
Singapur’da enfekte edilmiş sivrisineklerin yavrulamaları için fabrikalar bulunduğunu biliyor muydunuz? Artık biliyorsunuz! Pekala, Singapur neden bu türlü bir şey yapmakta? Bu türlü bir şey yapmak gerçek mu? İçeriğimizde, tüm bu soruların karşılıklarını veriyoruz. Buyurun👇
Kaynak: https://www.youtube.com/watch?v=JDZ1P…
Sivrisinekler dünyadaki en ölümcül hayvanlardır. İnsanlardan iki kat, yılanlardan ise yirmi kat daha fazla insanı öldürürler.
Sivrisinek kaynaklı ölümcül hastalıklar en yaygın olarak Sahra Altı Afrika bölgesinde ve Singapur üzere daha küçük Pasifik ada ülkelerinde bulunur. Singapur, yaklaşık altı milyonluk bir nüfusla, son vakitlerde 26.000 Dang humması hadisesinin olduğunu bildirdi ve bu hadiselerin pandeminin akabinde daha da arttığına dikkat çekildi.
Singapur, 2020’de alışılmadık derecede yağışlı bir hava yaşadı. Karantina sırasında sivrisinek üreme alanlarına çoğunlukla dokunulmadı. Pandemi sürecinde sivrisineklerin üremesi hızlandı.
Buradaki sorun ise sivrisinekleri durdurmanın, yavaşlatmanın yahut öldürmenin imkansız oluşuydu. Dünyada birçok insan, insanlara yahut hayvanlara ziyan vermeden meskenlerine sıktıkları piretroid adı verilen böcek ilaçları kullanmakta. Geçtiğimiz kırk yıl içerisinde sıtma ve dang hastalığı üzere hadiselerle uğraş açısından tesirli olsa da bugünlerde tesiri azalmış durumda.
Sıkça kullanıldığı ülkelerde, hastalıklara yol açan ölümcül sarı humma sivrisineğinin kendini bu ilaçlardan koruyan bir teknik geliştirmiş olabileceği düşünülmekte. Birebir vakitte bağışıklık kazanmış olabileceği de kestirimler ortasında.
Pestisitler, dünyanın en çok muhtaçlık duyulan bölgelerinde giderek daha az uygulanabilir hale geliyor. Şimdi, geçmişte kullandığımız öteki sivrisinek denetim teknikleri tekrar uygulanabilir; sivrisineklerin yumurtlayabileceği sakin su kütlelerini azaltmak, sivrisinek balığı üzere sivrisinekleri tüketen hayvanlar yetiştirmek üzere. Lakin bunların hiçbiri tesirli ve uzun vadeli tahliller değil.
Sorunu çözmek için sivrisineklerin tabiatını anlayabilmek ve onlar üzere düşünmek gerekli. Sivrisineklerin daima, daha fazla üremeyi düşünmeleri bilim beşerlerine bu tarafta bir fikir verdi.
Hindistan, Avustralya, Brezilya ve birkaç ülke daha tabiata bırakmak için sivrisinek üretmeye başladı lakin burada dikkat çekilmesi gereken şey şu: bunlar sıradan sivrisinekler değil. Asırlarca sivrisinekler bizi enfekte ederken biz de onları Wolbachia adlı bir bakteri ile enfekte ettik.
Wolbachia bakterisi, sivrisineklerin dang humması ve zika üzere hastalıkları taşımasını maniler. Ayrıyeten dişi sivrisinekler bakterileri yavrularına geçirebilir ve sonraki kuşaklara yayabilir. Bu bakteri sivrisinekleri öldürmezse de onların ölümcüllük düzeylerini yok eder.
Ancak Singapur bu formülü kâfi bulmadı ve sivrisineklerin ziyan verecek halde çoğalmalarını engellemek ismine öteki bir tahlil aramaya başladı. Wolbachia ile enfekte dişilerin doğum yapabildiğini fakat enfekte erkeklerin yumurtaları dölleyemediğini keşfettiler.
Singapur, sırf enfekte erkekleri tabiata bırakarak üreme havuzunu çocuk sahibi olmayacak sivrisineklerle seyreltmeye başladı.
Bazı bölgelerde sivrisinek popülasyonu bu yol sayesinde kademeli olarak azalmaya başladı. Tabii ki, bu usulle ilgili hala birkaç sorun var. Öncelikle enfekte erkekler çocuk sahibi olamadığından bakteri bir sonraki kuşağa aktarılamıyor. Bu da fabrikaların sivrisinekleri enfekte etmeye devam etmesi, yani popülasyonları düşük tutmak için daima bir akış halinde olmasını gerektiriyor.
Eğer bu döngü kesintiye uğrarsa, popülasyonları eski haline döner.
Diğer sorun ise bu prosedürün birebir anda sırf tek bir sivrisinek tipi üzerinde işe yaraması. Dünyada 3.500 sivrisinek tipi varken bu cins bir biyokontrolün hepsini ele alması şimdilik mümkün görünmüyor.