Antik Dünyanın Garip Lezzetleri: Antik Çağ’dan Günümüze 15 Değişik ve Tuhaf Yemek

Yemek tarihini bilmeseniz bile Dungeons and Dragons ya da Magic: The Gathering üzere fantezi kurgu oyunlarını seviyorsanız bu yiyeceği daha evvel görmüş olma ihtimaliniz var. Zira cockentrice, bu yemeğe hem isim hem de görünüm olarak emsal mitolojik bir yaratıktı. Eski öykülere nazaran bu hayvan sürüngen bacakları ve kuyruğu olması dışında bir tavuğu andırıyordu ve Medusa üzere bir bakışı ile sizi taşa çevirebilirdi.

“Neden biri bu türlü bir yemek yapsın ki?” diye düşünüyor olabilirsiniz.  Böylelikle akşam yemeğinde domuz eti ve tavuk yerken tıpkı vakitte konuklarınıza küçük bir gösteri yapabilirsiniz.

Cockentrice’de gördüğümüz üzere, o vakitler beşerler husus yemeklerine geldiğinde görsel bir şöleni severlerdi. Miğferli horozun masaya getirdiği şova ise çok fazla tabak erişme onurunda bulunamazdı. 

Aynı cockentrice üzere miğferli horoz da bir tavuğun ve domuzun karışımıydı. Fakat bu yemekte tavuk altındaki domuzu heybetli bir şövalye üzere sürüyordu. 

Her iki hayvan da evvel kavrulur, lakin sonrasında tavuk itinayla doldurulurdu.

Daha sonra ise evvel tavuğu domuzun üzerine oturtmanız, başına küçük bir kağıt kask takmanız ve ona bir mızrak vermeniz gerekirdi. Sonra onu, kendisine sunulan kişinin giydiği kıyafetlerle tıpkı renklerde giydirerek servis ediyorlardı.

Devekuşu bugünlerde birçok yerde yetiştiriliyor, lakin çoğumuz için hala nispeten ender ve egzotik hayvanlardır.

Eskiden ise çok daha nadirdiler ve Antik Roma’da çok egzotik sayılıyorlardı ve ekseriyetle çok özel günlerde yeniliyordular. 

Peki bu kadar ağır bir kuşu nasıl pişiriyorlardı? Bu kuşu bir bütün olarak kaynatıp daha sonra biraz baharat ve balıkla birlikte servis ederlerdi.

Súrsaðir hrútspunga olarak da bilinen bu yemek, İzlanda’ya ilişkin. İzlanda’daki birçok yemek, buzdolabının keşfedilmesinden evvelki bir vakitte yaratıldığı için uzun mühlet müdafaanın sağlam bir yoluna gereksiniminiz vardı.

Bu tanımımızda ise  koçun testisleri, beğenilen ve ekşi olana kadar aylarca peynir altı suyunda salamura edilirdi. Daha sonra ise kolaylıkla dilimlenip yenebilmesi için  bastırılıp bir somun haline getirilirdi. 

İşin garip yanı, ekşi koç testisleri üzere klâsik yiyecekler 1950’lerde İzlanda’ya bir geri dönüş yaptı! Bu yüzden epey uzun bir mühlet kenara itilmiş olsalar da tekrar ortaya çıktılar.

Ülkemizde Avustralya mutfağı hakkında pek bir şey bilinmiyor ve bilinse de bu ekseriyetle Avustralya yerlilerinin mutfağı ile sonlu oluyor. Bu yerliler, binlerce yıl ana karadan uzakta ve tehlikeli hayvanlar ile dolu Avustralya’da tek başına yaşadılar.

Peki eski vakitlerde beşerler ölümcül yılanlar, örümcekler ve baskıcı hava şartlarıyla uğraşırken hangi yemekleri yiyorlardı? Larva!

Bu şişman, küçük kurtçuklar aslında birtakım güve ve böcek tipleri de dahil olmak üzere birçok böceğin larva formu olabilir. Bu larvadan günde 10 tane yemek bir yetişkinin günlük protein gereksinimini karşılıyordu. 

Bazıları, larvaların nasıl hazırlandıklarına bağlı olarak tavuk, badem yahut yer fıstığı üzere bir tada sahip olduğunu söylüyorlar. Başkaları ise tadının iğrenç  olduğunu söylüyorlar.

Akçaağacı Kanada kökenli bir bitki olsa bile listemizdeki sıradaki yemek Kanada kökenli bir yemek değildir. Günümüzden muhtemelen bin üç yüz yıl öncesine dayanan klasik bir Japon yemeğidir.

Bu yemekte, yazın yeşil tonlarından sonbaharın kırmızı rengine yanlışsız seyahatinde olan sarı ve şimdi ağaçtan düşmemiş yaprakları kullanırlar. Yapraklar evvel dövülür ve sonrasında kızartılır. Hafif tatlı ve tuzlu bir tada sahiptir.

Antik Yunan ve Roma’da, susamış olsaydınız bir poskaya ulaşmak kulağınıza cazip gelebilirdi. 

Bu içecek aromasında farklı otlar ve baharatlar içeriyordu. Bu kulağa güzel geliyor ancak tıpkı vakitte ekşi şarap yahut yalnızca suyla seyreltilmiş sirke olarak da kullanılıyordu. Yani aslında ekşi su da diyebiliriz.

Bazı mutfaklar, kesilen bir hayvanın tüm kısımlarını kullanmasıyla bilinir. Örneğin her ne kadar Türk mutfağında olağan olsa bile Batı mutfağında beyin, ayak ve organ eti üzere şeyler ekseriyetle beğenilen karşılanmıyor. Eski Romalılar domuz rahmini yemelerinden anlaşılacağı üzere, yemeklerinde açıkça daha maceracıydılar.

Tarifi deneyen günümüz insanlarının ise bilhassa koku hakkında söyleyecek pek güzel şeyleri yok.

Viktorya periyodunda yoksul ve personel sınıfındaki bir insan olsaydınız, et bulmak sizin için olduça sıkıntı olurdu. En azından âlâ bir et bulmak. 

Hasta hayvan eti, ölmüş bir hayvandan alınan koyundan ineğe, domuz etine kadar rastgele bir et olabilir. Bu hayvan katledilmekten fazla muhtemelen çoktan bir hastalıktan ölmüş oluyordu. Yani hayvan kalp krizi geçirdiyse, tahminen et güzeldi. Lakin bulaşıcı bir hastalığı varsa sizi de öldürebiliyordu.

Pozole, epey tanınan olan lakin çok uğursuz kökenlere sahip bir Meksika çorbasıdır. Bu çorba “tlacatlaolli’ isimli bir yemekten gelmiştir ve adı‘‘Erkek Kabuklu Mısır” manasına gelir.

Bu az yemek bir vakitler Meksika’daki Sömürge öncesi Tenochtitlan derneği’nin kıymetli topluluğuna özeldi. Çağdaş pozole domuz eti ve öbür etlerle yapılır. Pekala ya antik versiyonunda kullanılan et neydi? İnsan eti.

Akşam kabuslar görmenizi sağlayacak bu fikir ise Viktorya periyodundaki beşerler için epeyce olağandı. Bu devirde güçlü ve seçkin bir kitle gerçek Mısır mumyalarını yerdi.

Mumya yeme pratiği 16.yüzyıla kadar uzanır. Mumyanın kafatası kesimlerinin baş ağrılarını tedavi edebileceğine ve toz haline getirilip yutulan bir mumyanın iç kanamayı tedavi edebileceğine inanılır.

Yamyamlık, tarihteki çabucak hemen her toplumun ve kültürün en büyük yasaklarından biridir. Buna karşın, kimi kültürler ölüleri yemeyi bir yasak olarak görmez. Bilhassa Papua Yeni Gine’de bulunan kabilelerden kimileri ölüleri yerdi.

Diğer kültürlerin birden fazla için bu, düpedüz korkutucu olsa da kabilelerin bakış açısına nazaran bu, aşkın son aksiyonuydu zira ölülerini toprağa gömselerdi çürür ve böcekler tarafından yenilirlerdi. Durum bu türlü olunca kendi ölülerini yiyerek onları bu bahttan kurtarıyor ve aslında onlarla bir oluyorlardı.

Toprak yeme hareketine jeofaji denir. Ekseriyetle bunu yapan çocuklar ya da sebzelerini düzgün yıkamamış yetişkinlerdir, lakin Yerli Amerikalılar, Güney Amerikalılar ve Afrikalılar da dahil olmak üzere çeşitli eski kültürlerde toprağın yendiğini biliyor muydunuz? Bu kültürlerde cilt ve manevî sıhhat üzere çeşitli nedenlerle toprak yenebilir. 

Sonuçta yararı toprağında, değil mi?

300 Spartalı sineması sayesinde hepimiz Spartalıların gelmiş geçmiş en sert beşerler olduğu fikrinde hemfikiriz. Pekala ya bu yalnızca bir kurgudan mı ibaret? Spartalıların siyah çorbasına bir göz atalım.

Bu yemek kan, domuz bacağı, sirke ve tuzdan yapılırdı. Korkutucu kısmı ise sirkenin kanın pıhtılaşmasını engellemesiydi. Yani aslında tuzlu ve sirkeli domuz kanında domuz eti yediğiniz bir çorba!

Esas olarak İncil vebası olarak bilinen çekirgeler aslında güzel ve ucuz bir protein kaynağıdır. Eski Yunanlılar ise bir şeyler atıştırmak istediklerin de tam olarak bundan yararlandılar.

Ayrıca, birtakım Asya ülkelerindeki menülerde hala çekirge bulabilirsiniz, lakin eski vakitlerde bile ekmek, zeytin ve deniz eserlerinin bol olduğu Yunanistan’da yenmiş olması biraz daha şaşırtan.