Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Afganistan’daki Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarının tahliyelerinin tamamlandığını belirterek, “Sivillerimizi ülkemize taşıdık. Şu anda az sayıda teknik elemanımız bulunuyor. Bunun dışında tüm takımlarımızı çekmiş bulunuyoruz.” dedi.
Erdoğan, Başkanlık Sarayı’nda, Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Kurulu Lideri Zeljko Komşiç ve Kurul Üyeleri Şefik Caferoviç ve Milorad Dodik ile düzenlediği ortak basın toplantısında, Konsey’i bu yıl evvel 16 Mart’ta Ankara’da resmi ziyaret vesilesiyle, daha sonra 17-20 Haziran’da Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci Doruğu ile Antalya Diplomasi Forumu münasebetiyle konuk ettiklerini anımsattı.
Bu ziyaretin de yıl içindeki üçüncü görüşmeyi teşkil ettiğini aktaran Erdoğan, temaslardaki bu sıklığın alakalara ve yakın diyalog içinde bulunmaya verdikleri değerin somut göstergesi olduğunu belirtti.
Bosna Hersek’in Türk milletinin gönlünde bambaşka bir yerinin olduğuna dikkati çeken Erdoğan, geçtiğimiz haftalarda karşı karşıya kalınan yangın ve sel felaketlerinde Bosna Hersek’ten gelen dayanışma iletilerinin Türk milletinin bu sevgisinin karşılıksız olmadığının göstergesi olduğunu söyledi.
Dayanışma iletileri için Kurul Lideri ve üyelerin şahsında tüm Bosnalılara teşekkür eden Erdoğan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Devlet Başkanlığı Kurulu üyeleriyle az evvel tamamladığımız görüşmede, iş birliğimizi daha da geliştirmek, bu vesileyle geleceğe yönelik neler yapabileceğimizi konuşma fırsatını bulduk. Alışılmış gerek ikili gerek bölgesel gerekse global olarak ne üzere adımlar atabiliriz, bunları görüşme imkanını yakaladık. Bölgede hem siyasi hem ekonomik hem de beşeri bağları kuvvetlendirecek bu barış projesinin icrasında daha da süratlenmemiz gerektiği konusunda mutabık kaldık. Devlet Başkanlığı Kurulunun mayıs 2019’da Ankara’yı resmi ziyareti sırasında imzaladığımız güncellenmiş Özgür Ticaret Mutabakatı 1 Ağustos 2021 prestijiyle yürürlüğe girmiştir. Bu gelişme, gerek ticaretimizin gerek Bosna Hersek’teki yatırımlarımızın artmasına katkı sağlayacaktır. Sanayi, turizm, eğitim, tarım ve hayvancılık bölümlerindeki iş birliğimizi daha da geliştirmek istiyoruz. Kültürel ve beşeri alanlardaki sağlam bağlarımızı da güçlendirmeye kıymet veriyoruz.”
1 milyar avroluk ticaret maksadı
Erdoğan, görüşmede Balkanlardaki aktüel gelişmeler hakkında da görüş alışverişinde bulunduklarını lisana getirdi.
“Bölgede halkların faydasına olacak formda ekonomik kalkınmanın ve refahın artırılmasına yönelik adımların atılmaya devam edilmesi, hele hele 1 milyar avroluk amacı yakalamamız hakikaten çok büyük bir ehemmiyeti haizdir.” diyen Erdoğan, Bosna Hersek’in Avrupa-Atlantik kurumlarıyla entegrasyonuna takviyelerini teyit ettiklerini aktardı.
Bosna Hersek’in toprak bütünlüğü, siyasi birliği ve egemenliğinin bölge barışının anahtarı olduğunu vurgulayan Erdoğan, bölgesel istikrarın koruması tarafında birlikte çalışmayı sürdüreceklerini tabir etti.
Türk askerinin Afganistan’dan tahliyesi tamamlandı
Görüşmede gerek ikili gerek bölgesel gerek global hususları görüştüklerini, bu çerçevede Afganistan’ı da konuştuklarını belirten Erdoğan, şunları kaydetti:
“Şurada çok kısa bir mühlet içinde maalesef Afganistan ile tekrar dünya başka bir yere kilitlenmiş vaziyette. Az evvel aldığım bilgilerle Afganistan’daki meyyit sayısı 170’i buldu. Bütün bunlar bir şeyi gösteriyor. Demek ki dünyada en güçlüyüm diyen ülkelerin, girdikleri yerlerden çıkarken çok daha hassas, çok daha dikkatli çıkmaları gerekirken fakat bu çıkışlar o denli söylendiği üzere olmadı. Maalesef, terör örgütlerine bu ülkeleri teslim etmek suretiyle buralardan ayrılmak, bedeli ağır sonuçlar doğurmaktadır. Örneğin DEAŞ bunu üstleniyor. Pekala DEAŞ’a karşı verdiğiniz bir çaba var mı? Yok. Lakin DEAŞ’a karşı en güçlü çabayı Türkiye olarak biz verdik, veriyoruz. Lafla olmuyor bu işler. Onun için gereken neyse bunu yapmanız kural. Şu anda işte Taliban diyorlar. Tamam da ‘Taliban şu anda eski Taliban’ değil diyorsunuz. Sorun ne dediği değil, ne yaptığıdır. Şu anda da Taliban’ın Afganistan’da bundan sonraki süreçte ne yapacağı çok büyük ehemmiyet arz etmektedir. Türkiye olarak şu an prestijiyle sivillerimizi ülkemize taşıdık. Şu anda teknik elemanlar olarak muhakkak sayıda, az sayıda elemanımız orada bulunuyor ancak bunun dışında biz Afganistan’dan bütün bu takımlarımızı çekmiş bulunuyoruz.
Temennimiz odur ki barışın geleceğine her türlü dayanağı vereceğiz. 20 yıldır altyapısı ve üst yapısıyla Afganistan’da çok büyük emeklerimiz oldu ve bunlar şu ana kadar da devam etti. Bundan sonraki süreçte de gelişmeler bunların belirleyicisi olacaktır.”
Türkiye-Bosna Hersek bağlantıları
Bir soru üzerine, Türkiye ve Bosna Hersek ortasında belirlenen maksat doğrultusunda ikili ticaret hacmini 1 milyar avroya çıkartmak için kararlı bir çalışmanın sürdürülmesi gerektiğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti:
“Malum burada Hayat, Şişecam üzere kıymetli firmalar var. Bu firmaların burada kimi eksiklerinin giderilmesi gerekiyor. Şu anda sermaye artırımına gitmek suretiyle Ziraat Bankasının hem Bosna Hersek’e hem de buradan ticareti geliştirme uğraşı içerisinde olanlara kredi temininde çok önemli dayanakları olacaktır. Fakat öbür tarafta bilhassa Bosna Hersek’in çok daha güçlü hale gelebilmesi noktasında aramızdaki yatırımların, bu askeri, siyasi, ticari ve kültürel olabilir, turizm noktasında, eğitim noktasında bu adımlar üzerinde durduk ve bunları da hızla geliştirmemizin gereğine inandığımızı söyledik. Temennim odur ki bu alanlarda da atacağımız adımlarla gerek yatırımda gerek istihdam da gerek üretimde gerekse ihracata Bosna Hersek çok önemli adımlar atabilir, bunları da sağlayabiliriz.”???????
Afganistan’daki patlamaları terör örgütü DEAŞ’ın Horasan kolunun üstlendiğinin hatırlatılması üzerine Erdoğan, ortada terör örgütlerinin çatışmasının olduğunu söyledi. Erdoğan, “Bu terör örgütlerinin çatışmasından da Türkiye’nin karlı çıkması yahut bir diğer ülkenin karlı çıkması diye bir şey düşünülemez.” dedi.
Bütün problemin Afganistan halkının huzurunu, bir an evvel huzurlu bir yaşama geçmesini sağlamak olduğunu vurgulayan Erdoğan, şunları kaydetti:
“Eğer Amerika’nın yapacağı bir şey varsa bunu sağlamaktır. Atacağı bir adım varsa bu alanda bir adım atmaktır fakat Amerika, ‘Ben çekildiğim gidiyorum’ deyip çekilip gidiyor, ondan sonra ‘Ne derdiniz varsa görün’ diyor. Şu anda NATO ne yapacak, biz de bir NATO üyesiyiz, şu anda o noktada natürel görüşmelerimiz olacak. Ne üzere adımlar atacağız, onların da planlamalarını yapacağız lakin bütün sorun bir sorumluluk alanımızdaki adımları attık ve bu gece prestijiyle de oradaki bütün elemanlarımızı çekiyoruz. Artık oralarda bizim asker yahut sivil kimse kalmayacak. Yalnızca bir teknik heyet orada, az sayıda 20-30 kişilik, onlar kalacak. Bunun dışında kimse kalmayacak. Bu formda de oradan ayrılmış oluyoruz. Sonucu iyi olsun diyorum.”
Kaynak: Anadolu Ajansı / Mümin Altaş