Uzun yol seyahatlerinde meydana gelen kazaların birden fazla yol hipnozu durumundan kaynaklanıyor. Birinci defa 1921 yılında bir makalede kullanılan yol hipnozu, şoförün otomobil kullanırken yolda bir noktaya kitlenmesi ve transa geçmesi olarak tanımlanıyor. Şoför girdiği trans sebebiyle önemli kazalar meydana gelebiliyor. Lakin yol hipnozunu engellemek için çeşitli sistemler bulunuyor. Pekala yol hipnozu nedir, nasıl engellenir? İşte yol hipnozu olmamak için yapılması gerekenler.
Yol Hipnozu Nedir?
Son vakitlerde sıklıkla duyduğumuz bir kavram olan yol hipnozu, birinci kez 1982 yılında bir makalede bilimsel olarak açıklanmıştır. Yol hipnozu araç şoförünün yolda bir noktaya kilitlenmesini ve bir çeşit transa geçmesi olarak tanımlanıyor.
Yol hipnozuyla ilgili bilimsel araştırmalar yıllar geçtikçe sürat kazanmış ve 1929 yılında Walter Mitty ”Gözler açıkken uyumak” olarak tanımlamıştır. Meydana gelen kazalar ise vakitle bu kavram ile açıklanmaya başlamıştır.
G. W. Williams, 1963 yılında yol hipnozunu ”otoban hipnozu” olarak kullanmıştır. Ernest Hilgard ise bu kavramı ”farklı bir farkındalık hali” tanımlamıştır.
Yol Hipnozu Neden Olur?
Yol hipnozu şoförün, gözleri açık haldeyken yarı uyku halinde olması durumudur. Şoför, otomobil kullanırken şuur ve bilinçaltında farklı şeylere odaklanır ve beyinde otomatik olarak bir davranış gelişir. Araç şoförü yol hipnozuna girdiği vakit gözleri açık dahi yol farkındalığı azalarak duyarsızlık başlar.
Sürücü, yol hipnozuna girdiği sırada şuurun bir kısmı hipnoz altına girer. Bir kısmı ise otomatik bir formda işini devam ettirir. Kişi, yol hipnozu sırasında amnezi denilen bellek yitimini yaşar.
Yol Hipnozu Nasıl Engellenir?
Otoyol hipnozu olarak da bilinen bu durum, birçok kazaya sebep olabilmektedir. Uzun mühlet araç kullanımında meydana gelen bu durum birtakım metotlarla engellenebilir. İşte yol hipnozundan korunmak için alınması gereken tedbirler:
-
Sürücüler, en az 5 saat uyuduktan sonra yola çıkmalı ve yola çıkmadan evvel yorgun olmamalı.
-
Sürücü, yol sırasında ve öncesinde bol bol su tüketmesi gerekir. Şayet kâfi ölçüde su içilmezse şuur kaybına sebep olur ve yol hipnozu oluşur.
-
Aracın içi çok sıcak olmamalı ve sık sık sıcaklığa dikkat edilmesi gerekir. Şoförler, araç kullanırken camları muhakkak aralıklarla açmalı ve havalandırmalıdır.
-
Sürücünün dikkati dağılıyorsa sohbet edilmemeli, daima birebir ritimde müzikler dinlenmemeli.
-
Uzun seyahatlerde 2 saatte bir gereksinim molası verilmeli.
-
Yol sırasında birebir noktaya odaklanmamak için yol kenarındaki ağaçlar, tabelalar, trafik levhaları takip edilmeli.