KAYSERİ (AA) – Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, isimli süreçlerin uzamasının yarattığı aksiliklere işaret ederek, “Geç kalmış bir karar, belgeyi sona erdirmiş olsa da adaleti tecelli ettirmiş sayılmaz. Karar gerçek bile olsa geçen müddette ertelemelerin, o gidip gelişlerin, uzun ve dertli bekleyişlerin ruhsal tahribatını onarmaya yetmeyecektir. Bunun için geç gelen adalet, adalet değildir. Zira geciken adalet caydırıcı olma özelliğini de yitirecektir. Mağdurun hakkına ulaşmasını anlamsız hale getirecektir.” dedi.
Gül, Kayseri‘de bir otelde düzenlenen Adalet Bölge Kıymetlendirme Toplantısı’nda, yargı reformuyla ilgili çalışmaları ağır biçimde yürüttüklerini söyledi.
Yargı mensuplarına ek bir terfi sistemi getirilmesi gerektiğine inandıklarını lisana getiren Gül, şunları kaydetti:
“Bu yasama devrinde kanunlaşmasını ümit ettiğimiz coğrafik teminatın hayata geçmesiyle birlikte yargı bağımsızlığının daha da güçleneceğine inanıyoruz ve bu da yargı sistemimizde çok değerli bir gelişme olarak karşımıza çıkacak bir düzenleme olacaktır. Keza, birinci sınıf olduktan sonra bilhassa mesleğin sonuna kadar geçen 15-20 yıl üzere bir evrede başarılı uygulamalar devam etse bile terfi sisteminin olmadığı bir gerçektir. Burada da birinci sınıfa ayrıldıktan sonrada ek bir terfi sisteminin gelmesi gerektiğine inanıyoruz. Zira vatandaşımıza adaleti dağıtan yargı mensuplarının yaklaşık 15-20 yıl mesleği devam ederken bir terfi ile vatandaşa adalet vermişse, dağıtmışsa, adil kararı makul müddette vermişse yargı mensuplarımıza ek bir terfinin getirilmesi onların bu manada adaleti tecelli ettirmesine çok katkı sağlayacaktır ve bu da adaletin, hakkaniyetin gereğidir diye düşünüyoruz. Bu hususta da çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bu ve gibisi çalışmalarla da yargının hizmetlerinin daha da üste çıkmasını, yükselmesini temin etmeye çalışacağız.”
Bakan Gül, her alanda olduğu üzere adalet alanında da vakit mefhumunun değerli olduğunun altını çizerek, “Geç kalmış bir karar belgeyi sona erdirmiş olsa da adaleti tecelli ettirmiş sayılmaz. Karar yanlışsız bile olsa geçen müddette ertelemelerin, o gidip gelişlerin, uzun ve korkulu bekleyişlerin ruhsal tahribatını onarmaya yetmeyecektir. Bunun için geç gelen adalet, adalet değildir. Zira geciken adalet caydırıcı olma özelliğini de yitirecektir. Mağdurun hakkına ulaşmasını anlamsız hale getirecektir. Münasebetiyle makul müddette yargılanma hakkı adil yargılanma hakkının en kıymetli ögelerinden biridir. Bu sayede adalet hizmetlerinin kalitesini, yargı hizmetinin âlâ işleyişini test edebiliriz.” diye konuştu.
“Yargıda gaye mühletin hedefi, iş disiplinidir”
Türk yargısının Türk milleti ismine karar verdiğini hatırlatan Gül, Türk milletinin yargıdan makul müddette adil bir karar beklentisi olduğunu söyledi.
Gül, yargıda gaye mühlet uygulamasını hayata geçirdiklerini belirterek, “İşleri muhakkak bir vakit planı dahilinde kısa yoldan adaletten ödün vermeden çözmek, vakit idaresinin gayesidir. Hakim, savcı ve avukatların birlikte yürüteceği vakit idaresi makul müddette yargılamaya katkı sunacaktır. Yargıda maksat mühletin maksadı, iş disiplinidir. Yargıda gaye müddet çabuk karar vermek için değil, makul müddette adil bir karar için vardır.” dedi.
Rastgele bir ıslahat adımını manalı kılanın güzel uygulamalar olduğunu vurgulayan Gül, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Reformlar yeterli uygulamalarla, âlâ uygulayıcıyla gerçek anlamanı ve bedelini hissettirir. Bir mevzuat değişikliği yaşama dokunduğu anda somutlaşır ve beşere dokununca görünür hale gelir. Reformlarımızı işte beşere dokunan, insan kokusu hissettiren uygulamalara dönüştüren, yaşatan sizlersiniz. Yapılan ıslahatların eksiksiz bir biçimde hayata geçmesi fakat uygulamanın direkt aktörleri pozisyonundaki sizlerin çalışmalarıyla mümkün olacaktır. Bu açıdan sizlere çok değerli misyonlar düşmektedir. O vazife vatandaşa, ‘burada adalet dağıtılıyor’ inancını vermek, bu duyguyu yaşatmaktır. Bu itimadı verebilmenin en faal yolu da gerekçeli karardır. Münasebet bir yanda kararın otoritesini ve saygınlığını sağlarken öteki yandan da adil yargılanma hakkını tamamlar. Münasebet yargı mensubunun mesleksel kalitesinin eseridir ve yargı kararlarının türel mantığını oluşturmaktadır. Bazen bir trafik magandasının, bazen bir şiddetin failini ya da herkesin, toplumun hassas olduğu bir hususta o denli bir münasebet ortaya konur ki, bir karar verir ki yargı tarafından herkes ‘işte adalet budur, işte adalet yerine gelmiştir’ der. Yargı, millet ismine karar veriyor. Milletimiz de münasebetin, cürmün işlenmesinde caydırıcı olmasını ve hatayla aktif bir çaba edecek bir halde kaleme alınmasını sizlerden beklemektedir. Yargı, münasebeti dengeli ve derinlikli, lisanı ihtimamlı ve anlaşılır kararlar üzerinden milletimizin adalet beklentisini karşılar.”
Yargıda ıslahat seyahatinin büyük bir kararlılıkla sürdüğünü tabir eden Gül, şunları kaydetti:
“Özellikle toplumun tüm paydaşlarıyla bir ortaya gelerek hazırladığımız yargıya dönük strateji dokümanlarımız burada değerli pusulalarımızdır. İtimat veren ve erişilebilir bir adalet maksadını gerçekleştirmek için hazırladığımız Yargı Islahatı Strateji Evrakı, 2023’e kadar yargıdaki aksaklıkları, eksiklikleri tespit ederek adım adım uygulamaya geçilmeye yönelik bir siyaset dokümanıdır. Bunu büyük bir kararlılıkla uygulamaya devam ediyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından kamuoyuna açıklanan bu evrak ve özgür birey, güçlü toplum ve daha demokratik bir Türkiye amacı ile hazırladığımız İnsan Hakları Hareket Planı da yeniden uygulanmaya devam etmektedir. Bilhassa Meclisimizin açılmasıyla birlikte bu yasama devrinde hem Yargı Islahatı Strateji Dokümanı’nda hem İnsan Hakları Hareket Planı’nda kanunla düzenlenmesi gereken alanların bu yasama devrinde yürürlüğe gireceğine inanıyoruz. Bu bahiste da inşallah ıslahatlar kanunlaşarak daha aktif bir halde 2023’e hakikat daha güçlü bir şeklide inşallah seyahatine devam etmiş olur. Burada yasama, kanun koyan, eksiklikleri tespit edip kanun koyucu makamındadır. Yürütme, bizler idari ve teknik manada hangi mevzularda gereksinim varsa o konularda dayanak oluruz lakin yargısal karar büsbütün bağımsız ve tarafsız yargı mensupları tarafından verilmektedir. Çıkan kanunların en âlâ formda uygulanması, en uygun formda vatandaşa adalet hissini hissettirmek sizlerin üzerindedir.”
Yargının milletin yargısı olduğunu ve asla el uzatılamayacağını vurgulayan Gül, “Türk milletinin yargısı olan bu kuruma göz bebeğimiz üzere bakarak toplumun her bölümünün nasıl bir beklentisi varsa bu bahiste ortaya bir yol haritası koyduk. Bu yol haritası da sizler için en kıymetli uygulama alanıdır, sizlerin elinde en hoş hale geleceğine inanıyoruz. En düzgün kanunu çıkarsanız bile şayet uygulamanın elinde güzel bir hale gelmezse bu anlamsız olacaktır. Vasat bir düzenleme bile en âlâ uygulayıcının elinde şahesere dönüşebilir. Orada adalet kesintisiz bir halde yerine gelebilir. Hasebiyle sizlerin de bu birikime sahip olduğunuza hiçbir kuşkumuz yoktur. En âlâ uygulamalarla ıslahat seyahatinde, ıslahatı en hoş formda gerçekleştireceğimize inanıyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
(Bitti)