‘Aptal Sarışın’ kavramı, 20. yüzyılın başlarına kadar uzanan bir tarihe sahiptir. O periyotlarda, bayanlar ortasında yalnızca sarışınların hoş olduğuna ve erkeklerin yalnızca sarışın bayanlarla ilgilendiğine inanılıyordu. Bu nedenle, sarışın bayanlar, toplumda zekalarının hudutlu olduğuna inanılan bir küme haline geldi. Bu aldatıcı inanç, 1953’te Marilyn Monroe’nun ‘Playboy’ mecmuasında yer almasından sonra popülerlik kazandı. Monroe, sarışın saçları ve dolgun dudaklarıyla, ‘Aptal Sarışın’ kavramının en bilinen sembolü haline geldi. Daha sonra, 21. yüzyılda Paris Hilton üzere ünlülerin ortaya çıkmasıyla, ‘Aptal Sarışın’ kavramı yine tanınan hale geldi. Lakin, bu cins aldatıcı inançlar, insanların gerçek potansiyellerini göz arkası etmesine neden olabilir. Bu nedenle, ‘Aptal Sarışın’ stereotipi üzere aldatıcı inançlara karşı şuurlu olmalı ve insanları eşit ve saygın bir formda ele almayı teşvik etmeliyiz. Gelin bu stereotipe daha ayrıntılı bakalım…👇
Kaynak: https://encyclopedia.pub/entry/31113
Biliyorsunuz ki on yıllardır “aptal sarışın” kavramı toplum içerisinde yaygın bir formda kullanılan niteleme öbeklerinden bir tanesi.
Kadınların doğuştan gelen özelliklerinden dem vuran bu kavram toplum içerisinde de birçok ötekileştirmeye sebep olmuştur.
Baktığımız vakit bu kavram “sarışın” olmanın cazip olmak ile yakından ilişkilendirilmesi.
Avrupa kültüründe sarı saç ve mavi göz, hoşluk algısının değişmesinde rol almıştır. Bu da reklamcılık, oyunculuk, beyaz perde üzere dallarda sömürüye yol açmıştır.
Çağdaş tanınan kültürde erkeklerin sarışın bayanları öbür saç renklerine oranla daha cazibeli bulması son derece klişeleşmiştir. Anita Loos’un 1925 tarihli romanı ‘Gentlemen Prefer Blondes’ (Erkekler Sarışın Sever) kitabıyla birlikte bu niyet tam manasıyla yaygınlaşmıştır.
Örneğin eski vakitlerde yayınlanan reklamlarda sarışınların öteki insanlardan daha çok eğlendiği ve daha az ciddiyete sahip olduğu vurgulanmıştır.
Amerika’da olduğu üzere dünyada sarışın olmak düşük zekayla ilişkilendirilir. Ancak memleketler arası bilimsel çalışmalar, doğuştan sarışın olanların Afro-Amerikan yahut esmer bayanlardan IQ oranı olarak daha yüksek olduğunu göstermiştir.
Bunlara ek olarak sarışın bayanlar ekseriyetle yalnızca “zekadan çok dış görünüşüne kıymet veren kadın” olarak algılanır.
Ayrıca beşerler, sarışın bayanların esmer bayanlardan daha az ciddiyete sahip olduğu düşünülür. Bu üslup cinsiyetçi yaklaşımlar birinci olarak 1775 tarihli ‘Les Cuiosites de la Foire’ oyununda hiciv yoluyla seyirciye sunulan Rosalie Duthé karakteriyle görülmüştür. Bu karakter, konuşurken daima olarak duraksar ve etrafı tarafından aşağılanır. Brezilya’da bu durum, sarışın bayanların ahlaksız olarak kabul edilmesinden tutun da bu bayanların hor görülmesine kadar birçok spekülasyona sebep olmuştur.
Alfred Hitchcock da “aptal sarışın” algısını kullananlardan. Sinemaların sonundaki aykırı köşeler anlaşılmasın diye sarışın karakterleri ekseriyetle ön plana çıkarmış.
Reese Witherspoon da bu oyunculardan biri örneğin. Kendisi Harvard Hukuk Fakültesi’nde başarılı olan ‘aptal sarışın’ bir karakteri canlandırarak bu algıya zıt bir karakter yaratmıştır. Bunların yanında genel olarak baktığımız vakit da sarışınlık terimi devamında ‘çıtır’, ‘genç’, ‘şarap’ üzere birçok sıfatı da beraberinde getiriyor.
Peki “sarışınlık” kavramı günlük hayata nasıl entegre edildi?
Grace Kelly’yi bir yerden gözümüz ısırıyordur. Kendisi To Catch a Thief (1955) sinemasında ‘buz üzere soğuk bir sarışın’ karakterle karşımıza çıkıyor.
Fakat Profesör Annette Khun, sinemalardaki “sarışınlık” algısını üç kategoriye ayırıyor.
-
Buz üzere soğuk sarışın: İçerisindeki ateşi hoşluğuyla kapatan sarışın stereotip.
-
Sarışın ‘bomba’: İçi içine sığmayan bir cinsel dürtüye sahip olan ve erkeklerin gözünde belli bir ‘fiyatı’ olan sarışın stereotip.
-
Aptal sarışın: Açık görüşlü ve doğal cinsel dürtülere sahip olsa da zeki olmayan sarışın stereotip.
