Tarihi daha yanlışsız öğrenip anlamak o kadar değerli ki! Ye yeni prosedürlerle daha çok aydınlandığımız kesin. Bir diş ya da ufacık bir kalıntı o günlere dair çok kıymetli bilgiler verebiliyor bize. Ve yeni çalışmalar sayesinde aslında çok uzak geçmiş sandığımız tarihlerle aramızdaki görece aralık git gide kapanıyor. İşte bu arayı biraz daha kapatan Haziran 2023’ün en değerli 10 arkeoloji haberi!
Kaynak: Arkeofili
1. Homo tipindeki en eski yamyamlık delili bulunmuş olabilir!
Keşfedilen ve yaklaşık 1,45 milyon yıl öncesine tarihlenen kaval kemiğinde bulunan kesik izleri buradan bariz bir formda et çıkarıldığını/dilimlendiğini gösteriyor. Yani anlayacağınız Homo’lar ortasındaki yamyamlık bir oldukça eski üzere görünüyor.
2. İsrail’de kuş kemiğinden yapılmış 12 bin yıllık flütler bulundu.
Bu enstrümanların asıl özelliği ise yırtıcı kuşların ötmesine benzeyen sesler çıkarmaları.
3. Antik Roma devrine ilişkin bir parfümün bileşeni birinci kere tespit edildi.
MS 1. yy’da yapılan parfümün kimyasal tahlili, çağdaş parfümeride kullanılan ve Roma periyodunda bilinmeyen Hint kökenli Pogostemon cablin bitkisinden elde edilen paçuli yağının kullanıldığını ortaya koyuyor.
4. Norveç’te 20 metre uzunluğunda ve muhtemelen bir “cenaze gemisi” keşfedildi.
Daha evvel içi bol olduğu düşünülen bir tümülüste jeoradar kullanılması sayesinde keşfedilen ve 700’lü yılların sonuna tarihlenen 20 metre uzunluğundaki gemi, tümülüsteki pozisyonu itibariyle muhtemelen bir Viking hükümdarına ilişkin olan cenaze gemisi.
5. Homo sapiensin 86 bin yıl evvel Güneydoğu Asya’da olduğuna dair deliller bulundu.
Erken Homo sapiens atalarımızın, Afrika’dan Avustralya’ya giderken bıraktıkları fosiller, Kuzey Laos’taki Tam Pà Ling mağarasında bulundu. Bu bulgular, çağdaş insanların Afrika’dan Asya’ya, Arabistan üzerinden düşünülenden daha evvel yayıldığını katılaştırıyor.
6. Pompeii’deki freskte pizzanın muhtemelen atası bulundu.
İtalya Kültür Bakanlığı, 2 bin yıllık bir freskte tasvir edilen düz ekmek, çağdaş pizzanın atası olabileceğini belirtiyor. Lakin, bu ekmek, pizzanın klasik gereçleri olan domates ve mozzarella’dan mahrum ve ananas üzere görünen bir öğe içeriyor. Lakin, ananasın 1493’te Avrupalılar tarafından keşfedildiği düşünüldüğünde, bu öğenin farklı bir şey olması olası.
7. Fransa’da 75 bin yıllık Neandertal gravürleri keşfedildi.
Son araştırmalar, Neandertallerin kültürel karmaşıklığını göstermiştir fakat bu çalışmalarda sembolik tabirleri hakkında az bilgi vardır. Yeni bir çalışmada, Fransa’daki bir mağarada bulunan işaretlerin en eski Neandertal gravürleri olduğu belirlendi.
8. Bin 800 yıllık bir zeytinyağı kabında Vergilius şiirinden alıntı bulundu.
MÖ 70 ile 19 yılları ortasında yaşayan Romalı şair Virgil’in periyoduna ilişkin bir çömlek kesimi, İspanya’nın Córdoba eyaletindeki bir hafriyatta bulundu. Bu modülde, bilinmeyen bir kişi tarafından kazınmış Virgil alıntısı bulunması, arkeologları hem sevindirdi hem de şaşırttı. Bu, bir Roma amforasında edebi bir alıntının keşfedildiği birinci olay olarak kabul ediliyor.
9. Akrabamız Homo Naledi, meyyit gömme adetine bizden çok evvel başlamış!
Yeni araştırmalar, Homo naledi isimli soyu tükenmiş hominidin, Homo sapiens yahut Neandertallerden 160.000 yıl evvel ölülerini iki yeraltı mağara odasına gömdüğünü ortaya koydu. Ayrıyeten, Homo naledi’nin mağara odalarını birbirine bağlayan koridor ve giriş yoluna çeşitli işaretler kazıdığı belirlendi. Bu işaretler ortasında çapraz taramalar, kareler, üçgenler, çarpılar ve X biçimleri bulunuyor.
10. Almanya’da çok âlâ korunmuş 3 bin yıllık bir kılıç bulundu.
Bir erkek, bayan ve çocuğun mezarında bulunan kılıç, sekizgen kabzası ve sağlam yapısıyla Bronz D tipi Rixheim kılıçlarına benziyor. Kabzası ayrıntılı dekore edilmiş olan bu kılıçta darbe izi bulunmaması, onun törensel bir maksatla kullanıldığını ya da yüksek statüyü simgelediğini gösteriyor.
Bu da bizden hoş bir haber: İstanbul’daki Polieuktos kazılarında çobanların İlahı olarak nitelenebilecek Pan heykeli bulundu.