İngiliz İç Savaşı, 1642 ile 1651 yılları ortasında İngiltere’de gerçekleşen bir çatışma periyodudur. Bu savaş, parlamento yanlıları ile Kral I. Charles ve destekçileri ortasında yaşanan bir iktidar uğraşının sonucunda patlak vermiştir. İngiliz İç Savaşı da siyasi, dini ve toplumsal çekişmelerin bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Biz de bu içerikte sizlere İngiliz İç Savaşı hakkında bilgiler verip savaşın neden ve sonuçlarını açıklayacağız.
İngiliz İç Savaşı, 1642 ile 1651 yılları ortasında İngiltere’de gerçekleşen bir çatışma devridir.
Bu savaş, Parlamento yanlıları ile Kral I. Charles ve destekçileri ortasında yaşanan bir iktidar çabasının sonucunda patlak vermiştir. İngiliz İç Savaşı, siyasi, dini ve toplumsal çekişmelerin bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Bu periyotta, İngiltere toplumu derin bir ayrışma yaşamıştır. Parlamento yanlıları, monarşinin yetkilerini kısıtlamak ve daha fazla siyasi kelam hakkı kazanmak isteyen bir küme oluştururken, Kral I. Charles ve destekçileri ise kraliyet otoritesini korumak ve genişletmek hedefiyle hareket etmiştir.
İngiliz İç Savaşı, ülkenin farklı bölgelerinde ve toplumun çeşitli kesitlerinde çatışmalara yol açmıştır. Savaş boyunca, parlamento yanlıları olan “yuvarlak başlılar” (Roundheads) ile kral taraftarı “kavalalılar” (Cavaliers) ortasında birçok savaş yaşanmıştır.
Bu savaşlar, askeri strateji ve taktiklerin yanı sıra siyasi, dini ve toplumsal değişimlerin de bir yansıması olmuştur. İngiliz İç Savaşı’nın sonucunda, Kral I. Charles’ın Parlamento tarafından tutuklanması ve idam edilmesiyle monarşi sona ermiş, yerine İngiltere’de bir Cumhuriyet devri başlamıştır. Bu devirde, Oliver Cromwell liderliğindeki İngiliz Parlamentosu, ülkeyi yönetmiştir. Fakat Cromwell’ın vefatından sonra, monarşi tekrar restore edilmiştir. İngiliz İç Savaşı, İngiltere’nin siyasi, dini ve toplumsal yapısında derin tesirler bırakmıştır. Bu çatışma, monarşinin sınırlanması ve parlamentonun güçlenmesi tarafında değerli adımların atılmasına sebep olmuştur. Tıpkı vakitte, İngiliz İç Savaşı, çağdaş demokratik sistemlerin oluşumunda ve güçler ayrılığı prensibinin vurgulanmasında da değerli bir dönüm noktası olmuştur. Peki savaşın nedenleri nelerdir?
Siyasi ihtilaflar
İngiliz İç Savaşı’nın en kıymetli nedenlerinden biri siyasi ihtilaflardır. Parlamento ve Kral ortasındaki çekişme, hükümetin işleyişi, yetki paylaşımı ve idare biçimi üzere mevzularda farklı görüşlere sahip olmalarıyla ortaya çıkmıştır.
Dini bölünme
İngiliz İç Savaşı’nda dini faktörler de kıymetli bir rol oynamıştır. Kraliyet yanlıları ve parlamento yanlıları ortasında Anglikan Kilisesi’nin rolü, din özgürlüğü ve Katoliklik ile temaslı mevzular üzerinde uyuşmazlıklar yaşanmıştır.
Vergi ve ekonomik ihtilaflar
Ekonomik faktörler de İngiliz İç Savaşı’nda tesirli olmuştur. Kral, parlamento tarafından getirilen vergi artışlarına karşı çıkmış ve ekonomik siyasetlerde değişiklikler talep etmiştir. Bu ekonomik ihtilaflar, çatışmaların derinleşmesine katkıda bulunmuştur.
Bölgesel ve toplumsal ayrışmalar
İngiliz İç Savaşı, ülkenin farklı bölgeleri ortasında ve toplumsal sınıflar ortasında mevcut olan ayrışmaların bir sonucudur. Varlıklı ve soylu kesitlerle orta ve alt sınıflar ortasındaki farklılıklar, çatışmaların temel nedenlerinden biri olmuştur.
Hukuki ve anayasal çatışmalar
İngiliz İç Savaşı, hukuksal ve anayasal sorunlar üzerinde yaşanan çatışmaların da bir sonucudur. Parlamento, hükümdarın yetkilerini sınırlamak ve hükümetin işleyişini düzenlemek maksadıyla adımlar atmıştır. Bu durum, Kral I. Charles ile parlamento ortasında uyuşmazlıklara yol açmıştır.
Ordu ve askeri güç
İngiliz İç Savaşı’nda ordunun ve askeri gücün rolü de büyük bir kıymete sahiptir. Kraliyet yanlıları ve parlamento yanlıları, askeri güçlerini kullanarak çatışmaları sürdürmüşlerdir. Askeri güçlerin denetimi, savaşın seyrini etkileyen kritik bir faktördür. Peki savaşın sonuçları nelerdir?
Monarşinin sonu
İngiliz İç Savaşı, Kral I. Charles’ın idamıyla sonuçlanmış ve monarşinin süreksiz olarak sona erdiği bir periyoda yol açmıştır. Bu, İngiltere’nin tarihindeki değerli bir dönüm noktasıdır.
Cumhuriyet dönemi
Savaşın akabinde, İngiltere’de Cumhuriyet periyodu başlamıştır. Oliver Cromwell liderliğindeki İngiliz parlamentosu ülkeyi yönetmiştir. Bu periyotta, monarşi yerine parlamento temelli bir idare modeli benimsenmiştir.
Parlamentonun güçlenmesi
İngiliz İç Savaşı, parlamentonun gücünü ve tesirini artırmıştır. Savaşın sonucunda, parlamentonun yetkileri genişletilmiş ve hükümdarın yetkileri sınırlanmıştır. Bu, İngiliz siyasi sistemine kıymetli bir değişiklik getirmiştir.
Toplumsal ve dini reformlar
İç savaşın tesiriyle, İngiltere’de birtakım toplumsal ve dini ıslahatlar gerçekleşmiştir. Bilhassa dini bahislerde, kilisenin rolü ve dini müsamaha hususlarında değişiklikler yaşanmıştır.
İngiliz imparatorluğu’nun zayıflaması
İç savaş periyodunda, İngiltere’nin milletlerarası gücü ve tesiri azalmıştır. Savaş, ülkeyi iç problemleriyle uğraşmaya yönlendirmiş ve İngiliz İmparatorluğu’nun genişlemesini süreksiz olarak durdurmuştur.
Restorasyon dönemi
İç savaşın akabinde, monarşi tekrar restore edilmiştir. Cromwell’ın vefatından sonra, II. Charles tahta çıkmış ve monarşi tekrar kurulmuştur. Bu periyoda Onarım Devri ismi verilir ve İngiltere’de siyasi istikrarın tekrar sağlandığı bir devirdir.