Viktorya İngilteresi’nin fareler tarafından istila edildiğini biliyor muydunuz? Meskenlerin bodrumunda, lağımlarda, bahçelerde, parklarda hatta su borularında fareler bulunuyordu. Sayısız fare, tarım alanlarını ve mahsulleri mahvetti; besin stoklarını bozdu, kanalizasyonları tıkadı ve Avrupa nüfusunun yaklaşık yüzde 60’ını öldüren bir vebanın yayılmasına neden oldu. Pekala, bu felaketlere yol açan fare istilasına karşı ne tahlil bulundu? Yanıtı içeriğimizde👇
Kaynak: https://www.mentalfloss.com/article/9…
Halk, fare istilasını durdurmak için birçok yola başvurdu. Çiftçilerin fareleri yakaladıklar, boyunlarına çan taktıkları yahut tüylerini yaktıkları biliniyordu. Bıyunlarına takkılan çanın öteki haşereleri korkutup kaçıracağına inanılırdı. Bu prosedürler işe yaramadı.
Jack Black isminde bir adam, şöyle bir açıklamada bulundu:
“Fareler, Londra’nın her yerinde. Güçlü muhitlerde de var, fakir muhitlerde de.”
Black’in kelamına güvenilirdi. Neden mi? Zira o bir kraliyet fare avcısıydı.
Fare avcılığı, Viktorya devrinde epeyce tanınan ve vakit zaman çıkarlı olan bir meslekti. Müellif Barbara Tufty’e nazaran, uygun bir fare avcısı günde on üç fare yakalarsa yahut yılda en az beş bin fare yakalarsa özel ayrıcalıklara sahip olabilirdi.
Bu iş o kadar yaygınlık kazandı ki, ülkede bulunan kemirgen avcıları kendi loncalarını kurdular. Farelerin bu istilası, tanınan bir halk kıssasına de ilham verdi: Fareli Köyün Kavalcısı. Kıssanın ana karakteri ise bir fare avcısıydı.
Viktorya devrinde, Jack Black fare avcılarının hükümdarı olarak görülürdü. Resmi olarak, “majestelerinin fare ve köstebek yok edicisi” olarak tanınan Black, Londra’nın kraliyet parklarının farelerle dolup taştığını fark ettikten sonra hükümet ismine çalışmaya başladı.
O devirde kemirgenler, köprü kanallarına bile ziyan vermişlerdi. Kemirgenleri yakalama konusundaki yeteneğinin emsalsiz olduğunu kanıtlayan Black, sonunda Kraliçe Victoria tarafından ‘en yüksek fare avcısı’ makamına atandı.
Black, bir saray soytarısı görünümünü korurken makamının verdği inançla kraliyet ailesinin cüretkarlığıyla Londra’da dolaşırdı.
Şovmen istikametini hiçbir vakit terk etmeyen Black, farelerle dolu bir el otomobiliyle kentte dolaşır ve konut imali haşere ilaçları satardı. Bir kalabalık bulduktan sonra küçük bir sahne kurar, dev fare kafesini açar ve içine girerdi. Kafesteki fareler kollarına atlar, omuzlarının üzerinde durur ve bir elinden başkasına koşarlardı. Kalabalık, bu şovun karşısında coşkulu bir halde ıslık çalardı.
Black, fareler tarafından nadiren ısırılırdı. Ne vakit ısırılsa bir birahaneye gidip biraz ilaç alarak ve siyah bir bira çeşidi olan Shout içerek yarasını tedavi ederdi. Yara, gözüne makûs görünürse temizlemeyi de ihmal etmezdi.
Sokaktaki insanları gösterisiyle büyüledikten sonra, konut imali haşere ilacını satmaya başlardı. Kemirgen ilacı satarak geçirdiği keyifli bir öğlenden sonranın akabinde Black, daha fazla fare yakalamak için bir dağ gelinciği ve köpekle birlikte Londra’nın bodrum katlarına ve kanalizasyonlarına inerdi. Black, gelincikleri haşarat kokusunu alması için eğitirken, köpekleri de gelinciklerin kaybolmaları yahut bir kanalizasyon borusuna sıkışmaları durumunda izini sürmeleri için eğitmişti. Black, haşarat yakalamak için öbür hayvanları kullanmayı denese de en uygun seçeneklerin gelincik ve köpek olduğunu tespit etmişti. Daha evvelki çalışmalarında porsuk, rakun ve maymun yetiştirmişti.
Black, her yakaladığı fareyi öldürmezdi. Onları sık sık hayatta bırakır, hayvan sporu ismine onları beslerdi.
19. yüzyıl Avrupası’nda, hayvanları içeren birçok kan sporu mevcuttu. Black’in vaktinde, düzinelerce farenin bir köpekle birlikte bir çukura atıldığı fare tuzağı, Londra meyhanelerindeki en tanınan eğlencelerden biriydi. Kan sporu o kadar sevildi ki, hükümet fare öldüren köpekleri destekleyici hareketlerde bulundu. Londra’nın önde gelen fare çukuru sahibi Jimmy Shaw, Black üzere fare avcılarından her yıl toplam 26.000 canlı fare satın alırdı.
Black, daha farklı nedenlerle de fareler yetiştirdi. Birtakım insanların kemirgenleri evcil hayvan olarak beslemek istediğini biliyordu. Bu yüzden “süslü” fareler üretmeye başladı.
Ne vakit farklı renkte bir fare keşfetse, onu ‘hanımların sincap kafeslerinde tutması’ için satardı. Black, süslü fare yetiştirme maharetleriyle gurur duyardı. Kraliçe ve müellif Beatrix Potter için bile fare yetiştirdiği söylenmekte. Jack Black ayrıyeten dünyada şimdiye kadar bilinen en güzel alaca fare koleksiyonunu yetiştirdiği tezinde bulundu.
Bunun gerçek olduğu düşünülmekte: Amerikan Fantezi Sıçan ve Fare Derneği, Black’in “ilk gerçek evcil farelerin yaratıcısı” olarak kabul edilebileceğini söylemekte.
Ancak Jack Black’in mirası daha derin olabilir: Philadelphia’da yetiştirilen birinci beyaz laboratuvar faresi, fare avcısı tarafından yetiştirilmiş olabilecek bir albino farenin soyundan gelmekte oolduğu keşfedildi. Emin olmanın hiçbir yolu olmasa da Robert Sullivan’ın Fareler: Kentin En İstenmeyen Sakinlerinin Tarihi ve Habitatına Ait Gözlemler isimli kitabında birtakım bilimsel çalışmaların fare avcısı Jack Black’in çalışmasının sayesinde olduğunu belirtti.
