Her yıl artan fabrika yangınlarındaki hasarları yanmaz yapı gereciyle azaltmak mümkün
Yapı materyali dalının yenilikçi kuruluşu Türk Ytong, yapı dalının başkan temsilcileri Çatı Endüstrici ve İş Adamları Derneği (ÇATIDER) ve Cephe Endüstrici ve İş İnsanları Derneği (CEPHEDER) iş birliğinde düzenlenen ‘Çatı ve Cephe Buluşmaları’ aktifliğine sponsor oldu.
Türk Ytong Genel Müdür Yardımcısı Tolga Öztoprak, Türkiye’deki endüstriyel tesislerdeki yangın ve patlamalarda her yıl artış olduğunu söyleyerek, “Ytong’un ürettiği yanmaz yapı gereçleriyle bu tesislerde meydana gelen yangın hasarını en aza indirerek tesisin çok kısa bir müddette tekrar üretim yapabilecek hale getirmek mümkün” dedi.
Çatı Endüstrici ve İş Adamları Derneği (ÇATIDER) ve Cephe Endüstrici ve İş İnsanları Derneği (CEPHEDER) iş birliğinde ‘Çatı ve Cephe Buluşmaları’ aktiflik serisinin üçüncüsü Türk Ytong sponsorluğunda gerçekleştirildi. “Endüstriyel Tesislerde Yapısal Yangın Güvenliği” başlığını taşıyan çevrimiçi aktifliğin moderatörlüğünü TOBB İktisat ve Teknoloji Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Mimarlık Kısım Lideri Dr. Murat Sönmez yaparken, Turner International Proje İdaresi Cephe İşleri Şefi Ufuk Y. Mısırlı, Kimya Mühendisi MSC Yangın Güvenliği Danışmanı Serkan Küçük, Allianz Türkiye Risk Mühendisliği ve Allianz Teknik Yöneticisi Dr. Ceyhun Eren ve Türk Ytong Genel Müdür Yardımcısı Tolga Öztoprak konuşmacı olarak yer aldı.
Yangın güvenliği tasarım ve inşaat kademesinde başlıyor
Türk Ytong Genel Müdür Yardımcısı Tolga Öztoprak webinarda yaptığı konuşmada yapılardaki yangın güvenliğinin tasarım ve inşaat evresinde başladığına dikkat çekerek yatırımcı ve tasarımcılara Türk Ytong’un sunduğu tahliller hakkında ayrıntılı bilgiler verdi. Tolga Öztoprak şunları söyledi:
“Yapıyı yaparken gerçek materyal seçimi ile yapıların ömrü boyunca karşılaşılabileceği riskleri minimum seviyeye indirmek mümkün. Sanayi yapılarındaki yangınlar şirketlerin varlığını sürdürebilmesi açısından büyük bir risk oluşturuyor. Bu yapılardaki yangın riski ve yangının neden olduğu kayıplar alınacak pasif yangın güvenliği tedbirleri ile büyük ölçüde önlenebilir. Bu nedenle yapılar yanmaz gereçlerle, yangına güçlü yapı elemanları ile tasarlanmalı, inşa edilmeli ve mümkün bir yangında da bütünlüğünü koruyarak yangının ve dumanın yayılmasını önleyici nitelikte olmalı.”
Ytong Paneller 360 dakikaya varan yangın dayanımı sağlıyor
“Ytong’un 6 metre uzunluğuna varan standart olarak ürettiği donatılı panelleriyle yangın duvarlarını kolaylıkla oluşturmak mümkün. Bu paneller yangına reaksiyon sınıfı olarak en üst sınıf olan ‘A1 sınıfı hiç yanmaz’ yapı elemanları içinde yer aldığından yangın mühletince yangına katkıda bulunmuyor, alev almıyor, zehirli gaz çıkarmıyor ve damlama yapmıyor. Yangına reaksiyon sınıfı çok kıymetli. Bir de yapı elemanlarının yangına dayanıklılık sınıfı var ki bu da yangın duvarında son derece değerli bir öge. Avrupa normlarına nazaran ürettiğimiz Ytong Paneller yalnızca 10 santimetrelik kalınlıkla 180 dakika, 15 santimetre kalınlıkla 240-360 dakika aralığında yangın dayanımı sağlayabiliyor. Bu müddetler yasal düzenlemelerde yer alan müddetlerin çok daha üstünde. Ayrıyeten Ytong Paneller darbeye karşı da sağlamdır.”
Fabrika çatılarındaki fotovoltaik panelleri yangından koruyor
“Son devirde artan güç maliyetleri nedeniyle ve yatırımın geri dönüşlerinin daha kısa müddette olmasından ötürü çatılarda fotovoltaik panel kullanımı süratle yaygınlaşıyor. Bu mevzuda yatırımcıların sıklıkla yaşadığı bir sorun karşımıza çıkıyor. Fotovoltaik panellerin çatıya monte edilmesinde mevcut çatıların yük ve rüzgar yüklerine dayanım sorunlarıyla karşılaşıldığını görmekteyiz. Aslında şimdi rastlamadığımız tahminen de göz arkası edilen bir başka ögede bu değerli yatırımın mümkün bir yangın durumunda hasar görmesidir. Bununla ilgili Almanya Ar-Ge test merkezimizde yapılan bir yangın testi var. Duvar ve çatıları Ytong Panellerle inşa edilen bir binanın çatısındaki fotovoltaik panellerin yangın geçtikten sonra yangını hasarsız olarak atlattığı tespit edildi.”
5 yıldır rapor yayınlanıyor
Kimya Mühendisi MSC Yangın Güvenliği Danışmanı Serkan Küçük ise endüstriyel yangınlar konusunda Kimya Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi olarak 2017’den bu yana ‘Endüstriyel Yangınlar ve Patlamalar Raporu’nu yayınladıklarını belirterek, şunları söyledi:
“Kimya Mühendisleri Odası olarak bilgi tabanı oluşturma uğraşıyla bu alanda birincisini 2017 yılında yayınladığımız raporun beşincisini geçtiğimiz Şubat ayında yayınladık. 2021’de 394 olay yaşanmış, bunların 358’i endüstriyel yangın, 36’sı patlama formunda gerçekleşmiş. 394 olayın kayıtlara geçen ve erişebildiğim sebepleri ortasında yüzde 49’u elektrik tesisatındaki arızadan meydana geliyor. Kaynak kesme çalışmaları bu 394 olaydan yüzde 17’sini, kimyasal yansımaların denetimden çıkması yüzde 4, dışarıdan yangının sirayet etmesi yüzde 6, sabotaj yüzde 6, tamirat faaliyetleri yüzde 2’lik bir dilimi oluşturuyor. Patlayıcı ekipmanla uygun olmayan ortamda bulunma ise yüzde 2’lik bir dilimi oluşturuyor. Maalesef hala kayıtlara sigara kullanımı diye geçen yüzde 11’lik bir dilim var. Anlamlandırılabilir bir bilgi seti haline dönüşmesi için çalışıyoruz. Bu bilgileri kamu bölümlerinden ve basında çıkan bilgilerden tasnifliyoruz. Sigorta kesiminin katkısı doğal olarak olması gerekir lakin bize bu türlü bir data akışı yok. Bu, data üzerinden konuşabilme, projeksiyon yapabilme, mevsimlere nazaran ne yangınlar çıkıyor, vilayetlere nazaran nerelerde patlamalar oluşuyor, sebepleri nelerdir üzere yapının güvenliğine ve dizaynına ait bir data almak açısından kıymetli. Yurt dışında bu dataları önemli bir para vererek satın alıyorsunuz. Biz Kimya Odası Mühendisleri olarak bunu isteyen herkesin hizmetine açık bir halde sunuyoruz.”
Milyarlarca liralık sigorta hasarları ödeniyor
Allianz Türkiye Risk Mühendisliği ve Allianz Teknik Yöneticisi Dr. Ceyhun Eren, sigorta kesiminde gerçek hasarlarla iç içe bir ortamda bulunduklarını, buradan edinilen deneyimlerle gerek yangının çıkış nedenleri, yayılması gerekse söndürülmesi üzere hususlarda ne üzere önlemlerin alınması gerektiğini araştırdıklarını söyleyerek şöyle devam etti:
“Sigortacı gözünden bakış açımız yangının nasıl söndürüleceği ve alınan söndürme tedbirleri değil, tam olarak çıkış nedenlerini nasıl ortadan kaldırırız buna yönelik çalışıyoruz. Bilhassa risk idaresinin ne vakit başladığı çok kıymetli. Sigorta kesiminde zorlandığımız husus şu oluyor; projeler çizilmiş, bina inşa edilmiş, tüm materyallerle donatılmış, üretim bile başlamış, alandaki risk mühendislerimize gidip risk tahlili yapmamızı istiyorlar. Bu noktada faaliyete özel bahisler, ona uygun alınması gereken tedbirler ve yapı gereçlerinin seçiminde iş işten geçmiş oluyor.”
Ceyhun Eren endüstriyel yangınların nedenlerine ve hasarların boyutuna değinerek “Karşılaştığımız yangın hasarlarına baktığımızda çatı ve cephelerde kullanılan yangına reaksiyon sınıfı belirli bir seviyenin altındaki gereçler içerideki faaliyet kolundan bağımsız olarak tüm binayı risk altına alıyor. Yanıcı materyaller bilhassa termoset sınıfına giriyorsa, yangın esnasında damlayarak ve adeta birbiriyle haberleşerek tüm tesisi tesiri altına alıyor. Sigorta kesiminde her yıl bizlerin de ölçtüğü üzere milyar TL’lerin üstünde büyük hasarlar ödeniyor ancak can kaybı, işin durması üzere ruhsal bir sürü silsile formunda giden kayıplar da yaşanıyor.” dedi.
Yapı bölümünde yangın güvenliği farkındalığı artmalı
Turner International Proje İdaresi Cephe İşleri Şefi Ufuk Y. Mısırlı ise mesleksel açıdan baktığımızda yangın konusu yapı dizaynında mesleksel sorumluluklar açısından, mimari proje müellifinin mihmandarlığında elektrik ve mekanik proje müelliflerinin sorumluluğu altında olduğunu belirterek yapılması gereken ve alınması gereken tedbirlerle ilgili bilgi verdi. Mısırlı, “Kaçışın planlaması, zonların ayarlanması, dumanın tahliyesi, kaçış senaryolarının evvelden oluşturulması üzere birçok temel prensipler kelam mevzusudur. Fakat en başta gerçek risk tahlilleri yapmak yapıya özel gerçekçi senaryolar hazırlamak, dumanı uzaklaştırma imkanları yaratmak, yangını sonlandırmak maksadıyla iç ve dış hacimlerde yatay ve düşey geçirimsiz kısımlar oluşturmak, kaçış yollarının emniyeti, gereç seçimi yanmaz ve zehirleme oranı düşük materyaller kullanmak ve hazırlanan senaryoya uygun olarak söndürme sistemlerini tesis etmek. Bu aksilikleri en az düzeye indirebilmek için yapı bölümünde yer alan aktörlerin yangın güvenliği konusunda farkındalığın artırılması gerektiğini düşünüyorum.” dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
