Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti tezkeresinde, BM tarafından Türkiye’ye, Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti’nde kurulan Çok Boyutlu Entegre İstikrar Misyonlarına iştirak davetinde bulunulduğu belirtildi.
Afrika’da bölgesel istikrar ve barış için tehdit oluşturan insani ve siyasi krizlerin tahliline askeri katkıda bulunulmasının, Türkiye’nin bölgede ve genel olarak Afrika’da izlediği aktif dış siyasetin doğal uzantısını oluşturacağının değerlendirildiği tabir edilen tezkerede, 2 Ağustos 2016’dan itibaren bu katkının sağlanması için TBMM kararlarıyla gerekli müsaadelerin verildiği hatırlatıldı.
MÜHLETİN UZATILMASI İSTENDİ
Bu kapsamda tezkerede, BM’nin Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti’nde icra ettiği harekat ve misyonlar kapsamında, hudut, şümul, ölçü ve vakti Cumhurbaşkanınca takdir ve tespit edilmek üzere, Türk Silahlı Kuvvetlerinin yurt dışına gönderilmesi ve Cumhurbaşkanınca verilecek müsaadeyle belirlenecek temeller çerçevesinde bu kuvvetlerin kullanılması için 6 Ekim 2020’de verilen müsaadenin, 31 Ekim 2021’den itibaren bir yıl müddetle uzatılmasına müsaade verilmesi istendi.
“SORUNLU GÖRÜYORUZ”
Tezkerenin görüşmelerinde DÜZGÜN Parti Kümesi ismine kelam alan İzmir Milletvekili Aytun Çıray, Tsk‘nın, ilgili misyon bağlamında Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti’nde bulunmasının hududunun, şümulünün, ölçüsünün ve vaktinin sadece Cumhurbaşkanınca takdir ve tespit edilmesini sıkıntılı gördüklerini söyledi.
Tezkeredeki bu cins ibarelerin, yürürlükteki sistemin bir gereği olarak takdim edildiğini lisana getiren Çıray, “Bu, Cumhuriyet tarihi boyunca karşı karşıya kaldığımız mutlak güçler birliğinin hayatımıza yansımasından öbür hiçbir şey değil.” tabirini kullandı.
“TRAJEDİLER DEVAM EDİYOR”
MHP Erzurum Milletvekili Kamil Aydın, bugüne kadar Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti’nde hedeflenen barış, huzur ve ekonomik kalkınmanın gerçekleşmediğini bilakis kaos, düzensizlik ve beraberindeki insanlık trajedilerinin devam ettiğini belirtti.
Direkt müdahalelerin, artık biçim değiştirdiğini ve vekalet kümeler üzerinden yürütüldüğünü tabir eden Aydın, “Afrika’nın birçok yerinde olduğu üzere Fransızların yarattığı memnuniyetsizlik ve buna karşılık Rusya’nın Wagner üzere dolaylı güçleriyle bölgeye nüfuz etmesi bölgedeki sıkıntıları daha da derinleştirdi. Bu coğrafyalardan biri de Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti.” dedi.
Aydın, tezkerenin kabulü noktasında duruşlarının net olduğunu vurgulayarak, “İnşallah, şanlı Meclisimiz tarafından onayı sonrası hayırlara vesile olur, hem ülkemize hem milletimize hem de sahiden huzur, barış arayan Afrika’daki insanlığa yarar ve yeterlilik getirir.” tabirlerini kullandı.
HDP’DEN REAKSİYON: MACERA
HDP Diyarbakır Milletvekili Hişyar Özsoy, Türkiye’nin, son devirde Afrika’ya asker göndermeye çalıştığını söyleyerek, “Fransa bölgedeki askerlerini bir yıl içinde yarıya indirmeyi düşünürken Türkiye, orada oluşan bu boşluğu doldurmak için birtakım askeri maceralara giriyor.” diye konuştu
Özsoy, Türkiye’nin, Afrika ile ilgilerinde sıkıntıları daha fazla militarize etmeden, silah satma yarışına girmeden çok daha farklı bir siyaset izleyebileceğini, barışçıl dış politikayı hakim kılabileceğini savundu.
“AFRİKA KITASININ İSTİKRARINA KATKIDA BULUNMAK ELBETTE ÖNEMLİ”
CHP İstanbul Milletvekili Ünal Çeviköz de BM’nin Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti’nde barışı ve istikrarı muhafaza misyonlarına Türkiye’nin katkı vermesi tarafında bir tavır izlediklerini belirtti.
Mali’nin, 2012’den bu yana derin siyasi ve sosyoekonomik kriz içinde olduğunu, dünyanın en fakir ülkeleri ortasındaki Orta Afrika Cumhuriyeti’nde ise durumun daha vahim olduğuna değinen Çeviköz, bu ülkelerdeki savaşların yayılarak bölgesel bir krize dönüşme ihtimalinin, tüm bölgeyi etkilediğine dikkati çekti.
Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti’ndeki çatışmaların dinler ortası bir savaşa dönüşerek global ölçekte bir tansiyona evrilme muhtemelliğine işaret eden Çeviköz, “Afrika kıtasının istikrarına, global barışın kesimi olmasına ve terörle çaba bağlamında gösterilen eforlara katkıda bulunmak elbette değerli. CHP olarak siyasetimiz bu doğrultuda. El Esas, IŞİD ve ona biat eden radikal örgütlerin Afrika’da faal olmalarından ve dünyaya terör ihraç etmelerinden CHP olarak derin bir tasa duyuyoruz.” sözlerini kullandı.
“TÜRKİYE, AFRİKA’NIN HER YERİNDE BULUNACAK”
AK Parti Kocaeli Milletvekili Fikri Işık ise Türkiye’nin, her noktada barışı ve adaleti istediğini belirterek, “Afrika ile geliştirdiğimiz ilgiler asla Batı ülkelerininki üzere sömürgeci anlayışla oluşturulan bağlar değil.” dedi.
Türkiye’nin, Afrika’nın her yerinde bulunacağını vurgulayan Işık, “Bu bulunma, oradaki ortak çıkarlarımızı korumak, birlikte büyümek, gelişmek, Afrika’nın kalkınmasına da hizmet etmek, bu sayede Türkiye’nin de refahını artıracak bir anlayış çerçevesinde olacak. Türkiye bugüne kadar bunun dışında hiç davranmadı. Bizim çıkarımız Afrika’nın refahı, istikrarı, on yıllarca sömürülen Afrika’nın, sömürgeci zihniyetten kurtulup kendi halklarına dayanan, barışçıl, istikrarlı, refah toplumları haline gelmesidir. Türkiye’nin diğer bir çıkarı olmaz.” değerlendirmesini yaptı.
TEZKERE OYLANARAK KABUL EDİLDİ
Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti tezkeresi, konuşmaların akabinde oylanarak kabul edildi.
Genel Şurada, daha sonra partilerin gündeme ait küme tekliflerinin görüşmelerine geçildi.
Türkiye'de muhalefet kanadında en beğendiğiniz siyasetçi kim? #Anket
— Haberler.com (@Haberler) October 19, 2021
