Spor, rekabetin adil bir formda gerçekleştiği, disiplin ve etik kıymetlerin ön planda olduğu bir alan olarak kabul edilir fakat vakit zaman kimi atletler hile yaparak bu temel kıymetlere ziyan verirler. Bu tıp skandallar, spor dünyasında büyük yankı uyandıran ve tartışmalara sebep olan olaylardır. Hile yapan atletler, kısa müddetli bir zafer elde edebilirler lakin sonunda hak ettiklerinden daha fazla ziyan görürler. İşte, spor tarihindeki hile skandallarının kimileri ve bu zaferlerin gerçek kıymetlerinden nasıl uzaklaştığının birkaç örneği.
1 – Rosie Ruiz
Rosie Ruiz’in 1980 Boston Maratonu’ndaki skandalı, spor tarihindeki en ünlü hile skandallarından biridir.
Rosie Ruiz, bayanlar kategorisindeki maratonda birinci olarak zafer kazandı ve büyük bir sürpriz yarattı. Fakat, birçok gözlemci ve öbür koşucular, Ruiz’in zaferine kuşkuyla yaklaştı. Zira Ruiz’in yarış boyunca gösterdiği performans, bir maraton koşucusunun beklenen düzeyin çok altındaydı.
Şüpheler, yarış sonrasında daha da güçlendi zira Ruiz’in bedeni üzerinde rastgele bir yorgunluk belirtisi yoktu. Ayrıyeten, yarış boyunca imajlarda pek görünmüyordu ve öbür koşucuların anılarına nazaran onları geçmediği de dikkat çekti.
Sonunda birtakım görgü şahitleri ve maraton yetkilileri, Ruiz’in yarışın büyük bir kısmını atladığı ve son kısımda katılmış üzere görünerek hile yaptığı gerçeğini ortaya çıkardılar. Daha sonra yapılan soruşturma, Ruiz’in metroya binerek yarışın sonuna gerçek tekrar parkura girdiğini ve birinci olarak bitiş çizgisini geçtiğini gösterdi.
Hileli davranışı keşfedildiğinde, Ruiz’in zaferi iptal edildi ve diskalifiye edildi. Olay büyük bir utançla anıldı ve Ruiz, spor tarihinde hileli davranışla suçlanan en tanınmış atletlerden biri haline geldi.
İşte o anlar ⬇️
2 – Tonya Harding
Tonya Harding ve Nancy Kerrigan olayı, 1994 Kış Olimpiyatları öncesinde gerçekleşen ve büyük bir skandal olarak hafızalara kazınan bir olaydır.
Tonya Harding ve Nancy Kerrigan, Amerika Birleşik Devletleri’nin iki tanınmış buz patencisiydi ve büyük bir rekabet içerisindeydiler. Lakin, 1994 yılında düzenlenecek olan Kış Olimpiyatları öncesinde yaşanan bir olay, bu rekabetin şiddetli bir hal almasına neden oldu.
Olay, Kerrigan’ın idman yaparken atağa uğramasıyla başladı. Harding’in eski eşi Jeff Gillooly ve bir güvenlik vazifelisi olan Shawn Eckhardt, Kerrigan’ı sakatlamak maksadıyla taarruz düzenledi. Kerrigan’ın dizine yapılan taarruz sonucunda yaralandı ve Olimpiyat oyunlarına katılma talihi tehlikeye girdi.
Saldırı olayı büyük bir medya ilgisiyle karşılandı ve memleketler arası bir skandala dönüştü. Soruşturma sonucunda, Harding’in olaya karıştığı ve hücumdan haberdar olduğu ortaya çıktı. Harding, bu olayın akabinde hileli davranışla suçlandı ve prestiji büyük ölçüde zedelendi.
Harding’in iştirakiyle gerçekleşen 1994 Kış Olimpiyatları, büyük bir tartışma ve tansiyonla geçti. Kerrigan, yaralanmasına karşın süratle güzelleşti ve Olimpiyat oyunlarına katıldı. Harding ise çeşitli türel sıkıntılarla karşılaştı ve performansıyla hayal kırıklığı yarattı.
Nancy Kerrigan’a yapılan akın ⬇️
3 – Hansie Cronje
Hansie Cronje, Güney Afrika Kriket Kadrosu’nun başarılı bir kaptanı olarak tanınan bir kriket oyuncusuydu. Fakat, 2000 yılında ortaya çıkan bir skandal, Cronje’nin mesleğini adeta yok etti.
Skandal, Cronje’nin maç sonuçlarını etkilemek ve bahis çetesine bilgi sızdırmak için oyuncularla muahedeler yaptığının ortaya çıkmasıyla patlak verdi. Cronje’nin birtakım oyunlarda ekip arkadaşlarına maçın sonucunu değiştirmeleri için para teklif ettiği ve birtakım maçlarda muahedeler yaptığı ortaya çıktı. Bu durum, kriketin adil rekabet prensiplerine karşıt olduğu üzere, sporun dürüstlük ve etik bedellerine büyük bir ataktı.
Skandalın ortaya çıkmasıyla birlikte, Cronje’nin prestiji büyük ölçüde ziyan gördü. Evvelce hürmet duyulan bir sportmen olan Cronje, hileli davranışlarıyla kriket dünyasında büyük bir şok yarattı. Cronje, Kriket Güney Afrika tarafından oyundan ömür uzunluğu men edildi.
4 – Lance Armstrong
Lance Armstrong, bisiklet dünyasının en tanınmış ve başarılı isimlerinden biriydi. 7 kere üst üste Tour de France şampiyonu olarak tarihe geçmişti ve kanserle gayret etmesiyle de dikkat çekiyordu. Lakin, Armstrong’un büyük muvaffakiyetleri ve kahramanlık kıssası, 2012 yılında doping skandalının ortaya çıkmasıyla birlikte gölgelendi.
Armstrong, uzun yıllar boyunca sistemli bir halde doping kullandığını ve bu bahiste çeşitli hileler ve manipülasyonlar gerçekleştirdiğini itiraf etti. Doping kullanımını ve test sonuçlarını manipüle ettiği, doping testlerinden evvel ikazlar aldığı ve kadro arkadaşlarını susturarak gerçeği gizlemeye çalıştığı ortaya çıktı.
Soruşturma sonucunda, Armstrong’un tüm şampiyonlukları iptal edildi ve spordan ömür uzunluğu men edildi ve 111 milyon dolar tazminat ödemesi karalaştırıldı. Bu skandal, bisiklet dünyasında büyük bir şok tesiri yarattı ve Armstrong’un mesleğiyle ilgili tüm muvaffakiyetleri suya düştü.
5 – Ben Johnson
Ben Johnson’ın 1988 Seul Olimpiyatları’ndaki skandalı, spor dünyasında büyük bir yankı uyandıran ve dopingin ciddiyetini vurgulayan bir olaydır.
Seul Olimpiyatları’nda 100 metre finali büyük bir heyecanla bekleniyordu ve Ben Johnson, büyük bir performans sergileyerek birinci oldu. Johnson, rekor bir mühletle altın madalyayı kazandı ve dünyanın en süratli insanı olarak ün kazandı.
Ancak, yarıştan sonra yapılan doping testi sonucunda Johnson’ın testi olumlu çıktı. Testte performans artırıcı yasaklı hususlar kullandığı ortaya çıktı. Doping skandalı çabucak duyuruldu ve Johnson diskalifiye edildi.
Bu olay, spor dünyasında büyük bir şok tesiri yarattı. Johnson’ın zaferi geri alındı ve altın madalyası öbür bir atlete verildi. Johnson’ın hileli davranışı ve doping kullanımı, sporun adil rekabet ve etik bedellere olan inancını sarsan bir örnek olarak hafızalara kazındı.
