Almanya'da Başbakan Adayları Son Kozlarını Paylaştı

Almanya‘da 26 Eylül’de yapılacak genel seçimlere 2 gün kala tarafları son sefer bir ortaya getiren televizyon programı, başbakan adaylarının vaatlerine sahne oldu. Kamu yayıncısı ARD ve ZDF televizyonunun ortaklaşa düzenlediği “Son Tur” programında yüklü mevzular ortasında iklim, vergiler, Konut krizi ve Çin ile bağlar ön plana çıktı.

Almanya’da genel seçime 2 gün kala Federal Meclis’teki partilerin temsilcileri ve Başbakan Angela Merkel’in koltuğuna aday isimler, televizyon programında karşı karşıya geldi. Kamu yayıncısı ARD ve ZDF televizyonunun ortaklaşa düzenlediği “Son Tur” programında Yeşillerin adayı Annalena Baerbock, Toplumsal Demokrat Parti (SPD) adayı ve Maliye Bakanı Olaf Scholz, hükümeti oluşturan muhafazakar Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) ve Hristiyan Toplumsal Birlik (CSU) adayı Armin Laschet’in yanı sıra liberal Hür Demokratik Partiden (FDP) Christian Lindner (FDP), CSU Lideri ve Bavyera Eyalet Başbakanı Markus Söder, Almanya için Alternatif’ten (AfD) Alice Weidel ve Sol Parti’den Janine Wissler yer aldı.

PROGRAMINDA ÖNE ÇIKAN HUSUSLARDAN BİRİ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ OLDU

SAVUNMA HARCAMALARI, AUKUS VE KUZEY AKIM 2

Perşembe akşamı düzenlenen program, seçim sürecinde dış siyaset bahislerine önemli halde vakit ayrılan birinci tartışma oldu. SPD adayı ve Maliye Bakanı Scholz, “ekonomik gerçeklerin hudutları içinde” artan savunma harcamalarını savunurken, Solcu Wissler ise “daha fazla silahın dünyayı katiyetle daha inançlı hale getirmeyeceğini” ve paraya öbür bir yerde gereksinim duyulduğunu söz ederek Scholz’ün fikrine karşı çıktı. Program boyunca Laschet’i destekleyen Söder de Laschet’nin Alman ordusunu güçlendirme görüşüne katıldı.

Ayrıyeten Olaf Scholz, Almanya’nın Fransa ile yakın bağlarını da değinerek kendisinin ve federal hükümetin Fransa’nın Avustralya, ABD ve İngiltere ortasında imzalanan yeni AUKUS ittifakına itirazlarını “çok âlâ anlayabileceğini” lisana getirdi. CDU’dan Laschet’e, Baltık Denizi üzerinden Rus doğal gazını Almanya’ya 2 gaz boru sınırının faaliyete geçmesini isteyip istemediği soruldu. Projeyi açıkça destekleyen Laschet, “Evet. Bu projeye gereksinimimiz var, zira başka güç tiplerinden vazgeçtiğimizde gaza gereksinimimiz olacak” dedi.

Laschet, “Önemli olan, yani bir transit ülke olarak, Ukrayna’nın sonuç olarak hiçbir dezavantaja maruz kalmamasıdır. Rusya bu muahedeyi ihlal ederse, mutabakat derhal durdurulacak” tabirlerini kullandı.

Sol Parti’den Wissler ise partisinin uzun vadede NATO’dan çekilme konusundaki tartışmalı tavrını savundu. Wissler, NATO’nun “tamamen modası geçmiş” bir örgüt olduğunu argüman etti.

ÇİN İLE BAĞLANTILAR

AfD adayı Weidel ise “Çinlilerle rahat bir ilişki” davetinde bulunurken, Yeşillerin adayı Annalena Baerbock ise Çin’e karşı sert bir duruş sergileme ve “ortak bir Avrupa Çin politikası” daveti yaptı. Baerbock, Çin ile gelecekteki bağlantılara yönelik “insan hakları durumunu daha güçlü bir halde ele almak” istediklerini tabir etti. FDP’den Lindner ise Almanya’nın ticari çıkarlarını ve bedellerini eşit olarak savunması gerektiğini söyledi. CSU Lideri Markus Söder de Çin’e karşı yaptırımların Almanya’nın oradaki ekonomik çıkarlarına uymadığını söyledi. Çin konusunda daha yumuşak görüşte olan Söder, “Ülke, Yeşillerin olgunlaşmamış dünya görüşü nedeniyle milyonlarca işi tehlikeye atmamalı” dedi.

AVRUPA BİRLİĞİ KONUSU

Seçim kampanyasının 90 dakika süren son tartışması, adayların Avrupa Birliğini (AB) memleketler arası ilgilerde daha tezli bir oluşum haline getirilmesindeki kararlılığını gösterdi. Olaf Scholz ve rakibi Armin Laschet, AB’nin egemenliğini dış müdahalelerden korumak için daha fazlasının yapılmasını gerektiğini vurguladı. Scholz, “Avrupa’nın merkezinde en büyük nüfusa ve en büyük ekonomik güce sahip büyük ülkeyiz. Güçlü ve hükümran bir Avrupa’ya sahip olacağımızdan emin olmalıyız. Almanlar olarak üzerimize düşen en değerli vazife bu” diye konuştu. Anketlere nazaran hala önde olan SPD Başbakan Adayı Olaf Scholz Almanya’nın dış siyasetiyle ilgili soruları yanıtlarken, güçlü bir AB ve ABD ile münasebetleri geliştirilmesi ve iş birlikteliğinden yana olduğunu belirterek, “Avrupa’nın tek bir sesle konuşabilmesini sağlamamız gerekecek” dedi.

KORONA VİRÜS, ALINAN TEDBİRLER, İKTİSAT VE KONUT

Siyasetçiler, ülkede bu hafta müşteriden maske takmasını isteyen bir akaryakıt istasyonu çalışanının vurulmasını görüştü. Kelam konusu olay, silah kanunları, Covid-19 kısıtlamaları, sanal ortamda radikalleşme ve toplumsal medyanın rolüne kadar değişen güvenlik problemleri hakkında tartışmalara yol açmıştı. Baerbock ve Laschet, internet ve toplumsal medya devlerini çevrimiçi ortamda nefret söylemi ve aşırılık yanlısı içeriklere karşı daha sert tedbirler almaya çağırdı. Baerbock, seçim kampanyası boyunca partisini maksat alan kampanyalardan da bilhassa bahsetti. Sol Parti’den Wissler, çok sağcı muhbirlerin karıştığı geçmişteki skandalların, bunların emele uygun olmadığını gösterdiğini söyleyerek Almanya’nın iç istihbarat servislerinin yine düzenlenmesi davetinde bulundu. Söder ise toplumsal medya platformlarında kışkırtıcı iletiler paylaşmakla suçladığı AfD’ye Covid-19’a karşı kuşkuyla yaklaşanları harekete geçirdiği gerekçesiyle reaksiyon gösterdi. Söder Sol Parti’yi ise kolluk kuvvetlerini zayıflatmayı hedeflemekle suçladı. Weidel da salgın sırasında alınan karantina kısıtlamalarının ve öbür tedbirlerin maddelere uygun olup olmadığını sorguladı.

KONUT KRİZİ, KAMU HARCAMALARI, KAMU BORCU

Programda seçim kampanyalarının ana gündemini oluşturan konut sorunu, kamu harcamaları ve kamu borcu dahil olmak üzere iç siyasetteki başka farklı mevzular üzerinde de uyuşmazlıklar yaşandı. Laschet, vergileri artırmama ve korona virüs krizinden kurtulmaya yardımcı olmak için gevşetilen katı bütçe kurallarına uyma kelamı verdi. FDP’den Christian Lindner ile büyük ölçüde birebir fikirde olan Laschet, “Vergi artışı istemiyorum, bütçe kurallarını korumak istiyorum” dedi.

“Yüksek derecede açığımız var, yüksek enflasyon oranlarına sahibiz” diyen Lindner, örneğin, elektrikli otomobiller için sübvansiyonları kesmeyi tercih edeceğini tabir etti. Scholz ise etraf konusunda gereğince harcama yapmak için mali kuralların yumuşatılabileceğini söylerken yatırım vurgusu yaptı. Scholz, ülkedeki konut problemine dönük ise konut şirketlerinin kamulaştırmasına karşı olduğunu, konut gereksinimi için daha fazla inşaata başlanacağını belirtti. Yeşillerin adayı Annalena Baerbock da emlak şirketlerinin kamulaştırılması konusunda net bir hal aldı.

Anketlerde SPD önde

Almanya’da 2 gün sonra düzenlenecek seçimlerde rüzgar, SPD’den yana esiyor. Scholz’un partisi SPD’nin oy oranı anketlere nazaran yüzde 25 iken, Laschet’in CDU/CSU’su yüzde 23’e yükseldi. Seçimlerin akabinde muhtemel koalisyonda yer alması beklenen Yeşiller ise yüzde 16.5’e yükselirken, FDP ise yüzde 11’de sabit kaldı. Anketler, seçimin galibinin parlamento çoğunluğuna ulaşabilmek için hem Yeşiller’e hem de Lindner’ın FDP’sine muhtaçlık duyacağını gösteriyor.

Markus Söder, daha fazla insanın giderek SPD, Sol ve Yeşillerin yakınlaştığını fark ettiğini, bu yüzden Armin Laschet’in anketlerde geri kaldığını söyledi. Söder, “CDU ve CSU hala kazanabilir mi? Son birkaç gündeki anketleri gördüğümde bunun mümkün olduğunu düşünüyorum” dedi.

(Mehmet Koca/İHA)