İngiltere’nin Anglosaksonlar tarafından işgali, Britanya Adalarının yüzyıllar boyunca gidişatını şekillendiren kıymetli bir tarihi olaydır. Bu içeriğimizde Anglosaksonların İngiltere’yi nasıl istila ettiklerini ve bunun bölgenin kültürü, lisanı ve kimliği üzerindeki derin tesirini detaylarıyla inceleyeceğiz.
“Anglo-Sakson” terimi, 5. yüzyılın başlarında İngiltere’ye göç eden Cermen kabileler topluluğunu tanımlamak için kullanılır.
Bu kabileler ortasında Anglo-Sakson toplumunun oluşumuna katkıda bulunan Angllar, Saksonlar ve Jütler yer almaktadır. Farklı kültürleri ve lisanları olan çeşitli bir gruptu, lakin misal Cermen kökenlerini paylaşıyorlardı.
Anglo-Saksonların gelişinden evvel Britanya yaklaşık dört yüzyıl boyunca Roma egemenliği altındaydı.
Roma lejyonları bölgeye istikrar ve müdafaa sağladı, lakin 5. yüzyılın başlarında Roma İmparatorluğu parçalanmaya başladı ve Roma birliklerinin Britanya’dan çekilmesine yol açtı. Bu ayrılış Britanyalıları dış tehditlere karşı savunmasız bıraktı ve Anglo-Saksonlar da dahil olmak üzere çeşitli kümeler genişlemek için bir fırsat gördü.
İngiltere’nin Anglo-Sakson istilasının MS 410 yılı civarında başladığına inanılmaktadır.
Roma lejyonları bölgeden ayrılırken, Anglosakson kabileleri giderek artan sayılarda Britanya’ya göç etmeye başladı. Doğu ve güney kıyılarına gelerek yavaş yavaş varlıklarını kabul ettirdiler ve lokal halk üzerinde denetim kurdular.
Anglo-Sakson istilası yerli Britonların direnişiyle karşılaştı. Bu periyottaki en değerli savaşlardan biri 5. yüzyılın sonlarında gerçekleşen Badon Hill Savaşı’dır.
Tarihi anlatılara nazaran, efsanevi bir figür olan Kral Arthur, Britanyalıları Anglosaksonlara karşı kesin bir zafere taşıdı. Birtakım gerilemelere karşın Anglosaksonlar nüfuzlarını genişletmeye devam etmiş ve Britanya’da birçok krallık kurmuşlardır. Bu devir, Wessex, Mercia ve Northumbria da dahil olmak üzere yedi büyük krallıktan oluşan Heptarşi olarak bilinir. Her krallığın kendi yöneticileri ve kanunları vardı, bu da karmaşık bir siyasi görünüme yol açıyordu.
6. yüzyılda Hıristiyanlık Anglo-Saksonlar ortasında yayılmaya başladı.
Papa I. Gregory, Anglosaksonları Hıristiyanlığa döndürmek için Canterbury’li Augustine önderliğinde bir misyon gönderdi. Misyon başarılı oldu ve ülkenin her yerinde kiliseler ve manastırlar kuruldu.
Lindisfarne ve Canterbury üzere manastır merkezleri, bilginin korunmasında ve bilimin ilerlemesinde hayati bir rol oynamıştır. Keşişler, devrin sanatsal ve entelektüel muvaffakiyetlerini sergileyen, dini ve seküler yazılar içeren hoş bir formda dekore edilmiş metinler olan tezhipli el yazmaları ürettiler.
Anglo-Sakson periyodu dikkate paha sanatsal başarılara sahne olmuştur.
Bu periyodun sanatı karmaşık metal işleri, mücevherler ve taş oymalarla karakterize edilmiştir. Bu periyodun en ünlü yapıtları ortasında, her ikisi de Anglo-Saksonların maharet ve işçiliğini örnekleyen Sutton Hoo mezar gemisi ve Staffordshire Hoard bulunmaktadır.
Edebiyat da bu periyotta gelişmiştir ve en değerli yapıtlardan biri, kahramanlık ve yiğitliği kutlayan epik bir şiir olan ‘Beowulf ‘tur. ‘Beowulf’ Anglo-Saksonların pahaları ve inançları hakkında kıymetli bir bilgi kaynağıdır.
Anglo-Sakson devrinin sonlarına gerçek Vikingler Britanya Adalarına akınlar düzenlemeye başladı.
Vikingler İskandinavya’dan gelen, zenginlik ve yeni topraklar arayan acımasız savaşçılardı. Akınları kıymetli karışıklıklara neden oldu ve siyasi görünümün karmaşıklığını artırdı.
Sonunda Vikingler İngiltere’de Danelaw olarak bilinen kendi bölgelerini kurdular. Danelaw, Danimarka hukukunun ve tesirinin karar sürdüğü günümüz İngiltere’sinin birtakım kısımlarını kapsıyordu.
1066 yılında Anglo-Sakson devri Norman Fethi ile sona erdi.
Normandiya Dükü William, Hastings Savaşı’nda İngiltere Hükümdarı II Harold’u yenerek İngiliz tahtını ele geçirdi. Bu, İngiltere’de Norman egemenliğinin başlangıcı oldu ve bağımsız Anglo-Sakson krallıklarının sonunu getirdi.
Siyasi egemenliklerinin sona ermesine karşın Anglosaksonlar İngiltere üzerinde kalıcı bir miras bırakmıştır.
En kıymetli tesir İngiliz lisanının kendisi üzerinde olmuştur. Anglosaksonlar tarafından konuşulan lisan olan Eski İngilizce, çağdaş İngilizcenin temelini oluşturmuştur. Anglo-Sakson kökenli birçok söz ve yer ismi bugün hala kullanılmaktadır.
Anglosaksonların İngiliz kültürü ve kimliği üzerindeki tesiri, Britanya’da yaşadıkları müddet boyunca gelişen çeşitli gelenek, görenek ve toplumsal yapılarda da görülebilir.
İngiltere’nin Anglosaksonlar tarafından işgali, tarihte yeni bir çağın başlangıcına işaret eden çok değerli bir andı.
Göçleri, savaşları, yerleşimleri ve sonunda İngiliz toplumuna asimile olmaları Britanya Adalarının gidişatını şekillendirmiştir. Anglo-Sakson, Viking ve Norman tesirlerinin kaynaşması, bugüne kadar devam eden eşsiz ve çeşitli bir kültürel görünüm ile sonuçlandı.