Türkiye son yıllarda ismi konulmamış bir ekonomik sıkıntılar sürecinden geçiyor. Aslen ‘kriz’ değil zira tabana yayılan bir sorun şimdi yok. Para siyasetlerinde ve makroekonomik göstergelerde, yer yer yavaş da olsa, münferit çarklar takılsa da ‘çarklar hala dönüyor.’ Fakat halkın hissettiği yüksek enflasyon sıkıntısıyla yaşanılan kısımda alım gücünde düşüş, fiyatlardaki artışa rağmen süren bir erime görülüyor. Bunun da karşılığı resmiyette TÜİK enflasyon bilgileri oluyor. Artırımlar TÜİK’e nazaran yapılıyor fakat yetmiyor.
2020 yılından bu yana izlenen datalarda, tüm paralel göstergeler doğrultusunda TÜİK bilgileri nasıl değişiyor, bakalım istedik.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2021 yılı sonunda başlayan kur ve enflasyondaki yükseliş sürecinde hissedilenden düşük TÜFE bilgileriyle gündemin göbeğine düşmüştü.
Ancak sonrasında yükselişe geçen TÜFE bilgileri vatandaşı tatmin etmediği üzere, ÜFE ile ayrışma da sürmüştü. Hatta sonrasında lider değişikliği yaşanan TÜİK’te TÜFE içindeki unsur sepetinde fiyatlar da yayımlanmamaya başlamıştı.
Tüm bu süreçlerdeki enflasyon seyrini grafiklerle görselleştirdik. TÜİK TÜFE’nin neden eleştirildiğini anlatmak ve açıklamak için daha çarpıcı olabileceğini düşünerek. Bu grafikte TÜİK TÜFE ve Yİ-ÜFE bilgileri görülüyor.
Uzun yıllardır paralel bilgilere dayanan TÜİK TÜFE ve İstanbul Ticaret Odası (İTO) İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi dataları ÜFE eşliğinde görülüyor.
TÜİK TÜFE’nin 2021 sonralarında yıllık olarak da açıklanmaya başlayan bağımsız rakibi ENAG E-TÜFE ile karşılaştırması da ÜFE eşliğinde bu halde görülüyor.
TÜİK’in TÜFE verisinin TL kullanan KKTC enflasyonuyla karşılaştırması da çok dikkat çekiyor.
Son olarak da açlık ve yoksulluk hududunu Ankara’da hesaplayan Türk-İş Sendikası’nın enflasyonuyla TÜİK bilgilerinin karşılaştırması görülüyor.
Hepsini bir ortada gördüğümüzdeyse TÜİK TÜFE’nin tartışılma nedenini anlıyoruz. Haziran ayı prestijiyle TÜİK, en düşük dataları yayınlamanın “rasyonel” gururunu yaşıyor.
