma, steroidlerin fosil kayıtlarındaki vakit çizelgesini yüzlerce milyon yıl geriye yanlışsız genişleterek bu antik kayıp dünyayı aydınlattı.
Sonuçlar, 2000 yılında ölen Konrad Bloch’un teorisini yalnızca doğrulamakla kalmayarak birebir vakitte ökaryotik atalarımızın derin geçmişine giden yolları takip etmek için yeni bir yol haritası da çizmiş oldu.
Nettersheim, takımının ‘öncü atalarımızın ve onların değişen çevresel şartlarla birlikte evrimi hakkındaki anlayışımızı gelecekte daha da geliştirmek için MARUM’un gelişmiş aletlerini kullanarak ökaryotik hayatın başlangıcına daha evvel olmadığı kadar yaklaşmayı’ planladığını söyledi.
Sonuç olarak, tüm karmaşık hayatın kökenine ışık tutabilecek olan bu antik “kayıp dünya” katiyen tüm bu araştırmaları hak ediyor.
‘Her şeyden evvel, kıta raftinginin ve küresel oksijen konsantrasyonlarındaki dalgalanmaların, bu kök kümesi ökaryotların çeşitliliği ve yaygınlığı üzerinde nasıl bir tesiri olduğunu anlamaya çalışacağız,’ ‘Daha sonra bu kök kümesi ökaryotlarının ne vakit ve neden yok olduklarını ve çağdaş ökaryot taç kümelerinin nasıl ve neden büyüyüp genişleyebildiklerini anlayacağız.’