Türkiye’nin tarih sahnesindeki en değerli ve gizemli yapılarından biri olan Karahantepe Antik Kenti, tarih öncesi periyotlara ışık tutan birçok eser ve kalıntıya mesken sahipliği yapmaktadır. Karahantepe, tarihin tozlu sayfalarında zımnî kalmış bir hazine üzere, ziyaretçilerini bekler. Bizler de bu kentin meraklıları için ayrıntılı bir araştırma yaptık. Keyifli okumalar!
Kaynak: 1, 2
Tek Tek Dağları Ulusal Parkı’na yalnızca 55 kilometre uzaklıkta bulunan Karahantepe, 1997’de keşfedilen bir tarih öncesi yerleşim alanıdır.
Kireçtaşı katmanları, bu bölgedeki yapıların ve dikilitaşların inşasında kullanılan temel materyal kaynağıdır.
Kireçtaşının temel gereç kaynağının olma nedeni ise taşın işlenmesinin kolay olmasıydı.
Bu materyal, Karahantepe’nin tarihi ve mimari zenginliğini oluşturan temel taşlardan biriydi.
140 bin metrekarelik epeyce geniş bir alana yayılan Karahantepe hafriyatları 2019 yılında başlamıştır.
Kazılar başlandığında ise Göbeklitepe’dekilere çok benzeyen neredeyse 250’den fazla dikilitaş ortaya çıktı.
Bu dikilitaşlar, anakayaya oyulmuş çok sayıda yapının var olduğunu gösteriyor ve üzerlerinde çeşitli insan ve hayvan figürleri bulunuyor.
Karahantepe’deki bu tasvirler, Göbeklitepe’deki hayvan betimlemelerinin yanı sıra daha çok insan figürlerini öne çıkarıyor.
Geçtiğimiz yıllarda Prof. Dr. Necmi Karul önderliğindeki hafriyat takımı, Karahantepe’de dört başka yapı ve sırtında leopar figürü bulunan bir insan heykeli üzere çeşitli heykelleri gün yüzüne çıkardı.
Bu heykeller ve öbür buluntular, ayrıntılı incelemeler ve sergilenmeleri için Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi’ne nakledildi ve halkın ziyaretine sunuldu.
Gerçekleştirilen yüzey taramaları ve jeomanyetik ölçümler ise Karahantepe’de farklı olan dört başka kısım olduğunu gözler önüne serdi.
AB yapısının, 8×6 metrelik boyutlarıyla ana kaya içerisine ihtimamla oyulmuş bir yapı olduğu düşünülmektedir
Bu yapının içerisinde, uzun duvarının merkezinde bir insan başı figürü bulunmaktadır. Bu figür, boyun kısmının yılanı anımsatan formuyla dikkat çekerken, baş kısmında bir erkek portresi canlandırılmıştır.
Baş figürünün karşısında ise ön sıradaki dört ve art sıradaki altı adet fallus halindeki dikilitaşlar bulunur.
Yapıya giriş ve çıkış iki farklı merdiven ile sağlanmaktadır. Bu özelliklerinin ışığında, yapının makul ritüel hedeflerine hizmet ettiği düşünülmektedir.
Ana kaya üzerine oyularak inşa edilen ve 23 metre çapında olan İSİM Yapısı, özgün bir mimariye sahiptir.
Bu yapıda, duvarlar ortasına yerleştirilmiş dikilitaşlar ve iki basamaklı sekiler göze çarpar. İSİM Yapısı, birebir vakitte AB Yapısı’na da geçiş imkanı sağlar.
Bu da her iki yapının bir kompleksin kesimleri olduğu tezini güçlendirir.
Yapının daha sonraki devirlerde kısmen tahrip edildiği ve etraftan getirilen topraklarla şuurlu bir biçimde gömüldüğü de görülmektedir.
AA yapısı ise AB yapısı üzere ana kayanın içine oyularak inşa edilmiştir.
Yapının içerisinde ise batı kenarı boyunca uzanan bir seki bulunur ve bu sekiye iki basamak ile ulaşım sağlanabilir. Sekinin yüzeyinde ise yılan betimi yer alır ve basamakların altında da bir tilki betimi göze çarpar.
AC Yapısı, anakaraya oyularak inşa edilmiş bir yapıdır ve yapıda güney duvarı boyunca bir seki bulunmaktadır.
Bu yapı, çağının öbür yapıları üzere şuurlu bir biçimde doldurulmuş ve gömülmüştür. Bu doldurma ve gömme süreci sırasında son kademede düz taşlar tercih edilmiştir.
Bu durum, AC Yapısı’nın hem inşa tekniği hem de sonrasında gerçekleştirilen doldurma süreci açısından çağının başka yapılarıyla benzerlik gösterdiğini ortaya koymaktadır.
