Burun tıkanıklığı, uygun şekilde tedavi edilmediği takdirde çocukların fiziksel ve zihinsel gelişimlerinde çeşitli problemlerin ortaya çıkmasına neden olabilir. Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Denizhan Dizdar, “Çocuğunuzun burnu tıkalı, ağzı sürekli açık, horluyor, yemek yerken zorlanıyor ya da iştahsızsa bir kulak burun boğaz uzmanına götürmenizde fayda var” diyor.
Koku alamayan çocuklar, aynı işitme veya görme problemi olan çocuklar gibi dış dünya ile bağlantımızı kuran hayati beş duyumuzdan birinden yoksun kalıyorlar.
Çocuklarda koku almanın önemine değinen Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Denizhan Dizdar, “Çocuğun dış dünya ile olabildiğince temas etmesi, anılar oluşturabilmesi, dışarıdan uyaran alması, çevresiyle ilişki kurması gereken zamanda; burun tıkanıklığı olan bir çocuğun gelişimi eksik kalabiliyor” diyor.
KBB Uzmanı Dr. Denizhan Dizdar’ın açıklamarına göre, tedavi edilmeyen burun tıkanıklıkları uzun dönemde öğrenme güçlüğüne kadar gidebilen problemlere yol açabiliyor. Ayrıca vücudun büyümesi, gelişmesi ve kendini yenilemesinde aktif olan hormonların önemli bir kısmı uyku esnasında salgılandığından; burundan nefes alamadığı için uyku kalitesi bozulan ve huzursuz olan bir çocuğun büyümesi de etkilenebiliyor.
Çocuklarda burun tıkanıklığı nedenleri
Çocuklarda burun tıkanıklığına en sık sebep olan hastalıklar hakkında bilgi veren Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Denizhan Dizdar,aynı zamanda bunların olası çözümlerini de şu şekilde anlattı:
1. Enfeksiyonlar
Enfeksiyonlar, alerji, ev tozları ve polenler, bazen de yapısal anormallikler burun tıkanıklıklarına yol açabilir. Bazı ilaçların da burun kuruluğuna ve tıkanıklığına yol açtığını bilmemiz gerektiğine dikkat çeken KBB Uzmanı Dr. Denizhan Dizdar, “Küçük bebeklerde yabancı cisimler de burun tıkanmasının nedeni olarak karşımıza çıkabilir. Burun içi hava yolu yeni doğanda ve çocukta, erişkine göre oldukça dardır. Bu yüzden burada oluşan herhangi bir anormal gelişim, şikayetlerin bir anda gürültülü şekilde ortaya çıkmasına neden olur. Burun, alt solunum yollarının bekçisi görevini görür ve havanın burundan nemlendirilerek akciğerlere verilmesi vücudun solunum dengesi açısından oldukça önemlidir” dedi.
2. Doğum esnasında veya sonrasında oluşan sorunlar
“Doğumdan itibaren görülen burun tıkanıklıklarının sık sebeplerinden birisi de koanal atrezidir” diyen KBB Uzmanı Dr. Denizhan Dizdar, “Burun arkası ile geniz arasının zar veya kemik doku ile kapalı olmasıdır. Bu durum çocuk doğduğu günden itibaren kendini belli eder. Tek taraflı veya çift taraflı olabilir.
Doğum esnasında veya sonradan düşmelere bağlı septumda (iki burun deliğini burun içinde ayıran yapı), deformasyon, deviasyon (eğrilik) ve hematom (kan birikmesi) oluşabilir. Burun içine yabancı cisim kaçmaları, birtakım kist ve tümörler yine burun tıkanıklığı nedenleridir” şeklinde bilgi verdi.
3. Geniz eti ve bademcik
Çocuklarda en sık karşılaşılan burun tıkanıklığı sebebinin geniz eti olduğuna da değinen Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Denizhan Dizdar, “Geniz eti çok büyükse burundan nefes alıp vermeyi engeller. Buna bağlı olarak uykuda nefes durması (uyku apnesi) gibi hastalıklara sebep olabilir.
Uykudaki nefes tıkanmaları çocuğun diş ve yüz yapısını etkiliyor
Uykusunda yatakta dönen, huzursuz olan, horlayan, iç çeken çocuğun kısa aralıklarla nefes almaya ara verdiği ve nefesinin kesildiği fark edilir. Uykudaki bu tıkanmalar zamanla çocuğun diş, yüz yapısını etkileyebilir.
Bu durumda yapılması gereken
- Uyku apnesi geniz etine bağlı ise geniz etinin alınması gerekiyor.
- Çocukta bademciklerin büyüklüğü de bu soruna eşlik ediyorsa aynı seansta bademciklerin de alınması doğru olur.
4. Yabancı cisim kaçması
KBB Uzmanı Dr. Denizhan Dizdar, sürekli tek taraflı burun tıkanıklığı olan özellikle 3 yaş altı çocuklarda yabancı cisim olabileceğinin de akıldan çıkarılmaması gerektiğinin altını çiziyor.
Yabancı cisimler (çoğu kez çocukların oyuncak parçaları, çevrede buldukları boncuk, toka, bozuk para, dikiş iğnesi ya da toplu iğne gibi cisimleri burunlarına sokmaları ile) sorunlara yol açabilirler.
Burunda yabancı cismin en sık belirtisi tek taraflı burun tıkanıklığıdır.
- Tıkalı olan burundan kötü kokulu akıntı gelir.
- Zaman zaman akıntı kanla karışık olabilir.
- Tedavide doktor tarafından yabancı cismin burundan çıkarılması esastır
5. Alerjiye bağlı burun eti büyümeleri
Alerjiler de burun tıkanıklığına yol açabiliyor. KBB Uzmanı Dr. Denizhan Dizdar alerjiye bağlı burun tıkanıklığının nedenlerini şöyle sıralıyor:
- Çocuğunuz sürekli burnunun ucu kaşıyorsa
- Avuç içiyle burnunu ucunu siliyor, gözlerini ovuşturuyor ve hapşırıyorsa
alerjiden söz edilebilir.
Çocuklarda alerjiye karşı yapılabilecekler
- Burnu etkileyen alerjik maddeler daha çok solunan havadaki alerjenlerdir.
- Bazen yiyeceklere karşı olan alerjilerde burnu ve solunum yollarını etkileyebilir.
- Alerjide en etkili tedavi, alerjik olunan maddeden uzak durmaktır. Fakat bu her zaman mümkün değildir.
- Alerjik maddeden uzak durmanın mümkün olmadığı durumlarda antihistaminik, dekonjestan, kortizon türü ilaç veya aşı tedavisi gerekebilir.