Can Dündar ; Türk araştırmacı, gazeteci, televizyoncu ve belgesel yapımcısıdır. Yargıtay’ın bozduğu 35 sanıklı Çarşı davası ile İstinaf Mahkemesi’nce bozulan Osman Kavala, Can Dündar ve Mehmet Ali Alabora’nın da ortasında bulunduğu 17 sanıklı Seyahat ana davasının birleştirilmesinin akabinde birinci duruşma bugün görülecek. Bu gelişmenin üzerine, Can Dündar kimdir? Can Dündar kaç yaşında, nereli, mesleği ne? Can Dündar hayatı ve biyografisi! soruları araştırılmaktadır. Pekala, Can Dündar kimdir? Can Dündar kaç yaşında, nereli, mesleği ne? Can Dündar hayatı ve biyografisi! İşte ayrıntılar…
CAN DÜNDAR KİMDİR?
Can Dündar 16 Haziran 1961, Ankara’da doğmuş, Türk araştırmacı, gazeteci, televizyoncu ve belgesel yapımcısıdır.
Türkiye’nin yakın tarihi, siyaseti ve tanınan kültür bahislerinde hazırladığı belgeselleri ile tanınmış bir belgesel yapımcısıdır. Bilhassa Sarı Zeybek (1993) belgeseli ilgi görmüştür.
Şubat 2015’te Cumhuriyet Gazetesi’nin genel yayın direktörü olan Dündar’ın, bu gazetede 29 Mayıs 2015 tarihinde kendi imzasıyla yayınlanan MİT Tırlarındaki silah haberi büyük yankı uyandırmış ve gazeteci bu haber nedeniyle tutuklanıp yargılanmıştır.
Yargılama sonucunda casusluk ve hükûmeti ortadan kaldırma suçlamalarından beraat eden Dündar, devletin saklı evraklarını elde edip yayınlamaktan ceza aldı. Davanın temyiz sürecinde tutuksuzluğu devam eden gazeteci, can güvenliği tasasıyla Almanya’ya gitti. Dündar, Cumhuriyet gazetesi genel yayın direktörlüğünden ayrılmış; tıpkı gazetede köşe yazarlığına devam edeceğini açıklamıştır. 31 Ekim 2016 tarihinde hakkında yakalama kararı çıkarılmıştır. Oslo Barış Araştırmaları Enstitüsü tarafından açıklanan 2017 Nobel Barış Mükafatı adayları ortasında üçüncü sırada yer aldı.
CAN DÜNDAR’IN HAYATI
Ali İstek ve Öznur Dündar çiftinin tek çocuğu olarak doğdu.
Birinci ve orta tahsilini Ankara’da tamamladı. Ankara Atatürk Lisesi’nden mezun olduktan sonra 1982’de Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Basın Yayın Yüksek Okulu’ndan mezun oldu.
Üniversite yıllarında gazeteciliğe başladı. 1979’dan itibaren sırasıyla Yankı, Hürriyet, Nokta, Haftaya Bakış, Kelam ve Tempo’da çalıştı.
1986’da Birleşik Krallık’ta London School of Journalism’i bitirdi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi İktisadî ve İdarî Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu İdaresi Kısmı’nda siyaset bilimi kısmında yüksek lisansını tıpkı senede tamamladı. “Media and democracy, a comparative case study on the press portrayal of the Belgrane and Kocatepe affairs” (Medya ve Demokrasi, Belgrano ve Kocatepe Olayları’nın medya tasviri üzerine mukayeseli bir inceleme) başlıklı yüksek lisans tezinde iki ülkede birer savaş gemisinin ezkaza batırılıp devlet sırrı olarak saklanması konusunu inceledi.
Televizyonculuğu
Televizyona 1988’de TRT’de Seynan Levent ile başladı. 1989-1995 ortasında 32. Gün program takımında çalıştı. 1993-1994 yıllarında Show TV’de Mehmet Ali Birand’la birlikte ‘Çapraz Ateş’i hazırladı. Bilhassa 1993’te Sivas valisi Ahmet Karabilgin, Sivas Belediye Lideri Temel Karamollaoğlu ve muharrir Aziz Nesin’in konuk olduğu kısım gündem yarattı ve üzerinden tartışmalara sebep oldu.
Gazetecilik ve belgeselciliğe tartı verdiği periyottan sonra 2006’da televizyonculuğa yönelen Dündar, 19 Eylül 2006’da başladığı Neden? isimli tartışma programını 9 Haziran 2009 tarihine kadar hazırlayıp sundu. 2009-2010’da NTV kanalında yayımlanan Canlı Gaste’yi hazırlayıp sundu ve birebir kanalda 2010-2011’de canlı ana haber bültenini sundu.
Gazeteciliği ve belgeselleri
Mehmet Ali Birand ve Bülent Çaplı ile birlikte ‘Demirkırat’ (1991) ve ’12 Mart’ (1994) isimli belgesel dizilerini hazırladı. Ayrıyeten Türkiye’nin hoşluk kraliçelerini anlatan ‘Cumhuriyet’in Kraliçeleri’ belgesel dizisini ve Atatürk’ün son 300 günün anlatan Sarı Zeybek belgesellerini hazırladı. 1994-1995 yıllarında Türkiye tarihinin gölgede kalmış kahramanlarının hikayelerini anlatan ‘Gölgedekiler’ isimli belgesel serisini hazırladı.
Köşe müellifliği 1994’te Aktüel’de başladı; birebir yıl Yeni Yüzyıl gazetesinde günlük köşe yazıları yazmaya başladı ve bu gazetede beş yıl çalıştı.
Köşe müellifliği ve belgesel yapımcılığı sürerken ODTÜ’de doktora çalışmalarına da devam eden Dündar, 1996’da “Terör ve medya: Liberal Teori ışığında, terör olaylarının televizyonda işlenişine eleştirel bir yaklaşım” başlıklı tezi ile doktorasını tamamladı. Ankara Üniversitesi Bağlantı Fakültesi’ ve ODTÜ Siyaset Bilimi ve Kamu İdaresi kısmı Kültürlerarası Çalışmalar programında yüksek lisans dersi verdi.
1996 ve 1997 yılında Show Tv için hazırladığı 10 kısımlık ‘Aynalar’ belgesel ile politik ve tarihî hususların dışına çıktı; tanınan kültür alanında çalışmalara yöneldi.
1996-1998 yıllarında 40 Dakika isimli belgesel- haber programını hazırlayıp sundu. Bilhassa 7 Ocak 1997’de yayınlanan programda Susurluk kazası’ndan yola çıkarak yapılan araştırmalarla ilgili savlar uzun müddet gündemde kaldı.[9]
Atatürk’ün öğrencilik hayatındaki ülke durumunu ve Atatürk’ün beraberliğinde gerçekleşen değişimleri anlatan Yükselen Bir Deniz belgeseli ile 1998’de belgeselciliğe döndü. Türkiye siyasi tarihi ve tanınan kültüründeki değerli şahıslar ve Köy Enstitüleri, Devlet Tiyatroları, İş Bankası, Mülkiye üzere kurumlara ait çok sayıda belgesel yaptı.
1999 Ocak’ından 2001 Ocak sonuna kadar Sabah gazetesinde köşe müellifliği yaptı. 2001 Ocak ayından itibaren Milliyet gazetesinde, Ada başlıklı köşe yazısı yazdı. 2003-2004 yıllarında Milliyet gazetesi için ‘Popüler Kültür’ ekini çıkardı. Milliyet gazetesiyle yolları 1 Ağustos 2013 tarihinden itibaren ayrılmıştır. Milliyet’ten ayrıldıktan sonra BirGün’de Doğan Tılıç’ın köşesinde bir ay boyunca haftada üç gün yazdı.
Mustafa belgeseli
Mustafa Kemal Atatürk’ün hayatını anlatan Mustafa isimli sineması yazıp yönetti. 2008 yılında vizyona giren sinema, Atatürk’ü yargıladığı ya da kötülediği tarafında tenkitlere maruz kaldı.
Genel yayın direktörlüğü
25 Ekim 2013 tarihinden beri Cumhuriyet gazetesinde yazan Dündar, 8 Şubat 2015’te gazetenin genel yayın direktörlüğü vazifesine getirildi.
2014 yılında Seyahat Parkı protestoları ile ilgili ‘Gözdağı’ isimli belgeseli hazırladı.
MİT TIR’LARI DAVASI
Tutuklanması Haberler.com kısaca bilgiler sizlerle. Aşağıdan haberimizi okumaya devam edebilirsiniz.
Suriye’ye gönderilen MİT TIR’ları ile ilgili haberin 29 Mayıs 2015 tarihinde Cumhuriyet’te,’İşte Erdoğan’ın yok dediği silahlar’ başlığıyla ve Can Dündar imzasıyla duyurulmasının akabinde bu haberler e yayın yasağı getirildi. Tıpkı gün Can Dündar’a ‘devletin güvenliğine ait bilgileri temin etme, siyasî ve askerî casusluk, bilinmeyen kalması gereken bilgileri açıklama, terör örgütünün propagandasını yapma’ hatalarından, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca soruşturma başlatıldı.
Birkaç gün sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan “Bu haberi yapan kişi, bunun bedelini ağır ödeyecek, o denli bırakmam onu.” demiştir.
Erdoğan’nın savcılığa yaptığı ferdi müracaat ile Can Dündar’a ‘gerçeği yansıtmayan haber, yorum ve imgeleri yayınlamak suretiyle adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs suçunu’ öne sürerek iki sefer ağırlaştırılmış müebbet ve 42 yıl mahpus cezası talep edildi. Bu davada 26 Kasım 2015 tarihinde gazetenin Ankara temsilcisi Fazilet Gül ile birlikte tutuklanmıştır. Erdoğan, 24 Kasım’da ise “O TIR’lar Bayırbucak Türkmenlerine yardım götürüyordu. Artık diyecekler ki ‘Başbakan TIR’ların içinde silah yoktu’ diyordu… Varsa ne olacak, yoksa ne olacak.” demiştir.
‘Devletin saklı kalması gereken bilgilerini siyasi yahut askeri casusluk emeliyle temin etme’, ‘devletin güvenliğine ait saklı kalması gereken bilgileri casusluk niyetiyle açıklama’, ‘cebir ve şiddet kullanarak Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’ni ortadan kaldırmaya yahut misyonlarını yapmasını kısmen ya da büsbütün engellemeye teşebbüs etmek’ ve ‘silahlı terör örgütüne üye olmaksızın bilerek isteyerek yardım etme’ suçlamalarını içeren iddianame, İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi. 26 Kasım 2015’te tutuklu yargılanmak üzere cezaevine götürüldü.
Tahliyesi
AK Parti Küme Başkanvekili Bülent Turan, kararı sevinçle karşıladıklarını fakat mahkeme kararları üzerinden AK Partinin itham edilmesini gerçek bulmadığını söyledi. CHP Küme Başkanvekili Levent Gök, bu kararı alan Anayasa Mahkemesi üyelerini kutladığını söyledi. MHP Küme Başkanvekili Erkan Akçay, HDP Küme Başkanvekili İdris Baluken ve Pervin Buldan kararı sevinçle karşıladıklarını söz etti.
Avrupa Kurulu Genel Sekreteri Thorbjorn Jagland ve AGİT, kararı memnuniyetle karşıladıklarını ve basın özgürlüğü açısından değerli bulduklarını söz ettiler.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 28 Şubat günü Can Dündar için Anayasa Mahkemesi’nin verdiği tahliye kararını “Mahkeme bu halde bir karar vermiş olabilir. Ben Anayasa Mahkemesinin vermiş olduğu karara yalnızca sessiz kalırım o kadar. Fakat onu kabul etmek durumunda değilim (…) Ve verdiği karara da uymuyorum, hürmet da duymuyorum. (…) Aslında onlarla ilgili kararı veren mahkeme kararında direnebilirdi. Şayet kararında direnmiş olsaydı, bu ferdi müracaat yahut da AYM’nin vermiş olduğu karar boşa çıkacaktı.” formunda yorumladı.
Erdoğan 4 Mart’ta ise “Evet ortada bir Anayasa ihlali vardır. Lakin Anayasa’yı ihlal eden değilim. Bu Anayasa Mahkemesi’nin karar merciinde olanlardır. Birinci mahkeme Anayasa Mahkemesi’nin kararına uydu. Lakin bu işin bittiği manasına gelmez. Savcı karara itiraz edebilir. İtiraz durumunda, bir üst mahkeme yeni bir süreci başlatabilir.” dedi.
Yargılanması
6 Mayıs 2016’da gerçekleşen dördüncü duruşma sonucunda Dündar ve Gül, hükûmeti ortadan kaldırma suçlamasından beraat etti. İkili hakkındaki casusluk suçlaması da düştü. Devletin zımnî dokümanlarını elde edip yayınlamaktan yedi yıl mahpus cezası alan Dündar’ın cezası beş yıl 10 aya indirildi. Davanın temyiz sürecinde tutuksuzluğu devam eden Dündar, can güvenliği telaşı ile Almanya’ya gitti. Dündar, Ağustos 2016’da Cumhuriyet gazetesi genel yayın direktörlüğünden ayrılmış; birebir gazetede köşe yazarlığına devam edeceğini açıklamıştır.
24 Ocak 2017’den beri Almanya merkezli Özgürüz isimli haber portalının genel direktörlüğünü sürdürmektedir.
23 Aralık 2020 tarihinde Dündar, siyasi ve askeri casusluk ile terör örgütüne yardım kabahatlerinden 27 yıl 6 ay mahpus cezası aldı.
Sizce Türkiye, parlamenter sisteme dönmeli mi?
— Haberler.com (@Haberler) September 30, 2021