Bir kedinin yahut köpeğin çim yediğini hiç gördünüz mü? Görmüşseniz bunun nedenini de merak etmişsinizdir. Çimler sindirimlerine yardımcı olmakla birlikte, birçok yabanî hayvan da hastalıkları engelleme yahut denetim etme, parazitleri bedenlerinden atma maksadıyla doğal hususlar tüketir. Bu duruma zoofarmakognozi denir. Gelin, bu mucizevi durumu ayrıntılarıla birlikte birlikte inceleyelim👇
Kaynak: https://theconversation.com/when-monk…
Koruyucu yahut tedavi edici fonksiyonları olabilen bu uygulama; şifalı bitki, toprak tüketimi üzere çok çeşitli davranışları içermektedir.
Mesela birçok cins, gerekli mineralleri elde etmek ve birebir vakitte sindirimi kolaylaştırmak için kir tüketir. Memelilerde, fillerde, ayılarda, geyiklerde ve çeşitli etçil cinslerde zoofarmakognozi sistemi gözlemlenirken primat göğüslü kümesinde yüksek oranda gözlemlenmiştir.
Siyah aslan demirhindi, Brezilya Atlantik ormanına has ve şu anda yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan küçük bir neotropik primat.
Brezilya’daki São Paulo Eyalet Üniversitesi’nin Primatoloji Laboratuvarından bir takım, altın kambu aslan demirhindi olarak da bilinen siyah aslan demirhindinin davranışsal ekolojisini inceledi. Bu projenin bir kısmı, bu çeşidin dağılmasına ve habitat kalitesindeki düşüşe fizyolojik ve davranışsal reaksiyonlarının incelenmesine odaklanmakta.
Sahada, sonraki hormonal tahlil için davranışsal datalar ve dışkı örnekleri toplamak üzere Atlantik ormanının kesimleri içindeki birkaç demirhindi kümesini takip edildi.
Bu çeşit, çoklukla uyandıkları andan gün batımından biraz evvel uykuya dönene kadar takip edildi. Bu günlük çalışmalardan birinde bedenlerini reçine kaplı bir ağacın gövdesine sürttükleri gözlemlendi.
Öncelikle bu çeşitte yaygın bir davranış olan bölgelerini işaretleme hareketini yaptıkları düşünüldü. Kısa bir mühlet sonra bu davranışın öbür bir şey olduğu anlaşıldı.
Aslında, kümedeki bireyler topluca reçinenin çıktığı gövde bölgesini ovuşturuyor ve tıpkı vakitte kürklerini de reçine ile kaplıyorlardı. Bu hareket kaydedildi ve sürtünülen ağacın özünü belirlemek için kabuk ve reçine örnekleri alındı. Lokal halkın cabreúva dediği bu ağacın kendine has kokusu yörenin sakinleri tarafından fark edilmekte.
Ekipten bir botanik uzmanı bunun, klasik tıpta antibiyotik, iltihap önleyici ve parazit önleyici özellikleriyle âlâ bilinen bir ağaç olan ‘myroxylon peruiferum’ isimli bir cabreúva tipi olduğunu doğruladı.
Araştırmacılar, daha fazlasını öğrenmek için bu ağaçların etrafına kamera sistemi yerleştirdi. Bu kameralar, São Paolo eyaletindeki üç farklı ormanlık alana kuruldu. Nihayetinde kamera düzenekleri, Atlantik ormanında yaşayan birçok memelinin cabreúvası ziyaret ettiğini ortaya çıkardı.
Toplamda on farklı çeşidin bu ağaçların gövdelerinden çıkan reçineyi bedenlerine sürdüğü yahut yaladığı gözlemlendi. Bunlar, ocelot, yakalı karıncayiyen, halka kuyruklu coati, tayra, yakalı pekari ve kırmızı daguet üzere birkaç sembolik neotropik memeliyi içeriyordu.
Bu cinslerin birçok için kendi kendine ilaç tedavisine benzeri davranışlar birinci defa gözlemlendi ve tanımlandı. Örneğin karıncayiyenler, bedenlerini açıkta kalan gövdeye sürtmeden evvel, büyük pençelerini kabuğu yarıp açmak ve reçine salgılanmasını uyarmak için kullandıkları görüldü.
Pekari tipinin ise çiftler halinde, baş başa birbirlerinin kürküne reçine yaydığı ortaya çıktı.
Hayvanlar tarafından aranan reçinenin özelliklerini belirlemek ve böylelikle bunun nitekim zoofarmakognozi olduğunu doğrulamak için daha fazla araştırmaya gereksinim duyulmakta. Bu özün klasik tıpta kullanılması, memelilerin yaralarını düzgünleştirmek ve bedenlerinden parazitleri kovmak için Cabreúva ağacını ziyaret ettiği düşünülmekte.
Adını bu ağaçtan alan Brezilya kenti Cabreúva, bu nedenle Brezilya Atlantik Ormanı sakinleri için ortak ve kozmik bir eczaneyi temsil edebilir.
Aslan demirhindileri için, cabreúva reçinesinin kullanılması, primat popülasyonlarını yok eden sivrisinek kaynaklı bir hastalık olan sarı hummaya karşı uğraşta kıymetli bir rol oynayabilir.
Hangi hayvanlar zoofarmakognoziden faydalanabilir?
Zoofarmakognozi insan eliyle en sık olarak köpeklere, kedilere ve atlara sunulmasına karşın aktif yani hayvanların zaten gerçekleştirdiği zoofarmakognozi, farklı durumlarda çok çeşitli hayvan ve kuşlarda görülmüştür. Papağanlar, güvercinler, tavuklar, gelincikler, sincaplar, keçiler, sığırlar, ren geyiği, kaplanlar, ayılar, filler yarar sağlayan cinslerden yalnızca birkaçıdır.
Zoofarmakognozi hangi fizikî problemlere yardımcı olabilir?
-
alerji
-
sindirim sistemi
-
ateş
-
hormonal bağışıklığı güçlendirme
-
enfeksiyon
-
böbrek / idrar karaciğer desteği
-
sinir hasarı
-
ağrı ve iltihaplanma
-
solunum
-
cilt sorunları
-
tümörler
Zoofarmakognozi hangi davranış sıkıntılarına yardımcı olabilir?
-
terk etme/edilme
-
taciz
-
kaygı
-
depresyon
-
korku
-
keder
-
güvensizlik
-
şok, gerilim, travma
Peki, siz daha önce zoofarmakognozi terimi duymuş muydunuz?
