Kripto para piyasaları son günlerde son derece çekici getiriler sağladı. Bunun sonucu olarak merkezsiz finans (DeFi) uygulamaları da popülarite ve kullanım konusunda ciddi hacimlere ulaştı. Durum böyle olunca bugünkü rehberimizde merkezsiz finans (DeFi) protokollerinden biri olan Synthetix (SNX) hakkındaki sorularınızı detaylı bir şekilde cevaplayacağız.
Merkezsiz Finans (DeFi) Nedir?
Merkezsiz finans, blockchain tabanlı uygulamalarla kripto para cüzdanları üzerinden erişilebilen uygulamalardır. Merkezi finans (CeFi) uygulamalarından farklı olarak, üçüncü parti uygulamalarla etkileşime girmenize gerek kalmaz, herhangi bir evrak imzalayıp sunmanız gerekmez, finansal işlemlerin tamamına erişebilirsiniz ve kötü kredi notunuz olsa da borç alıp verme işlemlerini gerçekleştirebilirsiniz. Onun yerine DeFi protokollerine herhangi bir bilgi vermeksizin cüzdanınızdaki kripto paralar ile finansal işlemleri gerçekleştirebilirsiniz.
Synthetix (SNX) Nedir?
Synthetix (SNX), sentetik varlıkların oluşturulması ve dağıtılması için inşa edilmiş protokoldür. Geleneksel finans uygulamalarında türev ürünler diye sınıflanan ürünler, Synth adındaki akıllı kontratlar sayesinde belli bir varlıkta işlem yapmanız için o varlığı tutmanıza gerek kalmaz. Farklı varlıklar üzerinden Synth sağlayıp alım satım işlemleri Kwenta’da gerçekleştirebilirsiniz. Synthetix Network Token (SNX) ise, Synth’lerin dağıtılması için gösterilen karşılıklardır.
Synthetix Nasıl Çalışır?
Synth’ler merkezsiz oracle’ları fiyatları göstermek için kullanır. Fiyatların görülmesi sayesinde Synth işlemlerini sanki başka varlıklara sahipmişsiniz gibi takasını gerçekleştirebilirsiniz. Bu yönden Synthetix, normal kripto para yatırımcılarının erişemeyeceği varlıklara etkin bir şekilde yatırım yapmasına olanak sağlar. Synthetix’in Paxos’dan (PAX) tek farkı, Paxos üzerinden sahip olduğunuz varlıklarda söz sahipliğiniz varken, Synthetix’de sadece o varlığın fiyatına açıksınız.
Ayrıca Synth’ler Ethereum tabanlı DeFi platformlarında fon sağlama aracı listelenip karşılığında faiz kazanabilirsiniz. Bu sayede piyasadaki farklı gelişmelere karşı hedge olarak türev ürünleri koyabilirsiniz.
Örneğin seçtiğiniz bir varlığın gelecekte fiyatının artacağından eminsiniz, ama seçtiğiniz varlığın değerinin yükselmemesi durumundaki riski kabul etmek istemiyorsunuz. Bunun sonucu olarak opsiyon kontratı satın alırsınız. Opsiyon kontratları ise alıcıyla satıcıların birbiriyle belli bir varlığın önceden belirlenmiş fiyata satılmasına izin veren kontratlardır. Böylece, kendi varlığınızın belli bir fiyattan satışı sayesinde belli bir tarihe kadar gerçekleşir.
Synth’leri almak için iki farklı yöntem kullanabilirsiniz:
1-Borsadan ETH satın almak
2-ETH’larınızı Kwenta’da sUSD olarak değiştirmek
3-Elinizdeki sUSD’leri borsada diğer Synth’lerle takas etmek.
Veya:
1-SNX token’larını borsalardan satın almak
2-Mintr’da stake ettirmek (Synthetix tarafından oluşturulmuş merkezsiz uygulama)
3-Synth’leri oluşturup Kwenta’da alım satımını gerçekleştirmek
Synthetix’teki tüm SNX token’larının karşılık oranı %600’dür, ama karşılık oranı topluluk tarafından belirlenir. Stake ettirenler Mintr’da stake ettirdikleri karşılığı yönetmek zorundalar. Eğer oran yüksekse daha fazla sUSD piyasaya sürülür, eğer oran düşükse sUSD token’ları yakılabilir.
SNX’lerinizi stake ettirip karşılığında sUSD mint ettirdikten sonra, borçların ödenmesi için yakılması gereken sUSD’lerin karşılığını alırsınız. Borçlar ise Synthetix platformundaki tüm borçları gösterir ve Synth’lerin arzı ve değişim oranlarına göre farklılık gösterir. Sistemin tüm borcu bu yöntemle dağıtıldığı için havuz toplulukları, borçların dengede tutulması için önemli bir yol oynar. Sistem, diğer partilerin risklerini yöneterek işlemler için gerekli likiditeyi sağlar.
Token’larınızı stake ettirdiğiniz zaman, karşılık oranınız %600 olduğu zaman belli başlı ödüllere sahip olursunuz. Bunlar staking ve işlem ücretlerinden elde ettiğiniz ödüllerdir. İşlem ücretleri ise her bir stakerın aldığı borç ile orantılı olarak dağıtılır. Eğer SNX token’larını stake ettirmek istemezseniz sUSD’lerinizi yakmanız gerekir.
Synthetix’in Borsası Kwenta Nedir?
Kwenta, Synth’lerinizi alıp satabileceğiniz merkezsiz borsadır (DEX). Diğer DEX’lerden ziyade, borsadaki işlemler tek bir akıllı kontrat ile gerçekleşir. Chainlink oracle’ları fiyat bilgisi sağlar ve ücretler %0.3-1 arasında değişkenlik gösterir.
Kwenta, şu an onlarca kripto paraları, itibari paraları ve emtiaların opsiyon işlemlerine olanak tanır.
Synthetix Yönetişim Fonksiyonu Nasıl Çalışır?
Synthetix ilk olarak Synthetix Vakfı tarafından yönetilirken, 2020 yılında merkezsiz otonom organizasyona (DAO) geçti. DAO, protokoldeki tüm yenileme işlemlerini altındaki DAO’lar aracılığıyla gerçekleştirir.
Synthetix’in Diğer Protokollerden Farkı Nedir?
Birçok DeFi protokolünde sadece kripto paralar üzerinden işlem gerçekleştirilebilirken, Synthetix’te kripto paralardan farklı olarak emtialar, itibari paralar ve hisse senetlerinde işlemleri gerçekleştirebilirsiniz. Ayrıca geleneksel finans işlemlerinden long ve short işlemlerini gerçekleştirebilir, istediğiniz zaman opsiyon piyasalarında oynayabilirsiniz.
Synthetix Yorumları
Synthetix piyasada olduğundan beri DeFi uygulamalarında önemli bir fonksiyonu yerine getirdi. Özellikle DeFi protokolleri lending (borç alıp verme işlemleri) ve merkezsiz borsalara odaklanıldığı yerde farklı varlıklar üzerinden opsiyon ve türev kontratları aracılığıyla farklı araçlara yatırım yapılmasına olanak tanıdı. Ama uzmanlaştıkları alan çok fazla özelleşmiş bilgi gerektirdiği için DEX ve lending platformları kadar popülerleşemedi. Yine de buna rağmen birçok kişi DeFi ekosistemine katıldıkça Synthetix gibi protokollerin kullanımında patlama yaşanabilir.
Synthetix Nasıl Satın Alınır?
Synthetix, kripto para borsalarında hesabınız varsa veya merkezsiz borsalarda cüzdanlarınızı bağladıysanız kolayca alım satım işlemlerini gerçekleştirebilirsiniz. Synthetix’i Binance, Coinbase Pro, Huobi Global, KuCoin, Gemini, Kraken ve diğer birçok borsada satın alabilirsiniz. İşlem çiftleri için ise SNX/USDT, SNX/BTC, SNX/ETH, SNX/EUR, SNX/GBP ve SNX/USD başta olmak üzere birçok farklı işlem çiftinde alım satım gerçekleştirebilirsiniz.
Synthetix Hakkında Sık Sorulan Sorular
Staker’lar için riskler nelerdir?
Staker’lar için riskler karşılık oranının sağlanamaması ve fiyat manipülasyonlarıdır.
Tasfiye ile alakalı ara yüz var mı?
Şu an yok ama zaman içinde Synthetix protokolünde olacaktır. Bu konudaki gelişmeleri sizlerle paylaşacağız.
Synthetix hakkında daha fazla bilgiye nereden ulaşabilirim?
Synthetix hakkında daha fazla bilgiye Synthetix’in sitesindeki blog kısmından erişebilirsiniz. Eğer daha fazla sorunuz varsa sorularınızı Discord topluluğunda sorabilirsiniz.
Synthetix hakkındaki haberlere nereden erişebilirim?
Başta Synthetix olmak üzere Bitcoin ve altcoin‘ler hakkındaki gelişmelere, kripto para haberlerine ve son dakika gelişmelerine Coinkolik üzerinden ulaşabilirsiniz.
