Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Birleşmiş Milletler (BM) 76. Genel Konseyi Toplantısında yaptığı konuşmada, “Uluslararası toplum bir 10 yıl daha Suriye krizinin devam etmesine müsaade veremez. Suriye krizinde insanlık onurunu kurtaran bir ülke olarak artık yeni göç dalgalarını karşılamaya ne imkanımız ne tahammülümüz var” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Birleşmiş Milletler (BM) 76. Genel Konseyi Toplantısı’nda dünyaya seslendi. Erdoğan, korona salgını, Afganistan, Suriye ve Libya’da yaşanan gelişmeler, Kıbrıs sıkıntısı ve Doğu Akdeniz’deki gelişmelerin yanı sıra konuşmasının büyük kısmını iklim değişikliğine ayırdı.
“Umutla dayanıklılığı inşa etmek”
Bu yıl ki Genel Heyetin “Umutla dayanıklılığı inşa etmek” temasıyla düzenlenmesinin isabetli olduğunun altını çizen Erdoğan, “Geride bıraktığımız yaklaşık 2 yılda insanlık olarak sancılı günler geçirdik. Son asrın en büyük sıhhat krizi olarak nitelenen Covid-19 salgınında ortalarında dostlarımızın, yakınlarımızın, sevdiklerimizin de olduğu 4,6 milyon insanı kaybettik. Gösterilen onca efora ve aşılamada alınan araya karşın salgının olumsuz tesirlerinin devam ettiğin görüyoruz. BM 76. Genel Heyetini da bu türlü bir atmosferde gerçekleştiriyoruz. Burada vereceğimiz dayanışma ve işbirliği iletilerinin salgınla çabayı desteklemenin yanı sıra güç günler yaşayan milyarlarca insanın umutlarını artıracağına inanıyorum. Genel Heyetimizin milletlerarası toplumun sorunlarında tahlile daha faal katkı sağlaması için güçlendirilmesi gerekiyor. Bu doğrultuda verimli çalışmalar yapan 75. Genel Şura Lideri Volkan Bozkır’a şükranlarımı sunuyorum. 76. Genel Heyet Başkanlığın üstlenen Abdullah Şahid’in devraldığı bayrağı çok daha üstlere taşıyacağına inanıyorum. Türkiye olarak Genel Heyetin faaliyetlerini en verimli halde icra etmesi için üzerimize düşen sorumlulukları yerine getirmeyi sürdüreceğiz. Bu vesile ile BM Genel Sekreterliği vazifesini bir defa daha üstlenen Sayın Guterres’i tebrik ediyorum. Bu yıl ki Genel Şuranın ‘Umutla dayanıklılığı inşa etmek’ temasıyla düzenlenmesi olağanüstü isabetlidir” dedi.
“Türkovac’ı tüm insanlığın istifadesine sunacağız”
Korona virüs salgını ile birlikte dünyada yaşanan gelişmelere değinen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Öncelikle acı da olsa bir gerçeği tabir etmek istiyorum, insanlık olarak bize büyük bir aile olduğumuzu tekrar hatırlatan bu salgında ne yazık ki, global dayanışma açısından âlâ bir imtihan verilemedi. Özellikle az gelişmiş ülkeler ve fakir toplum kesitleri salgın karşısında adeta bahtlarına terk edildi. Dünya genelindeki can kaybının yüksekliğinde global sistemin artık tahlil yerine sorun çıkartan, sıkıntıları derinleştiren, sıkıntıları çözümsüzlüğe mahkum eden çarpık yapısının da hissesi bulunuyor. Milyonlarca insanın hayatını kaybettiği, on milyonlarca insanın virüsün pençesinde kıvrandığı bir devirde aşı milliyetçiliğinin farklı tekniklerle hala sürdürülüyor olması insanlık ismine yüz kızartıcıdır” diye konuştu.
“İlk aşının Almanya’da yaşayan Türk kökenli iki bilim insanı tarafından geliştirilmesinden gurur duyduk”
“Özellikle bu salgını global bir felaketin üstesinden lakin memleketler arası işbirliği ve dayanışmayla gelinebileceği açıktır” sözlerini kullanan Erdoğan, “Tüm ülkeler bu salgından kurtulmadan rastgele bir ülkenin tek başına itimatla hayatını sürdürmesi mümkün değildir. Genel Konseyde ortaya çıkacak iradenin bu hakikatin anlaşılması bakımından bir dönüm noktası olmasını temenni ediyoruz. Salgın periyodunda global işbirliğinin kıymeti yanında tıp biliminin ulaştığı yüksek seviyeyi de görme imkanı bulduk. DSÖ tarafından onaylanan birinci aşının Almanya’da yaşayan Türk kökenli iki bilim insanı tarafından geliştirilmesinden gurur duyduk” dedi.
“159 ülke ve 12 milletlerarası kuruluşa tıbbi yardım gönderdik”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Türkiye olarak ‘insanı yaşat ki devlet yaşasın’ inancı ile birinci günden itibaren elimizdeki imkanları dost ve kardeşlerimizle paylaşmaya çalıştık. Bir taraftan vatandaşlarımıza en uygun sıhhat hizmetini sunarken, başka taraftan da 159 ülke ve 12 milletlerarası kuruluşa tıbbi yardım gönderdik” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu vesile ile yerli aşımız Türkovac’ı yakın vakitte milletimizle birlikte tüm insanlığın istifadesine sunacağımızı buradan tabir etmek istiyorum. DSÖ’nün güçlendirilmesi ve salgınlara karşı mukavele hazırlanması teşebbüslerini destekliyoruz. Kamu sağılığının korunması ile toplumsal ve ekonomik hayatın devamı ortasında makul bir istikrar kurulması gerektiğini de bilhassa vurguluyoruz” sözlerini kullandı.
“Afgan halkının huzura kavuşmasını temenni ediyoruz”
“Uluslararası toplum bir 10 yıl daha Suriye krizinin devam etmesine müsaade veremez”
Suriye’de tüm dünyanın gözlerinin önünde yüzbinlerce kişinin vefatına, milyonlarca kişinin yerlerinden edilmesine neden olan insani dramın 10 yılı geride bıraktığını hatırlatan Erdoğan, “Ülkemiz bir yandan 4 milyona yakın Suriyeliye kucak açarken, bölgeyi kana ve gözyaşına boğan terör örgütlerine karı alanda gayret etmektedir. DEAŞ ile göğüs göğse çarpışan ve bu terör örgütünü hezimete uğratan tek NATO müttefikiyiz. Alandaki varlığımızla PKK terör örgütünün Suriye’deki uzantılarının işlediği katliam ve etnik paklık faaliyetlerinin önüne biz geçtik. Şehitler verme değerine yürüttüğümüz eforlar sonucunda inançlı hali getirdiğimiz bölgelere şuana kadar 462 bin Suriyelinin istekli olarak geri dönüşünü sağladık. Tıpkı biçimde İdlib’deki varlığımız sayesinde milyonlarca insanın hem canını kurtardık hem yerinden edilmesini önledik. Memleketler arası toplum bir 10 yıl daha Suriye krizinin devam etmesine müsaade veremez. Meseleye Suriye halkının beklentilerini karşılayacak formda BM Güvenlik kurulunun 2254 sayılı kararı temelinde siyasi bir tahlil bulunması için daha güçlü bir irade ortaya konulması gerekiyor” dedi.
“Suriye’nin kuzey batısına Türkiye üzerinden ulaştırılan BM insani yardım sisteminin 12 ay müddetle uzatılmış olmasını memnuniyet karşılıyoruz” sözlerini kullanan Erdoğan, “Bu bahiste sergilenen uzlaşmacı yaklaşımın siyasi sürecin ilerletilmesi ve sığınmacıların istekli, inançlı ve onurlu formda geri dönüşlerinin sağlanması için ortaya konulmasını temenni ediyoruz. Bölgedeki terör örgütleri ortasında ayrım yapılmasının, bunların taşeron olarak kullanılmasının kabul edilemez olduğunu huzurlarınızda tekrar tabir etmek istiyorum. Son 10 yılda dünyanın farklı ülkelerinde yaşanan terör aksiyonları terörün yalnızca bizim değil tüm insanlığın ortak düşmanı olduğunu göstermiştir. Suriye’nin toprak bütünlüğünü ve ulusal güvenliğimizi tehdit eden terör örgütleri ile uğraşımız kararlılıkla sürecektir. Ülkemizde Suriyeliler dışında da sayıları bir milyonu aşan çeşitli statülerde göçmen vardır. Afganistan’daki gelişmeler sebebiyle son periyotta bu ülkeden göç akını ihtimali ile karşı karşıyayız. Suriye krizinde insanlık onurunu kurtaran bir ülke olarak artık yeni göç dalgalarını karşılamaya ne imkanımız ne tahammülümüz var. Adil yük ve sorumluluk paylaşımı temelinde tüm paydaşların bu bahiste üzerine düşeni yapmanın vakti çoktan gelmiştir. Artık 1951 Cenevre Kontratının ve memleketler arası insani hukuku aşındıranlara karşı somut bir hal ortaya konulmalı” dedi.
“Libya’da memleketler arası meşruiyete verdiğimiz güçlü dayanak sayesinde ateşkes tesis edildi”
Libya’da yaşananlara değinen Erdoğan, “Libya’da memleketler arası meşruiyete verdiğimiz güçlü dayanak sayesinde ateşkes tesis edilmiş akabinde Başkanlık Kurulu ve Ulusal Birlik Hükümeti kurulmuştur. Ulusal Birlik Hükümetinin kamu hizmetlerinin sağlanması, tüm kurumların birleştirilmesi ve seçimlerin vakitlice düzenlenmesi eforlarına dayanak vermeye devam edeceğiz. Memleketler arası topluma Libya’nın tüm bölgelerini temsil eden legal hükümetin yayında durulması çağrımı tekrarlıyorum” tabirlerini kullandı.
“Filistin halkının haklarına yönelik ihlallere karşı durmayı sürdüreceğiz”
Bölgede istikrarsızlığı körükleyen, barış ve güvenliği tehdit eden en kıymetli sıkıntılardan birisinin de İsrail-Filistin ihtilafı olduğunu belirten Erdoğan, “Filistin halkına yönelik zulüm sürdükçe Ortadoğu’nun kalıcı barış ve istikrara kavuşması mümkün değildir. Bunun için işgal, ilhak ve yasa dışı yerleşim siyasetlerine kesinlikle ve derhal son verilmelidir. Kudüs’ün 1947 tarihli BM kararına dayanan milletlerarası statüsüne, Harem-i Şerif’in mahremiyetine ve Filistin halkının haklarına yönelik ihlallere karşı durmayı sürdüreceğiz. Barış süreci ive iki devletli tahlil vizyonu daha fazla gecikmeksizin tekrar canlandırılmalıdır. 1967 temelinde bilhassa başşehri Kudüs olan bağımsız ve coğrafik bütünlüğe sahip bir Filistin devleti kurulması öncelikli amaçlarımız ortasındaki yerini koruyor” dedi.
“Azerbaycan legal müdafaa hakkını kullanarak öz topraklarındaki işgali sona erdirmiştir”
Kafkasya, Kırım, Çin, Bangladeş ve Myanmar’daki sıkıntılara da değinen Erdoğan, “Kafkasya’daki istikrar bakımından yakın devirde değerli adımlar atılmıştır. Azerbaycan yasal müdafaa hakkını kullanarak güvenlik kurulunun yıllardır uygulanmayan kararlarına mevzu olan öz topraklarındaki işgali sona erdirmiştir. Bu gelişme bölgede kalıcı barış ismine yeni fırsat pencerelerinin açılmasına da imkan sağlamıştır. Tarafların atacağı her olumlu adımı destekleme kararındayız. İlhakını tanımadığımız Kırım dahil, Ukrayna’nın toprak bütünlüğünün ve egemenliğinin korunmasına ehemmiyet veriyoruz. Çin’in toprak bütünlüğü perspektifinde Müslüman Uygur Türklerinin temel haklarının korunması konusunda daha çok efor gösterilmesi gerektiğine inanıyoruz. Keşmir’de 74 yıldır müddet gelen sorunun taraflar ortasında diyalog yoluyla ve ilgili BM kararları çerçevesinde çözülmesinden yana olan halimizi sürdürüyoruz. Bangladeş ve Myanmar’daki kamplarda güç koşullarda yaşayan Müslümanların ana vatanlarına inançlı, istekli ve onurlu, kalıcı formda geri dönüşlerinin sağlanmasına da dayanak veriyoruz” dedi.
“Kıbrıs Türk halkının ortaya koyduğu yeni tahlil vizyonunu destekliyoruz”
Kıbrıs sıkıntısında adil, kalıcı ve sürdürülebilir bir tahlilin fakat sonuç odaklı gerçekçi bir yaklaşımla mümkün olduğunun altını çizen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “BM’nin eşit olarak kabul ettiği Ada’daki iki halktan birinin başkanı sizlere hitap edebilirken, öteki başkanın bu platformda sesini duyuramaması adil değildir. Tahlil için Ada’nın asli ögesi olan Kıbrıs Türk halkının hâkim eşitliğinin ve eşit memleketler arası statüsünün tescil edilmesi gerekiyor. Kıbrıs Türk halkının ortaya koyduğu yeni tahlil vizyonunu destekliyoruz. Buradan milletlerarası topluma Kıbrıs Türklerinin görüşlerini açık yüreklilikle ve önyargısız bir biçimde kıymetlendirme davetinde bulunuyorum” sözlerini kullandı.
Erdoğan, “Doğu Akdeniz’deki sükunet ortamının devamı ortak çıkarımızdır. Deniz yetki alanlarının paylaşımına ait problemlerin milletlerarası hukuk ve güzel komşuluk bağlantıları çerçevesinde çözülmesini temenni ediyoruz. Bunun için öncelikle Doğu Akdeniz’de en uzun kıyıya sahip Türkiye’yi bölgede yok sayan anlayıştan vazgeçilmesi kuraldır. Diyalog ve işbirliği için bölgedeki tüm aktörlerin yer alacağı Doğu Akdeniz Konferansı düzenlenmesi önerisi hala masadadır. Emsal formda Ege Denizi’ndeki meselelerin da ikili diyalogla çözülmesi gerektiğine inanıyoruz” dedi.
Türkiye’nin öteki ülkelerle ilgili çalışmalarını anlatan Erdoğan, “AB’ye üyelik sürecindeki kararlılığımızı da sürdürüyoruz. Afrika ile 100 yıllara dayanan esaslı bağlarımızdan aldığımız güçle bugün de Kıta ile ve Afrika Birliği ile dayanışma içindeyiz. Bu anlayışla Üçüncü Türkiye Afrika İştirak Doruğu’nun önümüzdeki devirde Türkiye’de yapılması için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Yine Asya teşebbüsümüzle de Türkiye’nin Avrupa ile Asya ortasındaki birleştirici pozisyonunu pekiştiriyoruz. Birebir halde Latin Amerika ve Karayipler bölgesiyle ikili ve çok taraflı platformlarda bağlarımızı geliştirmeye büyük kıymet veriyoruz. Türkiye herkes için daha inançlı, huzurlu, müreffeh ve hakkaniyetle dünya yolunda atılan her adımın yanında olmuştur” sözlerini kullandı.
“Dünyadaki alt yapının kıymetli bir kısmı son 2 asrın ürünüdür”
Erdoğan, konuşmasının kıymetli bir kısmını de iklim değişikliğine ayırdı. Erdoğan, “Dünya, üzerindeki milyonlarca canlı türene kucak açarken, bu cömertliğinin karşılığında bizden yalnızca tabiatın istikrarına hürmet duymamızı istiyor. İnsanoğlu tarih boyunca sürdürdüğü gelişme ve kalkınma arayışında dünyanın bize sunduğu kaynakları maalesef hoyratça kullanmıştır. Asırlardır devam eden bu sürecin sonunda tabiatın kendi istikrarı dışında büsbütün insanoğlunun yol açtığı tehditlerle karşı karşıya bulunuyoruz. İklim değişikliği, hava kirliliği, su ve besin kirliliği, biyoçeşitliliğin kaybı üzere başlıklar altında toplayabileceğimiz sıkıntılar insanlığın geleceği belirsizliğe atacak boyuta ulaşmıştır. Bu başlıklardan iklim değişikliği, etraf sorunu olmasının ötesinde telafisi imkansız sonuçlara yol açması bakımından üzerinde bilhassa durulması gereken bir bahistir. Sanayi öncesi periyoda kıyasla yüzde 50 artış gösteren karbondioksit, metan, azot, oksit üzere sera gazları dünyamızın adeta ateşini yükseltiyor. Hakikaten bir müddettir dünyanın her tarafında sanayi öncesi periyoda nazaran 1,1 santigrat derece artış gösteren sıcaklığın yol açtığı afetler yaşanıyor. Asya ve Avrupa’da seller, Amerika’da kasırgalar, Afrika’da kuraklık, Akdeniz çanağında yangınlar, Grönland’ın tepesinde yağmur, çöllere kar yağması üzere alışık olmadığımız hadiselerle karşılaşıyoruz. Bu afetler etrafa ve eko sisteme verdiği ziyanlar yanında insanların can ve mal güvenliğini de tehdit ediyor. Pek çok yerde beşerler toplu solarak diğer yerlere göç etmeye hazırlanıyor. Halbuki dünya şimdi Suriye ve Afganistan üzere çatışma kaynaklı kriz bölgelerinin yol açtığı mülteci sorununa tahlil bulamadı. Bu türlü bir devirde kuraklık, besin sorunu, hava olayları üzere bu cins sebeplere dayalı yüzlerce milyonluk göçlerle nasıl baş edileceği meçhuldür. İklim değişikliğinin en büyük tesiri büyük kentlerde yaşan nüfuslar üzerinde görülecektir. Mesela içinde bulunduğumuz New York kenti yalnızca 2 hafta ortayla maruz kaldığı dev kasırgaların yol açtığı ve her biri lakin 500 yılda bir görülebilen yağışlar yüzünden güç günler geçirmiştir. Avrupa’nın batısını etkileyen yağışların sebep olduğu yıkımlar hala onarılamamıştır. Türkiye olarak bu bahiste en süratli ve faal tahliller üreten ülke olmamıza karşın biz de epey dertli günler yaşadık. Dünyadaki alt yapının kıymetli bir kısmı son 2 asrın eseridir. İklim değişikliğinin yol açtığı değişimleri bu alt yapıyla karşılayabilmek mümkün değildir. Global sıcaklık artışının devam etmesi, daha ağır yağışların gelecek olması hepimizi yeni arayışlara yöneltmelidir. Mesela, kent planlamalarının artık iklim değişikliğinin yol açtığı sonuçlar göz önünde bulundurularak yapılması zarurî hale gelmiştir. En kıymetli karbon yutak alanları ortasında bulunan ormanların bir yandan arazi kullanımı ile öteki yandan yangınlarla yok olmaya yüz tutması dünyamızı bekleyen bir öteki tehlikedir. Sıcaklık artışının etkilediği bir öteki alan da denizlerimizdir. Genleşen su ve eriyen buzullar deniz düzeylerini son bir asırda 20 santim yükseltmiştir. Bu sayı dünyanın son 3 bin yılındaki en süratli artıyı söz ediyor. Şayet faal tedbirler alınmaz ve sera gazı emisyonları artmayı sürdürürse 100 yılımızın sonunda deniz düzeylerinin bir metreden fazla yükselmesi bekleniyor. Bu türlü bir yükseliş kıyı kentlerinin ve ada devletlerinin kıymetli kısmının haritalardan silinmesi demektir. Bu durum beraberinde yeni ve devasa kitlelerden oluşan göç dalgalarını da getirecektir. Dikkatinizi çekmek istiyorum, saydığım tüm bu meseleler yalnızca sıcaklıktaki 1,1 santigratlık artışla ortaya çıkmıştır. Bu artış 1,5 santigrata, 2 santigrata ve daha fazla yükseldiğinde nelerle karşılaşabileceğimizin taktirini sizlere bırakıyorum” tabirlerini kullandı.
“Barış, istikrar, refah ve memnunluk içinde bir dünyayı beraberce inşa edebiliriz”
“Dünya 5’ten büyüktür” tespitini iklim değişikliği konusunda da tekrarlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Tüm bu gelişmeler üzerine dünya devletleri olarak iklim değişikliği ile uğraş için 2015 yılında bir ortaya gelerek Paris İklim Muahedesi konusunda mutabık kaldık. Muahedenin maksadı 100 yılın ortasına kadar global sıcaklık artışını 1,5 derece ile sonlu tutmaktı. Lakin gidişat önlem alınmadığı taktirde bunun çok ta mümkün olmadığına işaret ediyor. Bunun için öncelikle ve en çok da iklim değişikliğine yol açan sıkıntıların ortaya çıkmasında tarihi sorumluluğu olan ülkelerin elini tayın altına koyması kaidedir. Korona virüs salgının önüne geliştirilen aşılarla geçmek tahminen mümkün olabilecektir lakin iklim değişikliği konusunda bu türlü bir laboratuvar tahlili bulunabilmesi kelam konusu değildir. İşte bunun için her fırsatta lisana getirdiğimiz ‘dünya 5’ten büyüktür’ tespitini iklim değişikliği konusunda da tekrarlıyorum. Tabiata, havamıza, suyumuza, toprağımıza, yeryüzüne kim en çok verdiyse, doğal kaynakları kim vahşice sömürdüyse iklim değişikliği ile çabaya en büyük katkıyı onlar yapmalıdır. Geçmişten farklı olarak bu kez kimsenin ‘ben güçlüyüm, fatura ödemem’ deme hakkı yoktur. Zira iklim değişikliği insanoğluna epey adil davranıyor. Avrupalı, Asyalı, Amerikalı, Afrikalı, güçlü, yoksul farkı dinlemeden herkese tıpkı muameleyi yapıyor. Hepimize düşen misyon bu tehdit karşısında hakkaniyete dayalı bir yük paylaşımıyla önlemlerimizi almak, yükümlülüklerimizi hızla yerine getirmektir. Türkiye olarak bu anlayışla hareket ediyoruz. Paris İklim Mutabakatına birinci imza atan ülkelerden biriyiz. Lakin, yükümlülüklerle ilgili adaletsizlikler sebebiyle şimdi bu muahedeyi yürürlüğü koymamıştık. Son devirde bu çerçevede kaydedilen aralığın akabinde aldığımız kararı buradan, BM Genel Şurasından tüm dünyaya duyurmak istiyorum. Paris İklim Muahedesini atılacak yapan adımlara uygun biçimde ve ulusal katkı beyanımız çerçevesinde önümüzdeki ay meclisimizin onayına sunmayı planlıyoruz. Glasgow’da yapılacak BM İklim Değişikliği Konferansından evvel karbon nötr, bu maksadın muahedenin onay evresini tamamlamayı düşünüyoruz. Yatırım, üretim, istihdam politikalarımızda esaslı değişikliğe yol açacak bu süreci 2053 vizyonumuzun ana ögelerinden biri olarak kabul ediyoruz. İklim değişikliği ile ilgili öbür adımlarımız da var, AB Yeşil Mutabakatına ahenk için gereken aksiyon planını hazırlayarak geçtiğimiz aylarda devreye aldık. Eşim Emine Erdoğan’ın öncülüğünde yürütülen Sıfır Atık projesi ile geri kazanım oranımızı 3 yılda 9 puan artırdık. Orman varlığımızı 20,8 milyon hektardan yaklaşık 23 milyon hektara yükselterek yutak alanlarımızı çoğalttık. Yenilenebilir güç kaynaklarının elektrik üretiminde heyeti gücümüz içindeki hissesini yüzde 53’e çıkarttık. Sanayimizi pak üretim faaliyetlerine uygun halde yapılandıracak adımları aslında uzunca bir müddettir teşvik ediyoruz. Bu çalışmaları gereken finansman takviyesini alarak daha ileri taşıma konusunda kararlıyız. Global hiçbir probleme, krize, davete kayıtsız kalmayan Türkiye, iklim değişikliği ve etrafın korunması konusunda da üzerine düşenleri yapacaktır. Karşı karşıya kaldığımız zorluklara karşın daha adil dünyanın mümkün olduğuna dair inancımızı tekrarlamak istiyorum. BM’yi bu doğrultuda tüm insanlığı ilgilendiren problemlerin tahlili için yegane platform olarak görmeyi sürdürüyoruz. İçinde bulunduğumuz binanın çabucak karşısında yer alan ve açılışını dün yaptığımız yeni Türkevi binamız da BM sistemine olan inancımızın bir tabiridir. Dünyadaki en büyük 5 diplomatik ağdan birine sahip bir ülke olarak geniş bir coğrafyada vicdanlı ve adil tahliller için alanda ve masada güçlü bir formda varlık gösteriyoruz. Barış, istikrar, refah ve memnunluk içinde bir dünyayı beraberce inşa edebiliriz” dedi. – NEW YORK
#Koronavirüs aşısı yaptırdınız mı?
— Haberler.com (@Haberler) September 17, 2021