Birçok kişi Zelda’yı ünlü müellif F. Scott Fitzgerald’ın eşi olarak tanısa da, Zelda bu sıfatın çok daha ötesinde bir hayata ve karaktere sahipti. Birçok alanda yeteneği olan Zelda Fitzgerald’ın muvaffakiyete giden yolları dikenlerle ve taşlarla doluydu. Kendisinden sonra birçok şahsa farklı alanlarda ilham kaynağı olan Zelda Fitzgerald hakkındaki on beş şaşırtan bilgiyi sizler için derledik.
Kaynak: https://www.mentalfloss.com/article/7…
1. Tanınan ve tesirli bir ailenin üyesiydi.
Zelda Sayre, Montgomery, Alabama’da doğdu. Sayre ailesi, yaşadıkları yerde çok tesirli bir aileydi. Babası Anthony Dickinson Sayre, tıpkı vakitte senatör ve Alabama Yüksek Mahkemesi’nde yargıç olarak çalışmış bir avukattı. Zelda’nın büyükbabası ve büyük amcası da Birleşik Devletler Senatosu’nda vazife yapmıştı.
2. Çocukken çok zeki ve hareketliydi fakat okula karşı ilgisizdi.
Babasının prestiji için okula ilgisiz de olsa derslerini geçmeye çaba etti. Ayrıyeten sinema yıldızı Tallulah Bankhead ile o vakitlerden beri arkadaştı.
3. Zelda, Fitzgerald maddi açıdan başarılı olana kadar onunla evlenmeyi reddetti.
Çift, kendilerini gayri resmi de olsa nişanlı olarak gördü.
4. F. Scott Fitzgerald ile evliliği çalkantılıydı.
Evliliklerinin alkolizm, karşılıklı sadakatsizlik ve kıskançlıkla dolu toksik bir evlilik olduğu söylentileri bulunmakta. Zelda; kocasını, arkadaşı ve müellif dostu Ernest Hemingway ile alaka yaşamakla suçladı. Evlilikleri boyunca hudut krizleri geçirdi. Hiç boşanmamış olmalarına karşın F. Scott, 1940 yılında öldüğünde çiftin ortası bozuktu.
5. Baleye tutkuyla bağlıydı.
Zelda genç bir kızken bale eğitimi almaya başlamıştı, lakin bir mühlet sonra baleyi bıraktı. Yirmili yaşlarının sonlarına yanlışsız baleye yine ilgi duymaya başlayan Zelda, Fransa’da baleye takıntılı bir halde eğitim almaya başladı. Profesyonel bir dansçı olarak isim yapmayı umarak vaktinin birçoklarını pratik yaparak geçirdi. Ne yazık ki, 1930’da yaşadığı ruhsal çöküntü bale hayallerini suya düşürdü.
6. Ünlü müzik kümesi Eagles’ın, onun hakkında bir müziği var.
7. Tek tutkusu bale değildi.
Zelda Fitzgerald, son derece yetenekli bir bayandı. Baleye ek olarak, yazarlığa ve resme de ilgisi vardı. Zelda, 1930’lu ve 1940’lı yıllar ortasında akıl hastanelerine yatıp çıktı. Hastanede yattığı mühletler boyunca Zelda, her vakit kendini meşgul tutmaya çalıştı. Boş vakitlerini fotoğraf yaparak ve yazarak geçirdi. İkinci romanı üzerinde çalışmaya başladı ve hatta tanınan çocuk romanı Alice Mükemmeller Diyarında’yı resimledi.
8. F. Scott ve Zelda birbirlerini intihal yapmakla suçladı.
Scott, birtakım karakterlerini Zelda’yı temel alarak oluşturmuş ve onunla gerçek hayattaki irtibatını, tecrübelerini romanlarına uyarlamıştır. Ayrıyeten Zelda’nın günlüklerindeki yazıları sözü sözüne kopyalayarak kitaplarına koymuş ve kurgu ile gerçeklik ortasındaki çizgiyi bulanıklaştırmıştır. Zelda, The New York Tribune için yazdığı bir tenkitte, kocasının ‘intihalin konutta başladığına inanıyor üzere göründüğünü’ söyleyerek dalga geçti. Başka taraftan, Scott karısının edebi hayatını baltalamıştır. Zelda’nın yayınlanmış tek yapıtı olan Son Valsi Bana Sakla isimli romanını eleştirerek, onu kendi romanında kullanacağı otobiyografik detayları çalmakla suçlamıştır.
9. Trajik bir halde öldü.
1940’lı yıllarda Zelda, Kuzey Carolina’da bulunan Highland Hospital isimli akıl hastanesinde tedavi görmekteydi. Ne yazık ki Zelda’nın hayatı, 10 Mart 1949’da hastanenin mutfağında çıkan bir yangınla sona erdi. Zelda’ya bir elektroşok terapisi seansı için beklerken sakinleştirici verilmişti. Yangın süratle hastaneye yayıldı ve öbür sekiz bayanla birlikte Zelda da hayatını kaybetti. Öldüğünde yalnızca kırk yedi yaşındaydı.
10. Zelda, F. Scott Fitzgerald’ın yanına defnedildi.
Fitzgerald’lar ortası bozulmuş da olsa ‘ölüm bizi ayırana kadar’ derken ciddiydiler. Zelda, Rockville Union Mezarlığı‘nda yatan kocasının yanına gömüldü.
11. Zelda aslında bir şizofreni hastası değildi.
Kendisine resmi olarak şizofreni teşhisi konmuştu lakin günümüzdeki birçok uzman psikolog onun büyük olasılıkla bipolar bozukluğu olduğunu düşünmektedir.
12. Zelda’nın kıssası kitaplara, oyunlara, dizilere ve sinemalara uyarlandı.
Ölümünden bu yana geçen yıllarda Zelda, 1920’lerdeki altın çağında sahip olduğu ikon statüsüne geri döndü ve sinema üretimcileri ile öteki muharrirler için ilham kaynağı oldu. William Luce’un Zelda’nın yazılarına dayanarak yazdığı ve ‘Bayan F. Scott Fitzgerald’ın portresi’ olarak lanse edilen The Last Flapper adlı oyunun prömiyeri 1990 yılında yapıldı. Natasha Richardson, 1993 yılında Zelda’nın hayatını bahis alan bir televizyon sinemasında Zelda’yı canlandırdı. Theresa Anne Fowler, 2013 yılında Zelda’nın erken periyot hayatını ve Scott ile evliliğini bahis alan Z: Her Şeyin Başlangıcı adlı romanını yayınladı. Roman daha sonra Amazon için Christina Ricci’nin oynadığı bir diziye uyarlandı.
13. Tek romanı, “Son Valsi Bana Sakla” beğenilmedi.
Zelda, Güneyli bir bayan olan Alabama Beggs’in balerin olma hayalleri ve başarılı bir ordu subayıyla evlenmesini mevzu alan yarı otobiyografik romanı Save Me the Waltz’ı 1932’nin başlarında yazmaya başladı. Phipps Psikiyatri Kliniği’nde tedavi gördüğü bir hudut krizinden sonra, romanı bir aydan kısa bir müddette tamamladı. Kocasına ‘Romanımla gurur duyuyorum ancak kendimi güç tutarak yazdım,’ diye bahsetti. Ne yazık ki, Save Me the Waltz yeterli satmadı (Zelda kitaptan yalnızca 120.73 dolar kazandı) ve eleştirmenler tarafından büyük ölçüde kötülendi. New York Times’ın kitapla ilgili tenkidinde şöyle deniyordu: ‘Yayıncıları, neredeyse gülünç bir yazım lisanını engellemeyi uygun görmedikleri üzere kitaba gerekli düzeltme hizmetini de vermemişler.’ Bundan sonra, Zelda oyun yazmaya ve fotoğraf sergilemeye yöneldi lakin bunlarda da başarılı olamadı.
14. Zelda, bir dondurma markasına ilham oldu.
Jeni’s Splendid Ice Creams, 2013 yılında Zelda’dan esinlenerek hudutlu sayıda bir dondurma serisi satışa çıkarıldı. Zelda Koleksiyonu ismi verilen bu tatlılar, Zelda’nın Alabama’dan New York’a ve St. Paul, Minnesota’ya (F. Scott’un memleketi) uzanan ömrünü yansıtmak hedefiyle dört farklı tatta sunuldu. Bu tatlar böğürtlen ve tatlı krema, konyak ve marmelat, bitter çikolatalı çavdar ve Loveless bisküvileri ile şeftali reçeliydi.
15. “The Legend of Zelda” oyunu ismini Zelda’dan aldı.
1980’lerin ortalarında Japon görüntü oyunu dizayncısı Shigeru Miyamoto’nun yeni Nintendo kahramanı için bir isme muhtaçlığı vardı ve Zelda’nın tam olarak aradığı isim olduğunu düşündü. Miyamoto, ‘Her açıdan ünlü ve hoş bir bayandı ve isminin tınısı hoşuma gitti,’ dedi ve böylelikle oyunundaki prensese Zelda ismini verdi. Oyun, büyük ilgiyle karşılandı.
