Tarihimizde yapılan birçok antlaşmalar ortasında Brest Litovsk Antlaşması da vardır. Osmanlı’nın toprak için yaptığı son antlaşmadır. Bu antlaşma tarihimiz ve Türk milleti için değerli bir antlaşmadır. Pekala, Brest Litovsk Antlaşması nedir? Hangi ülkeler ortasında imzalanmıştır? 1. dünya savaşı itilaf devletleri..
BREST LİTOVSK ANTLAŞMASI NEDİR?
Brest Litovsk Barış Antlaşması, 3 Mart 1918 tarihinde Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti ile Alman İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Osmanlı Devleti ve Bulgaristan Krallığı ortasında imzalanmış, İttifak Devletleri’nin yenilmesi üzerine geçersiz kalmış bir barış antlaşmasıdır. Osmanlı Devleti’nin toprak kazandığı en son antlaşmadır.
HANGİ ÜLKELER ORTASINDA İMZALANMIŞTIR?
Çanakkale Savaşları’ndan sonra yardım bulamayan Rus İmparatorluğu, ekonomik alanda son büyük darbeyi yemiş oldu ve iç savaşlar yaşadı. Şubat 1917 ve Ekim 1917’de gerçekleşen bu iki ihtilal sonucunda başa gelen komünist hükûmet (Lenin’in hükûmeti, Sovyet Rusya), savaşa karşıydı. O yüzden hükûmet Avrupalı devletlerle (Alman İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Osmanlı Devleti ve Bulgaristan Krallığı ile) çabucak barış antlaşması imzalamaya girişti. Bu devletler büyük ölçüde toprak istedi. Lakin toprak kaybına Rusya komünistleri karşıydı. Yeni Sovyet Hükûmeti, barış antlaşmalarını kendi içinde görüştükten sonra, toprak kaybını savaşa tercih etti.
BREST LİTOVSK ANTLAŞMASI SONUCUNDA NE OLDU?
Antlaşma sonucunda: Alman İmparatorluğu’na Baltık ülkeleri (Estonya, Litvanya and Letonya), Polonya, Belarus, Ukrayna ve Finlandiya verildi. Osmanlı Devleti’ne Kars, Ardahan, Batum (sonradan Sovyetlere verildi) ve Artvin verildi. Antlaşma Rusya’nın Brest-Litovsk Kenti’nde imzalandığından ötürü, antlaşmaya bu isim verilmiştir.
1. DÜNYA SAVAŞI İTİLAF DEVLETLERİ
İtilaf Devletleri, Muahede Devletleri ya da Müttefik Devletler, Britanya İmparatorluğu, Fransa ve Rusya’dan oluşan ittifaktır. I. Dünya Savaşı’ndaki iki ana ittifaktan biridir. İtilaf Devletleri Almanya’nın önderliğindeki İttifak Devletleri’ne karşı savaşmıştır.İtalya evvelce İttifak Devletleri kümesinin içerisindeydi ancak 1915’te İtilaf Devletleri’nin yanında savaşa girdi (1915 yılı İtalya’nın savaşa dahil olduğu yıldır ve İttifak Devletleri’nin saflarında asla savaşmamıştır). Savaşın ilerleyen safhalarında ABD İtilaf Devletleri’ne katıldı. Rusya 1917 İhtilali’nden sonra İtilaf Devletleri kümesinden ayrılarak savaştan çekildi. Savaş sırasında yeni iştiraklerle İtilaf Devletleri kümesi genişledi. İtilaf Devletleri 1. Dünya Savaşı’ndan galip olarak çıktı ve yenilen İttifak Devletleri’nin topraklarını kısmen işgal etti. İtilaf Devletleri; Sırbistan, Rusya, Fransa, Belçika, Birleşik Krallık, Avustralya, Güney Afrika, Hindistan, Britanya, Kanada, Yeni Zelanda, Newfoundland, Karadağ, Japonya, İtalya, Portekiz, Romanya, ABD, Yunanistan’dır.