Kara Deliklerin Gerçek Olduğunu Nereden Biliyoruz?

Tanımı: Yerçekimi kuvvetinin çok derecede güçlü olduğu uzayda hiçbir şeyin, kaçamayacağı bölgeye kara delik bölgesi denmektedir. Kara delikte, görünebilen ışık büsbütün yok olur ve kara deliği görmek bu yüzden zorlaşır.

Göz Atın

Epic Games Satın Alımda “Looks Like Something Went Wrong” Hatası

RDR 2 Giriş Ekranı Chapter 1’de Kaldı Nasıl Düzelir?

Oluşumu: Kara delik, büyük yıldızların çökmesi ve iki nötron yıldızının birleşmesi üzere kimi durumlarda oluşabilir. Büyük bir yıldız nükleer yakıtı tükettiği vakit, süpernova patlaması yaşanır ve karadeliğe dönüşecek derecede ağır bir çekirdek oluşur.

Türleri: Yıldız kara delikleri, orta kara delikler ve harika kütleli kara delikler olmak üzere üç cins kara delik vardır. Yıldız kara deliklerin en ilgi alımlı özelliği, güneşin birkaç katı kütleye sahip olmasıyken, harika kütleli kara deliklerin milyarlarca kat daha büyük kütleye sahip olması ise akıl almazdır.

Cygnus X-1: İlk kara delik adayı olan Cygnus X-1, 1960’larda gökbilimciler güçlü derecede X ışın kaynağı gözlemlemişlerdir. Bu ışın kaynağının büyük bir yoldaş yıldızı olduğunu keşfederek birlikte ikili sistem oluşturdular. Yoldaş yıldızı, muhtemelen bir kara delik olan, görünmeyen bir objenin var olabileceğini düşündürdü.

Kara deliklerden X-ışın emisyonları: Kara delikler, yakınlarında bulunan yıldızlardan husus topladıkları vakit X-ışınları yayarlar. Bu ışınlar, kara deliklerin var olduğunu gösteren ispatlar sunan uzay teleskopları tarafından tespit edilir.

Yerçekimi dalgaları: 2015 yılında Lazer İnterferometre Yerçekimi Dalgası Gözlemevi değerli bir keşif yapmıştır. İki kara deliğin birleşmesiyle oluşan yerçekimi dalgasını gözlemlediler, bu sayede kara deliklerin varlıklarını doğrulamış oldular.

• Bir husus kara deliğe yanlışsız çekildiği vakit, toplanma diski olarak isimlendirilen bir disk oluşur. Diskteki hususların ısınmasıyla X-ışınları ve gama ışınları ağır bir radyasyon yayarlar.

• Kara deliklerin çok süratli parçacık ve radyasyon jetleri fırlatma potansiyelleri vardır. Bu jetler geniş aralıklara yayılabilir ve etraftaki yıldız ortamları üzerinde derin bir tesir yaratabilir.

• Kara deliklerin yakınlarında bulunan güçlü yer çekimi kuvvetleri, gezegenlerin sistemlerini bozabilir ve yıldızların hareketlerini değiştirebilir.

• Bir kara delik tipi olan muhteşem kütleli kara deliklerin galaksi oluşumunda ve evriminde değerli bir rol oynadığı bilinmektedir. Güç çıkışları ile galaksilerin yıldız oluşumları, süreçleri ve dinamikleri etkilenebilir.

• Araştırmalar ve müşahedeler, galaksinin merkezinde bulunan üstün kütleli kara deliğin kütlesi ile merkezi şişkinliğin özellikleri ortasında bir ilgi olduğu ortaya çıkmıştır.

• 2019 yılında Event Horizon Teleskopu, bir kara deliğin gölgesinin imgelerini görerek ve bu imgeleri yakalayarak kara deliklerin var oluşunun görsel bir delilini oluşturdu. Bu görsel ispat sayesinde yakın vakitte kara deliğin varlığına dair bir tespit bulunduğu belirlendi ve ispatlandı.

• Gökbilimciler, kara deliğin davranışlarını güzelce anlamak için, X-ışınları, radyo dalgaları ve gama dalgaları üzere birbirinden farklı çeşitli dalga uzunluklarından elde edilen dataları birleştirip ortak bir sonuca ulaşırlar.

• Solucan delikleri, uzak bölgeleri ve farklı kainatları birbirlerine bağlayabilen, uzun vakittir varsayım edilen varsayımsal tüneller olarak bilinmektedir. Solucan deliklerini ekseriyetle kara deliklerle karıştırırlar, lakin solucan deliği ve kara delik kavramları birbirleri ile alakası olmayan farklı kavramlardır.

• Kara deliklerin kainatta daima dolaşıp karşılarına çıkan her şeyi yuttukları genel bir yargı olsa da bu türlü bir şey yoktur. Kara deliklerin muhakkak yerçekimi alanları bulunmaktadır ve uzaydaki birçok objelerin yanında sabit yörüngeleri bulunmaktadır. Kara delikler kozmosun her yerinde dolaşmaz ve her şeyi yutmazlar.