Japonların Yūrei-zu isimli sanat akımı sonucu ortaya çıkan eserler bugün görenleri büyülemeye hala devam ediyor. Ruhlar ve kanlı sahnelere yer veren bu sanat yapıtlarını ve tarihini gelin bir arada inceleyelim.
Kaynak: https://consecrea.com/illustrations-y…
Tokyo’nun Nerima bölgesindeki bir konutun içine giren herkesin lanetlerek öldürüldüğüne inanılıyor.
Kurbanlar ortasında ise bir toplumsal hizmetli, bir dedektif ve bir küme okul kızı bulunuyor. Bu kurbanların ömürlerinden on yıllar evvel, bir adam karısını, çocuğunu ve meskenin kedisini tam da bu gizemli meskende öldürmüştü. İnanca nazaran ailenin (ve kedinin) ruhları meskende sonsuza kadar hapsolmuş ve ziyaret eden herkesi öldürerek intikam aramıştı.
En azından bir Japon kaygı sineması olan Ju-On: The Grudge (2002)’in konusu böyleydi. Bu hayaletler, hayatlarında çok fazla haksızlığa uğramış olan ve artık öbür dünyaya ilerleyemeyen Onryōlar olarak sınıflandırılır.
Onryō kavramı ise epey esaslı bir kavram. Japonlar’ın uzun ve güçlü bir masal ve folklor geçmişi vardır. Bu öykülerin tümü, hâlâ yaygın olarak inanılan Şintoizm üzere lokal inançlara dayanmaktadır.
Ancak tüm ruhlar berbat değildir.
Bazıları asil, kimileri ise Ubume (çocuklarına hasret duyan meyyit anneler) üzere çok daha trajik bahtlara sahiptir. Japonlar için tüm bu ruhların genel ismi yūrei, yani ‘soluk ruh’ dur.
Bu yūre olarak isimlendirilen hayaletler, yūrei-zu ismi verilen ve doğaüstü temalara sahip bir Japon sanat çeşidi ile türemiştir.
Hayaletler, ruhlar ve hatta cinler de dahil olmak üzere doğaüstü özelliklere sahip tüm eserler, bu eşsiz kategoriye girer.
Yūrei-zu’nun başlangıcı, sanat yapıtlarının rulolar halinde fotoğraflardan oluştuğu Japon orta çağına dayanmaktadır.
Yüzyıllar sonra, Edo Devri’nde (1603-1867), doğaüstü ögeler içeren daha fazla sanat yapıtı de yaygınlaşmaya başlamıştır.
Örneğin,Katsushika Hokusai, The Great Wave off Kanagawa (1831)’nin ardındaki büyük Japon sanatçı, ünlü tiyatro hayaleti olan Kohada Koheiji’nin hayatı ve mevti üzerine bir portre oluşturmuştur.
Hikayeye nazaran, Koheiji bir yūrei olarak rol oynadıktan sonra kendisi de bir hayalet olmuştur.
Tokugawa periyodunda bu eserler tam manasıyla popülerliğinin doruğunu yaşanmıştır.
Aşırı sosyo-politik karışıklığın yanı sıra bir dizi doğal felaket sonucu kaygı ve tasayla sarsılan beşerler, bu karışık durumların nedenlerini söz etmek için folklorlara yönelmiştir.
Bu yönelim ise yūrei-zu sanıtının daha da genişleyip yayılması manasına gelmiştir.
Sonuç olarak bu durumdan hoşnutsuz olan Japon hükümeti bir dizi ıslahatlar ile yūrei-zu’yu yasaklamaya çalışsa da uğraşları boşa çıkmıştır.
Bu da aslında zayıflamakta olan bir Japon hükümetinin ve insanların hoşnutsuzluğunun bir sembolü olmuştur.
Edo periyodunun sonlarına hakikat, chimidoro-e ve muzan-e (“kanlı” ve “acımasız resimler” anlamında) ismi verilen sanat tipleri de ortaya çıkmıştır.
Bu tipler, yūrei-zu ile tıpkı tondan olmasına karşın, doğaüstü öğelerden uzaklaşıp daha gerçekçi temalara, örneğin şiddet ve vahşete yönelmiştir.
Japonya’da ise bu hayaletlerin ve doğaüstü öykülerin görkemli tarihi, bugüne kadar birçok çağdaş endişe kıssalarına kaynak olmuştur.
Bugün Japonya, Ringu (1998), Ju-On (2002) ve Dark Water (2002) üzere memleketler arası alanda tanınmış dehşet sinemalarıyla tanınan bir ülkedir.
Ayrıca bu hayaletler ve batıl inançlar, Japonya dışındaki birçok kişi için de epey ilgi çeken bir nokta olmuştur.
cdn-japantimes.com
Örneğin, ruh fotoğrafçılığı bugün hala büyümekte olan bir cinstir. Birçok insan Japonya’nın bu lanetli konutlarını ziyaret ederek bir hayaletin fotoğrafını çekmeyi maksatlar.
Yapılan bu eserler ise bugün hala görenleri büyülemeye devam ediyor.
Her yıl milyonlarca insan Japonya’yı ve bu yapıtları ziyaret ediyor. Siz ne düşünüyorsunuz?