İkinci el kıyafetler, modası geçen eserler, pandemi periyodu kullandığımız maskeler… Bunlara ne olduğu merak konusu. Elbette bir kısmının çöpe gittiğini kestirim ediyorsunuzdur; lakin satılmayıp elde kalan yesyeni eserler ne oluyor? Yanıtı içeriğimizde.
Moda dünyası her vakit tüketime yönelikti, lakin son yıllarda eskisine oranla çok daha acımasız bir gidişat var.
Eskiden de böyleydi lakin son devirde inanılmaz bir çeşitlilik ve trend çılgınlığı yaşanıyor. Daima yeni trendler çıkıyor ve birebir süratle da demode oluyorlar.
Modanın bu kadar süratli değişmesinin en büyük sebebi toplumsal medyayla yakalanan küreselleşme.
Eskiden Amerika’da moda olan bir trendin ülkemize gelmesi 1-2 yılı bile bulabiliyordu. Meğer artık tüm dünya tıpkı trendi ünlülerden, defilelerden, moda muharrirlerinden, influencer’lardan anında öğreniyor. Böylelikle ne moda olursa anında yayılıyor ve süratle tüketilip yok ediliyor.
Bu sürat aslında büyük bir sorun. Tüketim çılgınlığına yol açan süratli trend değişimleri etrafa büyük ziyan veriyor.
Kimse demode olmak istemiyor. Çağı yakalamak için de daima alışveriş yapmak gerekiyor. Markalar fiyatları düşük tutup daha fazla alışverişe teşvik etmek ve elbette kar için daha ucuz, daha etraf düşmanı hammaddelere yöneliyor.
Peki modası geçen, satılmayan, tedavülden kalkan kıyafetlere ne oluyor?
Üçüncü dünya ülkelerine çöp olarak gönderilen kıyafetler ekseriyetle ikinci el olanlar. Çeşitli kurumlara, giysi kumbaralarına bağışlanan giysilerin de büyük kısmı bu çöplerin içinde.
Modası geçen satılmayan yeni eserlerin akıbeti ise ekseriyetle direkt çöp değil.
Satılmayan eserler öncelikle yüksek oranda indirime sokuluyor. Buna karşın satılmayanlar toptan alıcılara gidiyor. Dünyanın pek çok yerinde kiloyla eser alan market, pazar, ikinci el kıyafet dükkanı, bit pazarı üzere yerler var ve bu eserler de oralara dağıtılıyor.
Bazı lüks markalar buralara düşmemek için sistemli olarak elinde kalan ve satılması imkansız görünen eserlerini yakıyor.
Yanlış duymadınız, bu süreci her yıl sonu gerçekleştiren lüks markalar var. Böylelikle marka kıymetini düşürmemiş oluyorlar.
Satılmayan eserlerin birinci gittiği yer evvelden Afrika’ydı, artık ise Güney Amerika.
Modanın yakından takip edilmediği ve alım gücünün yüksek olmadığı ülkelerde bu eserler hala popülerliğini koruyor.
Amerika’dan satılmayan, ikinci el giysileri toptan olarak Şili, Kolombiya üzere ülkelere getirme işini ise Türkler yapıyor.
Bu eserleri toptan alıp yeniden toptan yahut perakende olarak satıyorlar. Bu ülkelerde bu kıyafetler çok tanınan. Evvelce Afrika olan ikinci el kıyafet merkezi de Türklerle birlikte bu ülkelere kaymış durumda. Lakin tekrar de satılamayanlar Şili’deki Atacama Çölü’ne atılıyor ve çöldeki giysi dağları giderek büyüyor.
Doğayı daha fazla kirletmemek için tüketici olarak yapabileceklerimiz ise hayli kolay.
Tüketim çılgınlığından kaçınıp daha vakitsiz, son moda olmayan modellere yönelmek
Polyester ve naylon üzere plastik bazlı kumaşlar yerine tabiatta çözünebilen kumaşları tercih etmek
Giyilmeyen kıyafetleri gereksinim sahiplerine bağışlayıp daha uzun mühlet kullanılmasına vesile olmak
Kıyafetlerin hammadde bilgisini içeren etiketlerini kesmemek (kesilen etiketler geri dönüşümü engelliyor)