Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, terör örgütlerine yönelik hudut ötesi operasyonlara ait, “Operasyonun yapılması gerektiği vakitte alışılmış ki operasyon yapılır. Ondan geri adım atılmaz. Terör örgütleriyle gayretimizden bizim asla sarfınazar etmemiz mümkün değil.” dedi.
Erdoğan, G20 Başkanlar Doruğu’na katılmak üzere bulunduğu İtalya‘dan dönüşünde, uçakta gazetecilere doruğa ait değerlendirmelerde bulundu, soruları yanıtladı.
G20 Roma Doruğu’nun muvaffakiyetle tamamlandığını belirten Erdoğan, Roma’da iki gün boyunca “İnsanlar, Gezegen ve Refah” ana teması etrafında verimli toplantılar yapıldığını, yıl uzunluğu gerçekleştirilen çalışmaları gözden geçirdiklerini, global ekonomik gelişmeleri ele aldıklarını aktardı.
Sıhhat boyutuyla gayrette değerli ara alınan Kovid-19 salgınının olumsuz ekonomik tesirlerinin hala devam ettiğine dikkati çeken Erdoğan, bilhassa emtia fiyatları ve borçluluk oranlarının önemli oranda yükseldiğini söz etti.
Global enflasyon baskısının da birebir formda giderek arttığına işaret eden Erdoğan, “Bu çerçevede ekonomilerimizin dayanıklılığını artırmak emeliyle ne üzere tedbirler alabileceğimizi değerlendirdik. Global enflasyonla gayrette iş birliğinin kıymetine değindik.” dedi.
Toplantıda, koronavirüs salgınının global sıhhat sistemine olan tesirleri üzerinde fikir alışverişinde bulunulduğunu belirten Erdoğan, aşı sıkıntısında adaletsizliğin ve ayrımcılığın önlenmesi gerektiğinin vurgulandığını lisana getirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, şu an klinik deneyleri yapılan TÜRKOVAC aşısı onaylanınca, Türk milletiyle insanlığın da istifadesine sunulacağını söyledi.
G20 Doruğu’nun ana başlıklarından birinin de “İklim ve Çevre” olduğunu söyleyen Erdoğan, şunları tabir etti:
“İklim değişikliğiyle çabada üzerimize düşeni yaparak, Paris Mutabakatı’nı onayladığımızın şahsen altını çizdim. Bu bahiste öncü ve proaktif bir rol üstlenmeye hazır olduğumuzu muhataplarımızın dikkatine getirdim. Tepe vesilesiyle, konut sahibi İtalya Başbakanı Sayın Draghi, Avrupa Birliği Kurulu Lideri Sayın Von Der Leyen, Hollanda Başbakanı Sayın Rutte, önümüzdeki G20’nin konut sahibi Endonezya Cumhurbaşkanı Sayın Widodo, Amerikan Lideri Sayın Biden, Fransa Cumhurbaşkanı Sayın Macron, Avrupa Birliği Kurulu Lideri Sayın Michel, Almanya Şansölyesi Sayın Merkel ile bir ortaya geldik. Aday Şansölye ile de görüştük, hatta ikisi bir arada geldiler. Yeniden tepe sırasında farklı ülkelerden iştirakçilerle görüşmelerimiz oldu. Ziyaretim boyunca gerçekleştirdiğimiz istişarelerin ve ortaya koyduğumuz görüşlerin güzel sonuçlar doğurmasını temenni ediyorum.”
“Biden ile samimi bir toplantı yaptık”
Erdoğan, değerlendirmesinin akabinde gazetecilerin sorularını yanıtladı.
“ABD Lideri Joe Biden ile görüşmenizin genel sınırlarını neler oluşturdu? Türk-Amerikan bağlantılarının geleceğine dair değerlendirmeleriniz nelerdir?” sorusuna Erdoğan, “Sayın Biden ile samimi ve yapan havada bir toplantı yaptık. Toplantıda Mevlüt Beyefendi, İbrahim Beyefendi ve Hakan Beyefendi benimle birlikteydiler. Kendisinin yanında da Dışişleri Bakanı ile güvenlik ve istihbarattan sorumlu isimler vardı. Toplantıyı pek olumlu bir havada devam ettirdik.” cevabını verdi.
“Afganistan, Suriye, Libya ve Doğu Akdeniz mevzularında iş birliğimizi güçlendirmenin yanı sıra bilhassa de ekonomik bağlantılarımızı çok daha ağır bir biçimde devam ettirme kararı aldık.” diyen Erdoğan, bunun için gerekli talimatları verdiklerini aktardı.
Hazine ve Maliye Bakanlarına muhataplarıyla çok daha sık görüşmelerini söylediklerini belirten Erdoğan, şunları kaydetti:
“Böylece inşallah iktisatta ikili ticaret hacminde 100 milyar dolar amacımıza ulaşırız ve bu yolda yürürüz. NATO ittifakı ve stratejik paydaşlık bağlamında atılacak adımları da istişare etme fırsatını bulduk. Hepsinden öte bizim bu F-35 bahsimiz var. Malum bizim 1 milyar 400 milyon dolarlık yaptığımız bir ödeme var. Bununla ilgili olarak da F-16 tedarikini müzakere ettik. Bu bahiste da kendilerinden olumsuz bir yaklaşım görmedim. Tam bilakis, tekrar bununla ilgili de Savunma Bakanlarımızın birbiriyle görüşecekleri üzere Dışişleri Bakanlarımız da muhataplarıyla görüşerek inşallah iki ülke alakalarını ilgilendiren bu hassas mevzuyu da neticelendirmeyi umuyoruz. Biden ‘Çok kısa vakitte sonuç alamayabiliriz. Biliyorsunuz iki farklı kısımdan, Temsilciler Meclisi ve Senato’dan geçiyor. Malum, durum 50-50 fakat ben elimden geleni yapacağım.’ dedi. Ben de kendisine ‘Bunu başarabileceğinize inanıyorum ve bu mevzuda şu anda tartının sizde olduğunu görüyorum’ dedim. İnşallah Savunma Bakanlarımız da birbirleriyle görüşmeleri devam ettirecekler. Bugünkü toplantıya katılan arkadaşlarımızın bu işi yakın markajda tutmasıyla inşallah bunu nihayetlendirirsek, burada iki tane kıymetli başlığımız olacak, biri tedarik, biri de elimizdeki F-16’ların modernizasyonu. Bunların da o ortada inşallah yapılma durumu kelam konusu olacak.”
“Görüşme 1 saat 10 dakika sürdü”
Erdoğan, “Biden’e ‘Daha Adil Bir Dünya Mümkün’ kitabınızı takdim ettiniz. ‘ Türkiye‘nin Yeşil Kalkınma Devrimi’ çalışması da vardı. Bu ikisiyle ilgili geri dönüşleri neler oldu?” sorusuna, “Gerek benim ‘Daha Adil Bir Dünya Mümkün’ kitabımı gerekse ‘Türkiye’nin Yeşil Kalkınma Devrimi’ kitabını Sayın Biden’a ikram ettim. ‘Türkiye’nin Yeşil Kalkınma Devrimi’ kitabında benim bir takdim yazım bulunuyor. Biden’a ‘Biliyorsun ben de çevreciyim.’ dedim. Biz, bu kitapları verince o da ‘Ben de size kendi kitabımı takdim edeceğim.’ dedi. Onun da vefat eden oğlu hakkında yazdığı bir kitabı var.” karşılığını verdi.
“Birleşmiş Milletler Tepesi sonrası selefleriyle mukayese edip Biden için ‘Kendisiyle âlâ başladık diyemem’ demiştiniz. Bu sefer bu görüşmeden sonra bu kanaatiniz değişti mi?” sorusu üzerine Erdoğan, “Şartlar atmosfere nazaran değişiyor. BM sırasında farklı beklentilerimiz vardı. O farklı beklentiler olmayınca olay biraz daha farklı bir duruma yanlışsız gitti. O gelişme farklıydı. Bu görüşme için medya da ’20 dakikalık bir görüşme olacak’ diyordu. Bizim görüşme 1 saat 10 dakika sürdü. Medyanın bizimle nasıl uğraştığını anlayın.” sözlerini kullandı.
“Yani kendilerince (kabul etmeyecek, görüşmeyecek) de derler, 20 dakikaya da indirirler lakin bizim görüşme 1 saat 10 dakika sürdü.” diyen Erdoğan, daha sonra öbür programlara geçtiklerini anlattı.
Biden ile BM Genel Şurasının yapıldığı periyottan bu yana farklı bir sürecin olduğunu belirten Erdoğan, “Şimdi bizim Türkevi tam BM’nin çapraz karşısında. İnşallah gün ola harman ola. Konuk ederiz, orada da görüşmemizi yapabiliriz, o da olur, niçin olmasın. Ayrıyeten güvenlik, savunma, ticaret, terörle uğraş ve bölgesel bahisler başta olmak üzere aramızdaki bütün mevzularla ilgili ortak bir sistem kurulması konusunda mutabık kaldık, anlaştık. İnşallah bu bahisleri da ilgili arkadaşlarımız şahsen yürütecekler.” diye konuştu.
“Temel önceliklerde mutabakata vardık”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Amerika’nın bugüne kadar açıkça PKK/YPG’ye verdiği dayanak var. Silah eğitimi devam ederken Türkiye’nin onca ihtarına karşın tatbikat yapmaya kadar gitti işler. Sizin bu bahiste aslında çok açık ve net bir bildiriniz vardı. Sorumluluklar karşılanmadığı sürece her an bir operasyon sinyali verdiniz, ‘Gerekirse operasyon yaparız bu bölgede’ dediniz. Bu yeni süreçten ne bekliyoruz ve bundan sonraki süreç Türkiye’nin operasyon ihtimalini nasıl tesirler?” sorusuna karşılık şunları kaydetti:
“Operasyonun yapılması gerektiği vakitte alışılmış ki operasyon yapılır. Ondan geri adım atılmaz. Bir sefer terör örgütleriyle olan çabamızdan bizim asla sarfınazar etmemiz mümkün değildir. Şayet karşımızda bir terör örgütü olan PKK/PYD-YPG varsa, ne gerekiyorsa biz bunu yaparız. Bundan da taviz vermeyiz. Bunu esasen biz kendilerine her vakit söyledik ve söylüyoruz. Bundan sonraki süreçte de NATO’da müttefiksek, NATO müttefiki olarak bizim ittifak halinde olduğumuz ortağımızın bu türlü bir şeye tevessül etmemesi gerekir. Yeniden birebir formda bundan sonraki süreçte de Türkiye’nin temel önceliklerinden olan bu sıkıntıda bir arada çalışmamız gerektiği konusunda bugün de mutabakata vardık. Orada da kendilerinin olumsuz bir yaklaşımı olmadı.”
(Sürecek)