Kanlı ve uzun tarihlerine karşın bugün Japonya ve Amerika, Dünyadaki en yakın iki ülkelerden birisi. Pekala, bu nasıl mümkün olabilir?
Kaynak: https://www.history.com/news/post-wwi…
2. Dünya Savaşı boyunca Japonya ve Amerika azılı düşmanlar iken ne oldu da bugün Amerika’nın Asya’da en çok çalıştığı ülke Japonya oldu?
İki ülkenin uzun düşmancıl geçmişine karşın bugün epey dostça olduklarını fark etmişsinizdir.
Böylesine büyük bir değişimi varsayım etmesi sıkıntı.
1941 yılında Japonya’nın Pearl Harbor’ı bombalaması üzerine bütün Amerika halkı şok olmuştu ve yaklaşık dört yıl sonra ABD, Japonya’nın Hiroşima ve Nagazaki kentlerine iki yıkıcı atom bombası atarak savaşı sonlandırdı ve Japonya’yı 7 yıl sürecek bir ıslahat sürecine dahil etti. Pekala, bütün bunlar sonucu Japonya ve Amerika nasıl bugünkü hallerini aldı?
Amerika’nın savaştan sonraki emeli Japonya’yı esiri haline getirmek değil Asya’da büyümekte olan komünist rejime karşı bir defans çizgisi haline getirmekti.
Amerikalılar 1. Dünya Savaşı’ndan büyük dersler almışlardı. Bilhassa Almanya’nın savaş sonrası borçlar batağına düşmesi ve olayların 2. Dünya Savaşı’na olan tesirleri Amerika’nın Japonyaya olan yaklaşımını epeyce etkilemişti.
Amerika, Japonya’nın imparatorunu sorumlu tutmadı.
Atom bombalarının akabinde harap olmuş Japonya’da oluşabilecek bir kıtlık tehlikesinden korkan Amerika, muhtemel huzursuzluğu önlemek için Japonya’ya yiyecek dayanağında bulundular. Ayrıyeten İmparator Hirohito’yu savaş kabahatlerinden yargılamak yerine daha stratejik bir seçim ile tahta kalmasına müsaade vererek savaş sırasında militarist güçler tarafından kandırıldığına dair bir senaryo oluşturuldu.
Japonya’nın savaşı sonlandırmasının sebebinin mağlubiyet değil barışı tercih etmesi olduğu söylendi.
Japonya’nın ve halkının öz hürmet ve özgüven kaybı yaşamaması için yenildikleri değil barışı tercih edildikleri ülke boyunca yayınlandı. Ayrıyeten Amerika, Japonya’daki yeni değişimleri benimsemeleri için lokal yetkilileri ve vatandaşları öngörülen ıslahatların uygulanmasında mümkün olduğunca inisiyatif almaya teşvik etti. Japonlar başta düşmancıl yaklaşsa da 7 yıl süren bu uzun süreçte insancıl bir halde yaklaşılması uzun süren bir itimat münasebeti kurulmasında tesirli oldu.
Nisei olarak isimlendirilen 1. kuşak Amerikan Japonlar bu süreçte hayli yardımcı olmuştu.
Savaştan evvel Amerika’ya göç etmiş Japonların evlatları olan Nisei’ler Japonya’nın bu değişiminde epeyce yardımcı oldu. Bilhassa İngilizce konuşmanın yanı sıra Japonca da konuşabilen Niseilere Kibei ismi verilirdi ve Kibeiler, bu süreçte en büyük yardımı sağlamıştı.
İşgal sırasında, Japonya’nın vilayetlerine atanan askeri hükümet gruplarının bir modülü olarak 5.000’den fazla Nisei vazife yaptı.
Kibeiler, ülkenin tarihi, sosyopolitik, kültürel, dini, ekonomik, eğitimsel ve pratik normlarını derinden anlayabildikleri için epey pahalıydı. Dokümanların, haritaların oluşturulmasında ve Japonyalılar ve Amerikalılar ortasında derin bir bağın kurulmasında bilhassa yardımcı oldular.
Niseilerin en büyük başarılarından birisi ise Japonya’nın yeni anayasasını yazmalarıydı.
Yaklaşık 103 Makale içeren yeni anayasa, 3 Mayıs 1947’de yürürlüğe girdi. Bu anayasa toprak ıslahatı, bayanların oy hakkı, söz özgürlüğü, din, personel sendikaları ve ABD biçimi eğitim sistemlerinin kurulması üzere birçok maddeyi kapsıyordu.
En kıymetli unsuru ise katiyetle 9. husustu.
Bu hususta ‘Adalet ve sisteme dayalı memleketler arası bir barışı samimiyetle arzulayan Japon halkı, ulusun hâkim bir hakkı olarak savaştan ve milletlerarası uyuşmazlıkları çözme aracı olarak tehdit yahut güç kullanımından sonsuza dek vazgeçiyor. [Bu] emeli gerçekleştirmek için kara, deniz ve hava kuvvetleri ile öbür savaş potansiyeli olan üniteler asla korunmayacaktır. Devletin savaşma hakkı tanınmayacaktır.” formunda yazıyor.
Kısacası Amerika 1. Dünya Savaşı’ndan sonra aldığı dersleri düzgün uygulamış üzere duruyor.
Bütün bu süreçler ve atılan adımlar Japonya’nın Amerika ile olan bugünkü âlâ bağlantısının sebepleri ortasında.